Medya Uren

 

MÊRDÎN - Cinîyê hunermendî yê kurdî hemverê hêrişê serê Mexmûr, Şengal û wareyê Pawitişê Medyayî de yenê kerdiş ser o bi yew vengî veng dayî û vatî destê xo yê lêşinî Kurdistanî ra biancê. Sewbîna bale antî serê girîngîyê yewîya şarê kurdî û wina vatî: "Lazim o kurdî bi yewîya xo nê hêrişan veng vejê."

 

Hêrişê hemverê Şengal, Mexmûr, temamê Başûrê Kurdistanî û wareyê Pawitişê Medyayî dewam kenê û bi nê hêrişan yeno waştiş ke îradeyê şarê kurdî bêro şiknayîş. Hunermendê kurdî hemverê hêrişê dewleta tirkî yê hemverê  Şengal, Mexmûr, wareyê Pawitişê Medyayî û temamê Başûrê Kurdistanî reaksîyonê xo ramojnayî û vatî: "Berjewendîyê şexsî, serwişkîyê îdeolojîk ganî seba yewîye nêbê asteng. Beno ke ma yewbînan rê cîya bê.  Beno ke ma sey yewbînan nêfikrîyê û reyan pîya nêkerê. La no sebeb nîyo ke ma nefret yewbînan ra bikerê. Ganî hunermendî zî şarî rê bibê nimûne û rayîrê aştî û yewîye bikerê û bibê ziwanê aştî."

 

'Destê xo yê lêşin Kurdistanî ra biancê'

 

Hunermend Hêja Netirk destpêkê qiseykerdişê xo de bale ant serê hêrişê vera Şengalî de yenê kerdiş û vat: "Nika herêma Federe ya Kurdistanî de gamê vera yewîye yenê eştiş. Labelê vatişê, 'Dişminê babî û kalan nêbenê dostê lajan' yê verênan esto. Ganî ma nê çî nêkerê xo vîr ra. Tirkîya zî bîyayîşê xo serê dişminîyê armenî, yunan û kurdan de awan kerdo. Semedo ke ma vera fehmî wayîrê hêzî bê û wareyê mîyanneteweyî de bibê wayîrê statuyêk, lazim o ma hewl bidê. Serkewtişê Rojawanê Kurdistanî û Başûrê Kurdistanî ma bi dest kerdê, zaf bi erj ê. Coka ê nika zî bi tehdîdê pîlî de yê. Wa destê xo yê lêşin Kurdistanî ra biancê. Lazim o semedê pawitişê nê  destkewtişan ma gamê girîng bierzê. Bi taybetî zî hetê ekkonomî de lazim o ma xo aver berê. Herra ma dewlemend a, ma eşkenê awan bikerê. Ganî ma bi hawayêke aqilane çimeyê xo semedê xo û şarê xo bixebitnê.  Ma eşkenê muhtacê dewletê bînan, sewbîna  dewleta tirkî nêbê. Eke ma hetê ekonomî û komelî de problemanê xo çareser bikerê, ma do muhtacê kesî nêmanê û o wext ma do bieşkê serberzî herra xo bipawê."

 

'Yê ke hemverê yewîye vejenê şermezar kena'

 

Hêja dewam de wina vat: "Pawitişê Êzîdiyan, Şengal û Laleşî berpirsîyarîyêk tarîxî yo. Ê nêeşkenê bibê qurbanê sîyasetê rojane. Semedê Mexmûrî ez xeylêk xemgîn a. Sey kurdêk ez nêeşkena qebûl bikerî ke kurdî hetê sazgehê kurdan ê Kurdistanî ra bêrê qewernayîş. Reyan ez eşnawena û yeno vatiş, 'Bîyayîşê PKKyî yê Başûrê Kurdistanî rayîr vernîya hêrişê Tirkîya akeno.' No zûr o. No cahiltî yo. No nênaskerdişê dişminê xo yo. Tirkîya semedê hêrişê herra kurdan bikero do her wext bahaneyan bigeyro. Eke Mexmûr nêbo zî do çîyêk bîn bibo. Wextê referandûmî tu eleqeyê PKKyî bi referandûmî çin bi la reyna zî  tune bû Tirkîya bi şîdet hemverê referandûmî vinderte. Problemê Tirkîya tena bi PKKyî dir çin o, bi heme hêzê kurdan, bi heme sazîyê kurdan, bi heme partîyê kurdan dir esto. Nika zî semedê rayîr vernîya yewîye ma bigîro, bi zûran xo kena embazê partîyêke. Ganî ma êdî nêrê xapênayîş. Serre bîya 2021, tarîx û arşîvî werte de yê. Mexmûr zî Şengal rûmetê ma yo. Pawitişê kesê multecîyan ê bi rayîrê qanûnê mîyanneteweyî de mecbûrîyêk o. Ez heme hetê semedê yewîya kurdan kar kenê silam kena û yê ke vera yewîye vejênê zî şermezar kena."

