Hîkmet Tunç 

 

WAN - Aktîvîst femînîste Zozan Ozgokçe derheqê rolê îqtîdar û hukmî yê zêdebîyayîşê sûcê hemverê cinî û tutanê xo de qisey kerd û vat: "Dimayê betalkerdişê pêkerdişî camêrdan lobîyêk cidî awan kerd. ‘Ma cinîyan tacîz kenê, tecawuz kenê, nefeqe nêdanê cinîyan, fek ci ra vera danê, kişenê.' Sîstemêk ke hukm, îqtîdar û tarîkat tewr bîyê estê."

 

Goreyê raporê ÎHDyî yê 2018ine Tirkîya de îstîsmarê tutan de rêze hîrêne de ya. Semedê vatişê îqtîdarî û polîtîkayê bêcezaverdayîşî yê hukmî îstîsmarê hemverê tutan zêde beno. Herême de serebûtê îstîsmarî de gumanbarî çawişê pispor, polîs, leşker û qorîcî yê.

 

Gumanbarî ameyî veradayîş

 

Dewaya Leyla Aydemîr ke hetê dedê xo ra amebî îstîsmarkerdiş û dima ra amebî qetilkerdiş, 7 gumanbarî amebî veradayîş. Elbakê Wanî de kesê bi nameyê Y.K ke wendegehêk de xebityayîne û tutêk/e îstîsmar kerd, tena 29 rojan tepişte mend. Wan de Çawîşo Pispor Talîp K. di tutî desteser kerdibi û tecawizê înan kerdibi. Herême de serebûtê îstîsmarî cidiyetê rewşe mojneno ra.

 

Femînîste aktîvîste Zozan Ozgokçe derheqê serebûtan de bale ant serê  rolê îqtîdar û hukmî û bi ercnayîşê dosyaya Leyla Aydemîr dest bi qiseykerdişî kerd û vat: "Gumanbarî ameyî beratkerdiş. Destpêkê dosya de heta nika îhmalêk pîl estbi. Madeyî wezîfeyê AFADî ke vengê kêna eşnaweno û vano: 'Kesî ra mevaje yan do mi bikişê.' No qeydêk cidî yo û o wext xebatkarê AFADî bi serê serebûtî de bişîne do Leyla nika keyeyê xo dir bibîne."

 

Zozane dîyar kerd ke mercîyê edlî mexdur nîyê, fikrê wezîfedaran gênê û wina vat: "Vatişê merdiman nêkewenê zabitnameyan. Fikrê xo kenê binê qeydan. No problemêk cidî yo. Vera sucdar bêrê vînayîş, pêwa kes mireno zî, kewenê pey kesê manenê."

 

Pandemî kenê bahane 

 

Zozane dîyar kerd ke îlankerdişê OHALî ra dima tewrbîyayîşê cinîyan ê dewayan yeno redkerdiş û wina vat: "Reyna pandemî bahane kenê û nêverdenê çapemenî dewan taqîb bikero. Sîstemê hukmî xora vînî kerdo. Babeta şîdetê serê cinîyan û  îstîsmarî de çi heyf netîceyê nêbaş yenê girewtiş. Astengîyêk esto. Semedê nê zî rewşe her ke şino xirab bena."

 

'Sebebê nê polîtîkayê hukmatî yê'

 

Zozane dewam de wina vat: "Welat de serebûtê Weqfê Ensar de vatî ‘reyke ra çîyêk nêbeno.' Wexto ke cinî yenê kiştiş, vanê ‘a saete de çi karê aye uca de estbi.' Sîstemêk hukmî yê wina esto. Dimayê Pêkerdişê Stenbolî camêrdan lobîyêk cidî awan kerd. Ma cinîyan  tacîz kenê, tecawuz kenê, nefeqe nêdanê cinîyan, fek ci ra vera danê, kişenê.' Sîstemêk hukmî, îqtîdar û tarîkat tewr bîyê estê."

 

'Ma nêeşkenê vejîyê kuçeyan' 

 

Zozane tewr peyîn wina vat: “Tutêk/e hetê îmamî ra yena tecawuzkerdiş, la kes veng nêvejeno. Cinîyê ke vera nê vejênê yenê derbkerdiş, cipersayîş înan rê yeno kerdiş. No rejîm hemverê cinî û tutan polîtîka vejeno. Îqtîdar yewîya keyeyî bi pawitişê camêrdan keno. Ganî merdimî reaksîyon ramojnê, dewayan taqîb bikerê, dimayê ke gumanbarî bêrê tepiştiş zî dewa taqîb bikerê. Tena Wanî de tewr tay 10 rêxistinê cinîyan ê nê dir eleqedar bibê gerek keno."