Medya Uren

 

AMED - Muşer Ulker a ke dimayê  Komployê Mîyanneteweyî yê 15ê Sibate de dadê xo dir kewena nezaret û îşkenceyo giranî dir derbas bena, hewarê xo yo seba roja sîya tena bi çalakîyan bi deyîrbazîye zî berz kena. Muşere vana: "Kes nêeşkeno roja ma sîya bikero!"

 

Serewedaritişê seba Kurdbîyayîşî her tim ame astengkerdiş û duştê Kurdan de komployî seke Komploya Mîyanneteweyî yê 15ê Sibate ya serra 1999î de ke duştê Rayberê PKKyî Abdullah Ocalanî de kewt vîyartbarîye, ameya ca. Labelê komployan dir Kurdî çinî nêbî û sere çewtîye nêkerd. Komployê Mîyanneteweyî dir 7 serrî ra heta 70 serrî cinî, tutî û mêrdeyî vejîyayî meydanan. Înan vat 'şima nêeşkenê roja ma sîya bikerê'. Her çiqas Kurdî seba nê çalakîyan hêrişan dir rî bi rî bimanê zî fek têkoşîna xo ya seba azadîya Rayberê PKKyî Abdullah Ocalanî vera nêda. Kurdan tena nê bi çalakîyan; bi destanan, bi vîrameyîşan û deyîranê dengbêjîye Komployê Mîyanneteweyî tarîxê merdimîye de seke roja sîya name kerd.

 

Muşer Ulker a ke serra 1993yî ra seke cinîya sîyasetmedara Kurdan xebetêna, dadîya xo dir wextê Komployê Mîyanneteweyî de tewirê çalakîyan bî, amî destbendkerdiş û nezaret de îşkenceyo giran ro ci ame kerdiş. Muşere qîrayîşê xo yê a roja sîya bi deyîranê dengbêjîye behs kerd.

 

'A roje tu reyî vîrê mi ra nêşino'

 

Muşer Ulker hema serra 1993yî de rêxistine nas kena û mîyanê sîyasetê Kurdan de wezîfe gêna. Nika zî di îdareyê TUAY-DERî de ca gêna. Têkoşîna Muşere derg û dila ya û domdar a. Prosesê wezîfedarîyê xo de vana tewr zafêr  ez roja komployî ra tesîr bîya û wina dewam kerd: "Na roje tu reyî vîrê mi ra nêşina. Dadî, babî, tutî û cinîyan ke çimanê înan de şikitişêke bêemsal eşkera bîyo, asayêne. Mi bi eşnawitişê xebere, xo eşt awanîya partîya qezaya Rezanî. Vernîyê mi de bi seyan merdimî ûca de kom bîbî. Dadîya mi zî mîyanê înan de bî. Xora mi dadîya xo vîna, bermayêne û şînêke yo pîl û berz girewtêne. Psîkolojîya mi xerepîya. A roje dadê mi kewte grev. Eskeran her cayê şaristanî kerdbî binê ablûkayî. A şewe zî polîsan serê awanîye de girewtbî û dadîya mi ya ke 75 serrî ya destbendkerdbî. Ez zî eynî roje de kewta grev û bi eynî şeklî eşt serê ma zî û ma zî destbendkerdî."

 

'Ez nînan vîrra nêkena û ez o her ê vîrî de têkoşîna xo bikerî'

 

Muşere vana ke vernîyê mi de, da dadîya mi ro û mi polîsan ra vat: "Ez o senîn nê çîyî vîr ra bikerî? Ez vîrra nêkena û ez o her tim di ê vîrî de têkoşîna xo bikerî. No seke çerxêke yo. Nezaret de ez 3 mengî diganî bîya. Pêwa ê halî  îşkence ro mi kerdî. Mi kuwayêne û hende porê mi antbî, porê mi nêameyêne war. Kincê mi dirrîyayîbî û qilêrin bîbî. Boya gemare ma heminan ra ameyêne. 12 rojî ma di nê îşkenceyî de mendî. Wexto ez vejîyawa kesêke mi nas nêkerd. Mêrdeyê mi verê berî de persê mi kerdê. Coka o wext tutanê mi zî eynî çîyî mi ra vatê. Înan zî vatêne, ma a ke ro to ameyo kerdiş vîr ra nêkenê."

 

'Kes nêeşkeno roja ma sîya bikero'

 

Xêcê heme tehdîdan, îşkenceyan û nizdîbîyayîşo qilêrin dadîyan fek dewaya xo ra vera nêda. Muşere zi seba eynî amancî rey rey beşdarê çalakîyan bena. 15ê Sibate ya serra 2005î de zî çalakîye de polîsî hêrişê aye kenê û sîleh danê piro. Wextê pirodayîşî de, didanê Muşere yê vernî pêro şikîyenê. Muşere vana ke, bi tehdîd û tepiştişan ma çinî nêkerdî û wina vat: "Gelo tarîxe de fînakêke seke Kurdan esto gelo? Serekê şarêke bi Komployê Mîyanneteweyî ameyo tepiştiş û bi binpaykerdişê heqan rî bi rî bimano: Hêsîrgirewtiş, komele ra îzolekerdiş û tecridkerdiş; peynîyê îşkenceyan nêardî. Her çiqas nêwaştî vengê ma bitefinê zî vengê ma berzêr û gurr vejîya. Ma bi quwet wuştîwe û ma bi quwet sere wedarit. Kes nêeşkeno ma bêveng bikero û kes nêeşkeno roja ma sîya bikero."

 

'Ma êdî bibê yew û duştê rojanê sîyayî de bibê roşnayî'

 

Muşere vana ke gelo ma ê rojê nê rojan ra giranêrî bivînê estê û wina ci de zêde kerd: " Mi vera îşkenceyî psîkolojîyê xo xerepna. Tutanê mi zî sey mi. Heta nika zî lejêke mi çend reyî ameyo remnayîş, tehdîd ro ci ameyo kerdiş. Kênaya mi zî bi eynî şeklî ceza ci rê ameya birnayîş. Ê mi bi xo çend dosyayê mi estê û çend hebî zî îstînafî de yê. Ez nêzana û ci dir nêresena. Lazim o Kurdî bêveng nêmanê. Ganî fek îxanetî ra veradê. Ma êdî bibê yew û duştê rojanê sîyayî de bibê roşnayî."

 

Muşare tewr peynî zî bi na deyîra denbêjîye peynîyê qiseyê xo ardî:

 

Weyla lê dayê

 

Ez a heta saxe bî wext û nê dewranê dinyayî de,

 

Dejê Serek Apoyî, Şêrê Kurdan tu reyî zerrîya mi ra nêvejîyayê.

 

Lêlê dayê rebenê ma xo rê serek vînayo bi mêrdeyî,

 

Belkî dejêke bikewo keyeyê dewleta Romî, keyeyê nê Yewnanî.

 

Çira serra 99î komployêke giranî bi serê serekê mi de ardî?

 

Dayê rebenê xebera nêxêre şîya serekkomarê Tirkîyayî rê,

 

Vatî ma serekê Kurdan tepişto şima rê ardî.

 

Lêlê dayê serekê Tirkîya têreyde kom bîyê, verê xo dayê meclîsî,

 

Hinî vanê bialeqnê, hinî vanê pare bikerê û hinî zî vanê ma do bifînê mîyanê çar dêsanî.

 

Keyeyê înan bixerepîyo senîn zerre danê serekê Kurdan hêsîr bigîrê.