MERKEZÊ XEBERAN - Çarçeweya 25ê Teşrîna Peyêne Roja Têkoşînê Hemverê Şîdetê Serê Cinîyan, cinî  meydanan de waştişê xo anê ziwan. Ercnayîşê Rayberê PKKyî Abdullah Ocalanî yê semedê azadîya cinîyan reyke bîn girîngîyê xo vejeno werte. Abdullah Ocalan dîyar keno ke cinî wa hetê îdeolojîk de azadîya xo bi ca bîyarê û rêxistinê xo bikerê.

 

Şîdetê serê cinîyan her cayê dinya de dewam keno û têkoşînê cinîyan zî bêmabên dewam keno. 25ê Teşrîna Peyêne Roja Têkoşînê Hemverê Şîdetê Serê Cinîyan de her cayê dinya bi çalakiyan yeno pêşwazîkerdiş. Nê rojan de ercnayîşê Rayberê PKKyî Abdullah Ocalanî yê derheqê azadî û têkoşînê cinîyan ê kurdî de her het ra rojeve xo paweno. Ma zî pawitişê cewherî heta hemserekî hîn ercnayîşê Abdullah Ocalanî kom kerd.

 

'Ganî hetê îdeolojîk de kûr bibê'

 

Abdullah Ocalan pêvînayîşê  2006 yê bi avûkatan dir dîyar keno ke ganî cinî hetê îdeolojîk de xo aver berê û wina vat: "Cinî semedê azadîya xo ganî îdeolojîyê xelisnayîşî de kûr bibê, sey hêzê îdeolojîk bîyaye bibê. Hemverê camêrdan aver şêrê û camêrdan ra bawer nêkerê. Ganî cinî xoserbîyayîşê xo bipawê. Cinî wa azadîya xo ra nêtersê. Ez bi cinîyan dir wina hemray a. Mi hemrayîya bi heybet cinî rê kerd. Embazîya min a xurt cinî dir esta. Na babeta bawerî û hêzî ya. Ez wina cewab dana keda cinîyan. Ganî ê xurt bibê. Ez xo sey karkerêk heskerdişî nas kena. Ez semedê şima ciwîyena. Vîrêkerdişê ma sebebê cuya min o, ez şima dir a. Dinyayêka azad esta, cuyêka azad yena qezenckerdiş esta."

 

Hemserekî

 

Abdullah Ocalan eynî pêvînayîşî de bale anceno serê sîstemê hemserekî û wina vano: "Huqûq de di faktorê sey facto û de juere estê. Ez hemverê wedaritişê sîstemê hemserekî ya. Eke zaf dano zor wa serê qanûnî de ney bi fîlî bêro kerdiş. Ganî yew cinî yew zî camêrd îdare bikero. Eke yew bo zî wa aye zî cinî bo. Ma cinî nê heq nêkenê? Bi 5 hezar serrî yo sîstemê serdest ê camêrdan dewam keno. Çareserkerdişê nê asan nîyo, la reyna ma semedê azadîya cinî têkoşîn kenê. Êlih de întîxarê cinîyan esto. Ganî vernîya nê întîxaran bêro girewtiş, xebate bêro kerdiş. Ez têkiliyê cinî û camêrdan se ra 90 sey tecawuz vînena. Esasê înan de têkiliyê lêşin estê. Ez hemverê eşq û zewacî nîya. Zewac û eşq de hîsê cinsî estê. Nê normal ê. Nê nînê înkarkerdiş. Çîyo ke ez hemverê ci ya, kulturê tecawuzî yo. Kênayê qijan danê mêrdeyê pîlan. Hemverê nê zorî kênayî întîxar kenê. Zewacê nêrazîbîyayîşî yenê kerdiş. Heta bi pereyan cinîyan zî gênê. Yanî yenê rotiş. No bêehlaqî û lêşin o."

 

Kulturê tecawuzî 

 

Abdullah Ocalan pêvînayîşê 2007 de nê perspektîfî dano werte: "Hîsê cinsî xozayî yê, bi her merdimî dir  estê. Yo tehluke oyo ke bibo objeyê îqtîdarî. Cinsê bîyaye îqtîdar o, mêrdeyîyê wuşto cor o. Heta mêrdeyî ardo sewîyeyêka wehşî. Netîce de têkilîyê cinsî komelê serdest ê mêrdan rê xizmet keno. Fehmê îqtîdarî yê wehşî vejîyayo werte. Esasê hemine de no fehm esto. Binê nameyê cînayetî de namûs û kulturê tecawuzî de zî no fehm esto. Heta no fehm nêvuryo ne problemê azadî ne zî yê demokrasî yeno çareserkerdiş."

