AMED - Merdimê tepişteyan dîyar kerdî ke ganî peynîya binpaykerdişê heqan bêro û tepişteyê nêweşî serbest bêrê veradayîş.

 

Zîndanê Tirkîya û herême de rewşa tepişteyan her ke şina giran bena, binpaykerdişê heqan ê zîndanan bi Vîrusê Koronayî dir zêde bi. Hûmara tepişteyê nêweşan ke semedê nînê dermankerdiş û nêeşkenê xo biresnê heqê weşîye, roj bi roj zêde beno. Heto bîn ra tepişteyî binê tecrîdê giranî de manenê. Goreyê raporê ÎHDyî ya 2020ine Tirkîya de 604 ci ra giran bi pêroyî hezar û 605 tepişteyê nêweşî estê. Pêwa raporê nêweşxaneyî ke nêeşkenê tepişte bimanê zî nînê veradayîş.  

 

Endama Komeleya Hetkarîya Keyeyê Tepişteyan (TUAY-DER) derheqê rewşa tepişteyan de ajansê ma rê qisey kerd.

 

'Tepişteyî kelepçekerde yenê dermankerdiş'

 

Merdima tepişteyî Hazal Yildirim dîyar kerd ke binpaykerdişê heqan ê serê tepişteyan zêde bîyo û vat: "Ganî tepişteyê nêweşî bêrê veradayîş. Xeylêk tepişteyê nêweşî estê. Yê ke emrê înan pîl û yê ke rewşa înan giran a estê. Binpaykerdişê heqan serê nêweşê tepişteyan de zî yeno kerdiş. Tepişteyî nînê dermankerdiş. Tepişteyê ke bêrê dermankerdiş zî  bi kelepçe benê. Ma wazenê ke tepişteyê nêweşî yê giranî nêweşxane de ney, keyeyê xo de bêrê dermankerdiş.”

 

'Semedo ke ma kurdkî qisey kenê cezaya dîsîplînî danê'

 

Hazale dewam de wina vat: "Tepişteyê ke gerek bêrê tahlîyekerdiş, pêwa muracatî nînê qebûlkerdiş. Semedê pandemî di serrî yo ma tutê xo nêdîyê. Çalakîyê grevê vêşanîye qedîyayî, ma rewşa tutanê xo mereq kenê. Na babete de ma tu zanayîş nêgînê û ma tutanê xo nêvînenê. Ma bi telefon qisey kenê. Semedo ke ma Kurdkî qisey kenê, cezaya dîsîplînî danê tutanê ma. Wa êdî pandemî nêkerê bahane. Her ca abîyo. Salonê veyvan, kafe, keyeyê sersaxî. Ganî êdî pêvînayîşî zî bêrê kerdiş."

 

'Hewl danê ke tepişteyê nêweşan vera nêdê'

 

Kiymet Çoreşoglu zî reaksîyon ramojna û vat: "Tepişteyê nêweşî nînê dermankerdiş û bi no hawa wazenê şarê Kurdî çin bikerê. Zulm bi şarê kurdî kenê. Wazenê heta peynî tepişteyê nêweşî esîr bigîrê. Ma rewşa tepişteyê nêweşna pers kenê, vanê giran ê. Bi binpaykerdişan her tim teda tutanê ma rê kenê. Gelo no heta ça dewam bikero? Ma nê qebûl nêkenê û ganî bêrê veradayîş."

 

'Ceza derg kenê' 

 

Guler Yuksekdag zî wina dîyar kerd: "Tepişteyî ganî bêrê veradayîş. Bi hezaran tepişteyê nêweşî estê. Pêwa nêweşîya giran cezaya dîsîplînî danê û kenê hucreyan. Rewşa înan giran a. Tepişteyê ke cezaya înan kêm menda nînê tahlîyekerdiş. Înfazê înan veşnenê û cezaya înan derg kenê. No nîno qebûlkerdiş. Ganî wezaret û îdarekarê zîndanan berpirsyarîyê xo bi ca bîyaro. Ganî qedexeyê semedê pandemî bêrê wedaritiş, pêvînayîşî bêrê destpêkerdiş.”