 

'Tirkîya Başûrê Kurdistanî xebitnena'

 

Hunermend Nuarîne zî dîyar kerd ke ganî kurdî pîya têkoşînê xo pîl bikerê û wina dewam kerd: "Her tim hêrişê wehşî şarê kurdî rê yenê kerdiş. Gerîla bi xoverdayîşê xo nê hêrişan rê bî cewab.  Ewro zî ma rê benê hêz û dişminî rê benê cewabêk xurt. No serkewtişêk pîl o. Lazim o semedê nê destkewtişan zî ma têkoşînê xo tewr pîl bikerê. Lazim o  kurdî nê rojan zaf baş biercnê. Ma vengdayîşê yewîye kenê. Bi taybetî zî dewleta tirkî bi kayê xo lêşin hewil dana ke Başûrê Kurdistanî bixebitno. Ganî kurdê ma yê Başûrî nêbê şirîkê lêşinî. Eke ewro dorê Şengal û Mexmûrî bo do siba zî dorê Hewlêrî bo."

 

'Lazim o her kurd berpirsyarî bigîro serê xo'

 

Nuarîne vat, azadîya Rayberê PKKyî Abdullah Ocalanî azadîya şarê kurdî yo û wina vat: "Heta ke ma azadîya Birêz Abdullah Ocalanî nêvînê mumkin nîyo ke ma azadîya xo zî bivînê. Ewro her çiqas hêrişêk serê kurdan de bêro kerdiş zî têkoşînêk pîroz zî yeno dayîş. Semedê ma gerîla têkoşînê xo aver berê zî lazim o ma bibê yew. No bar tena serê gerîla û zîndanan de wa nêbo. No bar ganî serê milê ma hemine de bo. Lazim o her kurd nê berpirsyarî bigîro serê xo. Ganî xo tewrê xebatan bikerê û hemverê bindestî û hêrişan bibê cewab."

 

'Bi azadîya Abdullah Ocalanî dir azadîya ma mumkin a'

 

Kaykerdoxe Sanîye Tunç tecrîdê serê Rayberê PKKyî Abdullah Ocalanî ard vîr û vat: "Birêz Abdullah Ocalan îradeyê şarêke yo. Tecrîtkerdişê ey tecrîdkerdişê şarê kurdî yo, tecrîdkerdişê ziwan û kulturê ma yo. Nika hêrişê serê wareyê Pawitişê Medyayî, hêrişê hemverê Mexmûr û Şengalî zî bi tecrîdî girêdaye yê. Ganî ma pêrûne pîya bigîrê bi dest. Heta ke ma azadîya Birêz Abdullah Ocalanî nêvînê, ma nêeşkenê azadîya xo zî bivînê û ma nêeşkenê vernîya nê hêrişan zî bigîrê. Nê sebeban ra ma sey hunermendî veng danê û vanê lazim o şarê kurdî bibê yew û hemverê tecrîdê û rehîngirewtişê raybertî sere wedarnê. Ma çîyêk vînî bikerê çin o. Ziwanê ma yeno asîmlekerdiş, rengê ma, kulturê ma her çîyê ma qedexe yo. Xêrcê nînan çîyêk ma vînî bikero esto?  Merg her ganeyî rê esto la mergêko bi şiklê azad girîng o. Ma bendeyê celadê xo nêmanê. Wa ewro merg zî, celad zî ma nêtersno. Ez reyna veng da roşnvîr, hunermend û her kurdêk ke hemverê tecrîdî wurzê."

 

'Ma do bi yewîya xo cewab bidê hêrişan'

 

Hunermende Binefş zî vat: "Tarîxê  kurdan çi heyf her tim bi gonî yo. Dişminê ma her wext bi wehşet hêriş kenê. Başûr, Vakur, Rojawan û Rohelat de ma rastê qirkerdişê pîlan ameyê.  Hemverê kurdan çekê qedexeyê kîmyewî zî xebitnayî. Bîyayîşê ma hende înan dejneno. Bi taybetî demê peyîn de hemverê kurdê ke mecbûrê multecîbîyayîşî ameyî kerdiş û Mexmûr de bi ca bî û Êzidîyê ke 74 fermanan ra ameyê derbazkerdiş hêrişî yenê kerdiş. Pêro dinya zî nê çî vînena û bêveng manena. Ma binê şahid labelê ma kurdî ancax hetkarîya yewbînan bikerê û yewbînan pê bigîrê. Seba nê sebebî nika demê yewbîyayîşî yo. Ganî pêro şarî  kurdî  û partîyê sîyasî yê kurdan binê berjewendîyê şarê kurdî de gamê yewîye bierzê. Ma do bi yewbîyayîşê xo cewab bidê înan. Ez veng dana  hukumetê Başûrî ke nêbo şirîkênê gunayî û bi Tirkîya dir nêbo yew."