 

Dîndar, netewperestî û cinsperestî

 

Eynî pêvînayîş de Abdullah Ocalan wina dewam keno: “Hîrê esasî estê. Dindarî, cinsperestî û netewperestî. Derheqê cinsperestî de verê wendişê mi bî. Tewr peyîn mi kitabê M. Foucault Kitabê Tarîxê Cinsî qedêna. Mabêne cins û îqtîdarî de têkilîyêk zaf nêzdî esto. Cinsperestî tewirêk netewperestî yo û tewr tay bi qasê netewperestî tehluke yo. Roja ewro de cinî êdî sey parçeyêk objeyê reklaman, parçeyêk goşt yena pêşkêşkerdiş."

 

'Problemê cinî problemê îqtîdarî yo' 

 

Abdullah Ocalan 2008 de zî dîyar keno ke ganî têkoşînê cinîyan bi rojêke sîno rnêmano û wina vano: "Problemê cinîyan problemê îqtîdarî yo. Fehmê îqtîdarê fînansî yê kapîtal serê 'ya şima do sere bitewênê yan zî şima do bimirê' ameyo awankerdiş. Ez zî cinîyan ra vana xo nê têkilî û mêrdeyî ra dûr bigînê. Mi rojnameyî de wend; Cinîyêke doktore waşta ke mêrdeyê xo yê leşkerî ra vera bido, bi 12 gulayan ameya kiştiş. Belê fînansê kapîtal nê cinî ra vano, ‘Yan ti do hemverê îqtîdarê mi sere bitewnê yan zî ti do bêrê kiştiş.' Her roje tecawuz cinîyan rê yeno kerdiş. Nê kulturê tecawuzî de ne ruh ne zî mezgê cinî saxlem maneno, ne weşikî ne zî heskerdiş û evîn. Fînansê kapîtalî semedê cinîyan bigîrê binê kontrolê xo yê cinsperestî xebitneno. Cinîyan keno yew tîp. Serê cinî de îqtîdarê komelî yeno hedefkerdiş."

 

'Bi berardişî eşkenê problemê ekonomî çareser bikerê' 

 

Abdullah Ocalan eynî pêvînayîşî de bale anceno serê rolê cinîyan û wina vano: "Xebatê akademî ganî her kesî bihewîno. Nimûne; wendekarêke, kebanîyêke ganî her kes cayê xo mîyanê xebatan de bigîro. Demêkê enstîtuyê dewan bî.  Xebatê wina kerdêne. La akademîyê ke ez pêşnîyaz kena esntîtuyan wetayêr ê. Keye dorê cinîyan awan keno. Cinî berardiş ê. Bi berradişê xo eşkenê problemê ekonomî çareser bikerê. Nimûne; erdêke eşkenê kîra bikerê û ramitişê organîk bikerê."

 

Demokratbîyayîşî de serê rolê cinîyan

 

Pêvînayîşê 2009 de zî Abdullah Ocalan derheqê rolê cinîyan de demokratîkbîyayîşê bajaran de wina vano: "Cinî ganî babetê ‘bajarî senîn yenê awankerdiş, senîn yenê demokratkerdiş, senîn yenê îdarekerdiş? Problemê derheqê  tut, cinî û yê bînan de senîn eşkenê bêrê çareserkerdiş?’ de zaf bixebityê. Ganî bi taybetî serê nê de vinderê. Demê Sumeran de perestgehê cinîyan bi. Cinîyan ê cayî viraştibî û cayê înan pîroz bi. Destkewtişêk pîl ê cinîyan bi. Cinîyan ê perestgehan de perwerde vînayîne. Her tewir perwerde girewtêne, huner û weşikayî pêşkêş kerdêne. Heta camêrdan şîne înan temaşe kerdêne. Dima ra camêrdan ê cayî vurna genelev. O tarîx ra nata cinî sey îlahîye şîne perestgehan û sey fahîşe vejîyayîne. Heme destkewtişê cinîyan ameyî girewtiş. Mûsa çîyêk nêda cinî. Îsa de şima rewşa Meryeme zanê. Hz. Muhammed de zî rewşa Ayşe werte de yo. Hz. Ayşe dimayê îqtîdarê camêrdî kûr fam kena vana, ‘vera ke ez cinî bîne werrekna sey kerra biameyîne dinya.' Kapîtalîzm tu çîyêk nêda cinî."

 

'Qetilkerdişê cinîyan bênamûsîyo tewr pîl o' 

 

Abdullah Ocalan eynî pêvînayîş de serê qetilkerdiş, tecawuz û tacîzê hemverê cinîyan de qisey kerd: "Problemê cinîyan endamê kulturê tecawuzî yê 5 hezar serran o. Ez tîya de hema babete cigêrayîş kena û mat manena. Cinîyan hema nê problemî fam nêkerdo. Ganî cinî problemê xo fam bikerê, çareser bikerê. Ganî xo nas bikerê. Ez vana cinîyê azadî. Serê nameyê namûs û heskerdişî de cinî yenê qetilkerdiş. Cinîyan bi nameyê namûsî de kişenê. Kiştişê cinîyan bênamûsîyo tewr pîl o. Nê pîlêr binamûsî çin o. Akademîya cinîyan de nê munaqeşe bikerê. Heta şima nînan nêzanê şima do çîyêk zî fam nêkerê. Mi azadîya cinîyan de kitabê xo yê sosyolojîyê azadî de girewto dest.

