Melîke Aydin

 

ÎZMÎR - Cinîyê ke serra newe de vaybîyayîşo zaf têverdayîş kerd û eşkera kerd ke tu feydeyê bêvengîyî çinî yo û wina vat: "Merdimî eşkenê vengê xo berz bikerê û nînan bişiknê. Qebûlkerdiş û roniştiş nêbeno. Eke şar biwazo eşkeno nînan meydan ra wedarno. Ganî her kes vejîyo maydanan."

 

Tirkîya de krîzê ekonomî her ke şino zafêr beno, hêzê welatijan herênayîş û rotişî rê zî  keweno û hema hema hêz nêmendo ke tu çîyêk bêro herênayîş. Welatijî her roje bi zêdekerdişê zemê neweyî dir aya benê û nêeşkenê lazimîyê xo yê sereyînî bigîrê. Hetê ke ra  tewr zafêr na feqîrîye ra bi tesîr benê zî cinî yê. Cinîyan eşkera kerd ke ganî na bêvengî bêro şikitiş û her kes vejîyo meydanan.

 

'Seba resnayîşî zî vayî ame zêdekerdiş'

 

Yew şaristanan ra ke krîzê ekonomî ci de bi tesîr o şaristanê Îzmîrî yo û bi vaybîyayîşêk  zêde kewto serra newe. resnayîşî de se ra hîris û panc (%35) zem ame zêdekerdiş û 3 lîra û 46 quruşî ra vejîyayo 4 lîra û 70 quruşî. Cinîyanê Îzmîrî  derheqê zemo ke zêde  yeno kerdiş  de ajansê ma rê qisey kerd.

 

Kedkare Seval Ozgeren: Ez rojêke 15 lîrayî dana otoboze. Hema meaşo tewr kemêr ke ame zêdekerdiş zî nêkewto destê ma. La heme çîyî kerdî vay. Cayê karê mi Bayraklî de yo. Yew zî Karşiyakayî de yo. La heqê rayîrî xeylêk vay o.

 

'Reyna tewr zêde cinî tesîr de manenê'

 

Kedkareya ke mîdyeyan  roşena nêwaşt nameyê xo bido: Ma bi viraştişê mîdyeyan debara xo kenê la şertê ciwîyayîşî zehmet o. Ma vatêne do serra newe de her çî baş bibo. La vayîya her çîyî zafêr bîyo û no zî karê ma zahmet keno. Vayîya ceryanî xeylêk zêde kerdî. 300 lîra ma rê ameyo. Otobozê neqlkerdişî zî heqê neqlkerdişî zêde kerdê. Reyêk esparbîyayîşê otoboze 5 lîra yo. Sebebê nê krîz o. Bêşik na rewşe de reyna ê ke tewr bi tesîr benê cinî yê. Tutê ma tîya de ameyê dinya. Eke înan ra nêbîne ma do bişîyêne şaristananê xo. La uca de îmkanê karî çinî yo. Ma senîn şêrê? Seba nê ma tîya de ciwîyenê.

 

'Ganî hukmat bivurîyo'

 

Karkera teqawide Leyla Denîz: Hinî benê zengînî, la karkerî û teqawidî eceqênê. Ê ke  4-5 meaşan gênê estê. Se ra hîris û şeş (%36) enflasyon, se ra vîst û panc (%25) seba teqawidan meaş ame zêdekerdiş. Seba ceryanî seyî ra pancas (%50) zafêr zem, no rast nîyo. Mabênê şaran de şer çinî yo. Wa her kes welatê xo de bimano. Şer behane yo. Seba rojeve de bimanê wina kenê. Şewêke de dolar zêde beno û keweno. Do şar bikewo meydanan. Menga Çeleyî de xeylêk keyeyî nêeşkenê fatûreyanê xo bidê. Her çî vay o. Ma bi vaybîyayîşî kewtî serra newe. Moralê merdiman xirab beno. Ganî hukmat bivurîyo.

 

'Rewşa teqawidan perîşan a'

 

Kedkara keyeyî Nîhal Şenyuksel: Ez kîra de ya. Mi fatûrayê ceryanî yê menga vîyarteyî nêeşka bidî. 230 lîra fatûra ame. Ez nêzana do na menge çiqas bêro. Rewşa teqawidan xeylêk zehmet a. Pereyo zêde ke seba meaşî yeno dayîş qîm nêkeno. Eşkenê şertê hinî başêr bibê.  Ver bi şan de embazê ma şinê çopan ra zexîre arê danê. Rewşa teqawidan baş nîya. Ê ke tutê înan wanenê estê. Rewşa ma heminan perîşanî ya.

 

'Ma bi hesabê TUÎKî bawer nêkenê'

 

Mamosteya teqawide Zergul Donmez: Ma her çî  ca de ciwîyenê. Welatêk bîn bibayîne nê vayî bibîyayîne, do her kes biwurzîyayêne serê lingan. Wa herkes hewteyêk benzîn nêgîro. Wa otobozan espar nêbo. Rastîyê ke meydan de esta. Ê ke heşê înan sereyê înan de yo ganî  hesabê TUÎKî ra bawer nêkerê. Hukmat vajo çi TUÎK  ê keno. Di tutê mi estê. Lajê mi bi meaşêko tewr kemî xebetêno. Çi heyf rojê xirabî  pabeyê ma yê.

 

'Wa şar wurzo serê lingan'

 

Hakîme Temîzyurek: Ez klînîkêk qij de xebetîyayêne. Seba krîzî ame girewtiş. Nika ez kar gêrena. Rewşe baş nîya. Serra newe ra umîd bîbî la çi heyf ke çîyê asenê başî nîyê. Umîdê mi no yo ma lezkî  nê zilmî ra bixelesîyê. Ganî kesêk bêveng nêmano û wurzê serê lingan. Ganî her kes vengê xo berz bikero.

 

'Pabebîyayîşê ma rojanê ameyox ra çinî yo'

 

Wendekare Ece Atay: Meaşo tewr kêmî qîm nêkeno. Çi heyf umîdê ma rojanê ameyî ra nêmend. Ma êdî nêwazenê biwanê, ma wazenê bixebitîyê. Ê ke unîversîteyan wanenê zî marketan de xebetênê. Her çî biyo vay. Babê mi 20 lîra dano mi, 10 lîra şino heqê rayîrî rê, simîtêke 3-4 lîra ya, pere nêmaneno ma awe bigîrin.