Sema Çaglak

 

DÎLOK - Durîye Kaygusuz ke lajê ci tepişte yo, îşkenceyê serê tepişteyan û bêvengîya komelî ya hemverê rewşa tepişteyan şermezar kerd û vat: "Ma wazenê demêk nêzdî de tepişteyê zîndanan ra vejîyê. Çareserîyêk lazim o. Heta ke çareserîyêk nêro vînayîş, ne ey baş benê ne zî ma baş benê. Ez bi hesretê vînayîşê lajê xo ya."

 

Binpaykerdişê heqan zîndanan de xo vurnayo metodêk îşkenceyî. Tepişteyî heqê xo yê bingehîn ra bêpar yenê verdayîş û bi muameleyê kêfî dir yenê verdayîş. Tepişteyê ke nê polîtîkayê îşkenceyî tesdîq nêkenê û hemverê nînan vejênê, teda û îşkenceyê serê înan zî tewr zêde beno. Nê caardişê ke yenê kerdiş, polîtîkayê 12ê êlule anê vîrê merdimî. Pêwa nînan tepişteyêvera nê vejênê û seba nê îşkence û binpaykerdişê heqan protesto bikerê hîn zîndanan de dest bi çalakîya grevê vêşanîye kerdê.

 

Serê rewşa tepişteyan de merdimê înan vengdayîşê hîsgêrî û wayîrvejîyayîşî kenê. Şaban Kaygûsûz ke Zîndanê Tîpê Tyê Hûmara 1in Bunyanê Keyserî de yeno tepiştiş û destêk û lingêke ey çin ê, se ra 90 rapora ey esto. Dayîka Şabanî, Durîye Kaygusuz bêvengîya serê rewşa tepişteyan şermezar kerd û dîyar kerd ke wa heme kes destê xo bido serê wîjdanê xo û bibê vengê tepişteyan.

 

'3 serrî yo nêeşkena lajê xo bivînî'

 

Durîye, vat aye rewşa weşîya lajê xo ra xeylêk bi endîşe ya û vat: "Şaban 4 serrî zîndanê Amedî de mend. Dima ra 19ê teşrîna verêne 2021 de surgunê Zîndanê Kayserî ame kerdiş. Rewşa lajê mi zaf xirab a. Ez 3 serrî yo nêeşkena ey bivînî. Ez di rey şîya zîndanê Amedî la bi bahaneyê pandemî nêverdayî ke pêvînayîşê akerde bikerî. Tewr peyîn zî di rey şîya zîndanê  Kayserî la reyna zî nêverdayî ke ey bivînî. Vernîya pêvînayîşê mi telefonê zîndanî kerdêne ke pêvînayîş esto yan ney. Goreyê rewşe şîne la çi heyf mi lajê xo nêdî ez agêraya. Xeylêk neweşiyê min ê sey; tansîyon, şekir û astim estê. Ez pêwa nêweşîyanê xo hende rayîr şîya û veng agêraya. Zerrîya mi deja. Nêzdîbîyayîşêk winasî hemverê keyeyan zulmêko pîl o."

 

'Ma bi endîşe xeberan temaşe kenê'

 

Durîye, dîyar kerd ke dayîkî nêwazenê zerrîya tu kesan biveşo û vat: "Ma her roje temaşeyê xeberan kenê û cenazeyî zîndanan ra vejênê. Bi no hawa endîşeyê ma zî tewr zêde benê. Tutê ma nika zîndanan de xeylêk problem û tewirê îşkence dir rî bi rî yê. Na rewşa ke ci de yê keyeyan xemgîn keno. Seba ke zerrîya mi hende bi dej a, ez êdî nêeşkena qisey bikerê zî. Ganî ma wayîrê tutanê xo vejîyê. Ê kezebe ma yê. Vengdayîşê mi seba şaran oyo ke wa wayîrvejîyayîşêk pîl bi ca bêro. Zîndanan ra cenazeyê tutanê ma vejênê. Kam nê çî qebûl keno ke bêveng maneno. Eke hende bêvengî çinbo, do hende bêvengî çinbo, do hende zulm zî serê tutanê ma de nêro kerdiş. Tutê ma bêwayîr nîyê."

 

'Lajê mi nêeşkeno lazimîyê xo bi ca bîyaro'

 

Durîye, dewam de wina vat: "Rewşa tepişteyê nêweşan her serre tewr giran û zêde bena. Heme tepişteyî dimayê demêk zîndanan ra nêweş vejênê. Pêwa nê nêweşîyanê xo, zîndanan de dest bi çalakîya grevê vêşanîye kerdî. Ez veng dana heme sazgeh û rêxistinê heqê merdiman û kesê ke xo ra vanê, ez heqê merdiman pawena, wa veng bidê tepişteyanê ma. Ez televîzyon temaşe kena zerrîya mi veşana. Bes e êdî wa zerrîya dayîkan êdî nêveşo. Wa tepişteyê nêweşan tedawî bikerê. Ez serê nameyê lajê xo de vajî, mil û lingê lajê mi çin ê. Nêeşkeno lazimîyê xo bi ca bîyaro. Heta ke embazêke ey hetkarîya ci nêkero, nêeşkeno bi tena sereyê xo bişo."

 

‘Êdî bes o, çareserîyêk lazim o seba nê welatî'

 

Duriye, tewr peyîn wina vat: "Waştişê ma oyo ke bi hawayêke azad ma serê herra xo de biciwîyê. Ma aştî wazenê. Ê zîndanan de rehet nîyê, ma zî zereyê keyeyê xo de rehet nîyê. Ma nêwazenê ke tutê ma nê halî de bê. Çareserîyêk nê şarî û welatî rê lazim a. Ma xeylêk veng dayo. Êdî ma nêzanê se bikerê. Ma heta wezeratê edaletî zî şî. Êdî bes o wa çareserîyêk bivînê. Ma nêwazenê zerrîya dayîkan biveşa û tutê ma bimirê. Hema ke erey nêbîyo, wa tutê ma serbest bêrê veradayîş."