 

'Ez vana azadî ya bêpeynî' 

 

Ez nêvena eşqo bêpeynî, ez vana ‘destveradayîşê bêpeynî. Bêpeynîbîyayîş, yanî esas de bi îqtîdarê serdest ê camêrdan 5 hezar serrî ez nê bêpeynîbîyayîşî eşkena sînor bikerî. Ganî cinî sîyasetê xo awan bikerê, semedê nê ekonomîya xo awan bikerê. Mi vatibi ganî cinî  ekonomîya xo awan bikerê, akademîyê sîyasetî awan bikerê. Semedê azadî çalakbîyayîşê sîyasî û hişmendîyê sîyasî lazim o. Ez vana azadiya bêpeynî”

 

Bi cinîyan dir munaqeşeyê felsefîk

 

Ocalan 2010 de zî bale anceno serê munaqeşeyê felsefî û fikr û fehmî yê cinîyan dir û wina vano: "Ez nê reyna vana, têkiliyê mi yê bi cinîyan dir cîya yo. Çi beno wa bibo, hîsê mabêne di kesan kesî nêbeno cayêk, ancax beno teda, partrîarkal, hiyerarşî û kulturê tecawuzî. Mabêne cinî û camêrdî de ancax esasê felsefîk de pêvînayîşêk eşkeno bibo."

 

Rêxistinbîyayîşê komunan ê demokratîke

 

Abdullah Ocalan eynî pêvînayîşî de nê perspektîfî pêşnîyaz kerd: "Êlih de xeylêk cinîyan întixar kerdêne. Demê peyîn de no kêm bi. Sebebê nê oyo ke Êlih de sîyasetê demokratîkî aver şîyo, munaqeşeyê  demokratîkî zêde bîyê. Her ke kulturê demokratîk komel de zêde bi, nê kêm bî. Felsefeyê sîyasetê mi de, netîceyê tewr rast rêxistinbîyayîşê komunê demokratîkî yo û nê komunî her cayê komelî de vila bîyê."

 

'AKP semedê cinîyan tehluke yo' 

 

Abdullah Ocalan dîyar keno ke AKP semedê cinîyan tehluke yo û wina vano: "Cinî nika parçeyê azadîye de eşkenê bigeyrê. Semsûr de tarîkatê Menzîlî bi tesîr o. Tîya de tutêka kêna gane yena çalkerdiş û no zî recm ra tewr xirab o. Belê zîhniyetê AKPyî no yo. Çalkerdişê gane hêdî hêdî kişeno. La recm de qet nêbo merdim boye xo gêno. Reyna şîdetê serê cinîyan zêde yo. Mêrdeyî kuçe de semedê ‘mi ra hes nêkerd' kişeno. No heme tezahurê nê zîhnîyetî yo. Ez semedê nê vana; esasê felsefeyî de nêzdî bibê, xebatê felsefîk bikerê, munaqeşe bikerê. No zîhnîyet eşkeno wina bêro vindertiş. Têkoşînê azadiya cinî do hêz bidê têkoşînê azadî."

 

Azadîya îdeolojîk û rêxistinbîyayîş

 

Abdullah Ocalan 2011 de bale anceno serê hişmendbîyayîşê cinî û wina vano: "Babeta cinîyan de di çîyê ke ma hewl danê bikerê estê û nê girîng ê. Yê yewin; cinî hetê îdeolojîk, fikrî de azad bo û hêz qezenc bikero. Cinî hetê îdeolojîk de bibê wayîrê heqî. Ê diyîn zî rêxistinbîyayîşê cinî, xo biresno rêxistinbîyayîşê xo, bê sewîyeya ke eşkena xo rêxistin bikero. Cinî nê her di babetan de aver şêro, eşkena gamê girîng bêerzo.”

 

Pêro cinî binê hêrişî de yê

 

Abdullah Ocalan bale anceno serê  kiştişê Ozgecan Aslan û têkoşînê cinîyan û nê ercnayîşî keno: "Kesî nê kiştişî xeyalê xo de zî derbaz nêkerdêne. Ganî cinî têkiliyê nê kiştişê bi îdeolojîk- polîtîk dir awan bikerê. Cinîyê ke nêzdî mi benê ganî wina nêzdî bibê. Çîyê ke ez vana eleqederê nêzdîbîyayîşê rast ê cuya cinîyan o. Mêrdeyî semedê cinî dest ra remena, hêrişê wehşî keno. Heme cinî binê nê hêrişan de yê. Komelê camêrdî wina ameyo dîzaynkerdiş. Hêrişêk wehşî hemverê cinîyan esto. Demê cinî azadî wazena bi hawayêke wehşî yena kiştiş. Kiştişê Ozgecan zî qetilkerdişêk sîyasî yo. Şima do nê fam bikerê."