Sema Çaglak

 

ÇEWLIG - Cinîyê Çewligijî dest bi amadekarîyê zimistanî kerdî. Cinîyê ke dewa Rîzî yê qezaya Darahînî ya Çewligî de kom benê û amadekarîyê xo yê zimistanî kenê.

 

Dimayê ke mewsîmê hamnanî ver bi peynî şino, her bajarêk Kurdistanî de cinî dest bi amadekarîyê zimistanî kenê. Mîyanê amadekariyî de sey viraştişê salçe (awa firingiyan) û wişkkerdişê firîngî, îsot û balîcanan  kenê. Cinîyê ke her serre sey adetî peynîya mewsîmê hamnanî de dest bi nê karî kenê û peynîya payîzî de amadekariyê xo temam kenê. Cinîyê dewa Rîzî yê qezaya Darahînî ya Çewligî de yê têhet de amadekarî kenê.

 

Dewa Rîzî bi dewlemendî û bi herra xo ya bi beraket yena zanayîş. Wexto ke merdim dewe de gêreno, merdim vîneno ke hema hema her cayê dewe de bi darê fêkî û baxçeyan ameyê xemilnayîş. Xozaya ke semedê xeylêk welatijan bena çimeyê debare, berardişê cinîyan ê xozayî zî mîyanê xo de hewênena. Cinîyê dewa Rîzî derheqê amadekarîyê xo de ajansê ma rê qal kerdî.

 

‘Çîyo tewr zehmet viraştişê salçeyî yo’

 

Elmas Turhalli ke dest bi amadekariyê zimistanî kerda, vana ke çîyo ke ma tewr zaf aciz keno salçe yo û wina qalkerdişê xo dewam kerd: “Dimayê ke firingiyê ma sûr benê ma înan kom kenê. Dima ra ma înan teştê pîlan de werdê kenê. Semedo ke awa xo bidê teber, ma sole kenê û rojêke danê vindarnayîş. Dimayê nê ma ê firîngîyê ke rojêke danê vindarnayîş, awa înan seba tena bimano ma kakilê înan mîyanê awe ra vejenê û awa înan kenê beroşê pîl û gêrnenê heta ke bêro xo. Eke hawa germ bo hîrê rojan de virazêno. La gama ke germ nêbo zî 5-6 rojan de salçeyê ma amade beno.”

 

‘Ma hem seba werdî û hem sî seba debare viraznenê’ 

 

Elmase dîyar ê xêrcê viraştişê salçeyî îsot û balîcanan zî wişk kenê û vat: “Sewbîna ma 

 

Eşkican zî viraznenê. Eşkicê ke ma engure ra kom kenê û verê tîjî de fînenê ra virazênê. Dimayê ke engurê ma ziwa benê û benê eşkic  ça çiqilê înan tira kenê û semedê zimistanî verdenê. Ma zimistanî zî nê eşkican ra xoşav viraznenê. Engura ma ke ma kenê bastêq û dims zî cîya ya. Dimayê ke engura ma bena xişn ma şîreyê ci vejenê û girnenê û kenê dims û pê bastêq viraznenê. Dims û bastêqê xo ma zimistanî wenê û oyo ke mendo roşenê û semedê ma beno çimeyê debare.”

 

‘Ma kultur û adetê xo dewam kenê’

 

Elmase tewr peyîn qalê zehmetiyê karê xo zî kerd û vat: “Karê ma zaf zehmet o. Ma bi saetan  û bi rojan serê lingan de vindenê. Reyan paşta ma dejena. Sewbîna karê ma bi germbîyayîşê hamnanî dir tewr zehmet beno. La pêwa nê zehmetiyan ma kultur û adetê xo rê wayîr vejênê û amadekariyê zimistanî dewam kenê.”