Qawişê karantînayî açaryayê cayê îşkenceyî

  • 13:52 3 Çele 2022
  • NAROJANE
WAN - Endama MEBYA-DER Ceyda Dîndar semedê sebebê faliyetê komeleyî 11 rojan destbend mendebî û dima ra amebî tepiştiş û cigêrayîşê zitî ci rê amebi ferzkerdiş. Ceyda Dîndar dîyar kerd ke semedê rewşa koxuşê karantînayî tepişteyê nêweşî şêrê nêweşxaneyan.
 
Tirkîya de binpaykerdişê heqan roj bi roje zêde beno, yê neweyî zî zêde benê. Goreyê dayeyê Weqfê Heqê Merdiman ê Tirkîya (TIHV) 11 mengê serra 2011 de  915 muracatê derheqê binpaykerdişê heqan de ameyê kerdiş. Goreyê tespîtê Yewîneyê Dokumantasyonê Komeleya Heqê Merdiman (ÎHD) cayê fermî yê destbendkerdişî tewr tay 415 kesî îşkence û caardişê nêbaş dîyê.
 
Seba falîyetê komelî ameye tepiştiş
 
Endama Komeleya Kultur û Yewîya Paştdayîş û Hetkarîya Keyeyê Merdimanê xo Derguşê Şaristaniyan de Vînî Kerdê (MEBYA-DER) Ceyda Dîndar Wan de 28ê gulane de sereştişê keyeyî de ameye destbendkerdiş, 11 rojan destbend mende û dima ra şawitî zîndanê Tîpê T yê Wanî. Ceyda 3yê kanûne de roniştişê yewin de bi 10 embazanê xo dir ameye veradayîş. Ceyda derheqê prosesê tepiştişê xo de û binpaykerdişê zîndanan de qisey kerd.
 
‘Verê çekî dayî sereyê tutî’
 
Ceyda vat, polîsan eşto serê keyeyê aye qezaya Artemîtî û verê çekî dayê sereyê birayê ci yê 17 serrî û vat: “Saetêke cigêrayîş kerdî. Ez û pîyê xo ameyî destbendkerdiş. Ma 11 rojan destbendkerde mendî. Ê prosesî de nêverdayî ma bi keye û avûkatan dir têkilî ronê. Dimayê 11 rojan dima ma ameyî tepiştiş.”
 
‘Cigêrayîşê zitî’
 
Ceyda wina dewam kerd: “Ma kewtî zîndan cigêrayîşê îşkenceyê zitî dest pêkerd. Ez û hîrê embazê xo bi nê caardişî dir ameyî rî bi rî. Dima ra ma kerdî koxuşê karantîna. Koxuşî xeylêk lêşin bî, hacetê pakitî nêdayî ma. Ma seba hewcedarî veng da gardiyan, vatî heta 20 rojan şima nêeşkenê bi pereyê xo zî hewcedariyê xo  bigirî. Nê caardişê bêhuqûqî bî.”
 
‘Semedo ke nêkewê karantîna tedawî nêbîne’
 
Ceyda tewr peyîn wina vat: “Ez 7 mengî tepişte menda. Embazê nêweşî yê giranî bî. La semedo ke nêkewê  koxuşê karantîna nêşîne nêweşxane. Dimayê nêweşxaneyî nêwaştêne bikewê koxuşê karantîna seba tepişteyê edlî û yê xoser zî bî. Hewcedariyê kantînî bi kêfî nêameyînekerdiş. Biameyîne kerdiş zî her tişt vay bi. Heqê pêvînayîşê bi bahaneyê pandemî nêameyîne kerdiş. Ma tu aktîvîte ra feyde nêgirewtêne.”
 
Ceyda sewbîna hemverê binpaykerdişê heqan ê zîndanan vengdayîşê hîsgêrî kerd.