Semedê ceyran û gazî zam: Ma mehkumê vêşanî kenê

  • 10:33 5 Temmuze 2021
  • NAROJANE
 
Gulîstan Azak
 
AMED - Welatijan reaksîyon vera zamê gaz û ceyranî dayî. Cinîyê Amedîyijî dîyar kerdî ke semedê zamê ke yeno kerdene, nêeşkenê  lazimîyê xo yê sereyîn bigîrê û vatî: "No ciwîyayîş nêyo. Însanan mehkumê vêşanîkenê. Bi zanebîyayîş ma kenê na rewşe."
 
Tirkîya de 1ê Temmuze de zamêneweyî ameyî kerdene. Semedê ceyranî se ra 15, semedê gazê xozayî se ra 12 zam ame kerdene. Zamê semedê enerjî ameyo kerdene, do vayîyê her çî zêde bikero. Ekonomîstan zî dîyar kerd ke semedê problemê butçe de yeno ciwîyene do  betalî û enflasyon têhet bêrê ciwîyayîş û rojê zehmetî verê berî de yê. Na babete ser o welatijan ercnayîş kerd.
 
‘Mi bi paştdayîşê derûdorî pîzeyê xo mird kerd'
 
Naciye Fîdan ke debara xo bi meaşê extîyarî kena wina vat: "Semedê zaman nêeşekna çîyêk bigîrî. Meaşê mi 763 lîra yo. Gelo no qîm keno. Bi paştdayîşê derûdorî nêbo ez nêeşkena xo wey bikerî, ez o vêşanî ra bimerdêne. Gelo hukmat qet nêfikrîyeno? Ma bi nan û awe xo mird kenê. Semedê zamî ma tersenê ceyran û awe bixebitnê. Vîrus esto û semedê fatureyê awe ma nêeşkenê xo bişoyê."
 
'Însanan mehkumê vêşanî kerdî'
 
Nupelda Ozturk zî imtîhanê unîversîte rê amadekarî kena wina vat: "Pîyê mi qezeya înşatî de dinyaya xo bedilna. Pere wina asan nêno qezenckerdene. Pîyêmi semedê ma mird bikero, înşaat de xebityayîne semedê asayîşê karî çinbi dinyaya xo bedilna. Maya bi meaşê  hezar û 500 pê debara ma kena. Her roje zamo newe yeno kerdene. Semedê zamî ma nêeşkenê lamban abikerê. Ez semedê unîversîte xebityena la ez nêeşkena baş amade biba, nêeşkena kitaban bigîra. Ez bi na rewşe unîversîte qezenc bikera zî nêeşkena biwana.  Ma mehkumê vêşanî kerdê."
 
'Ma aciz bîyê'
 
Hatîce Karataş, karkerîya mewsîmî ya wina vat: "Mêrdeyê mi nêxebityeno. Ez karkera mewsîmî ya. Ma şinê Meletî û Orduyî serê erdan de bi 50-80 TL rojane xebityenê. Bi nê pereyî ewnîyena 10 nufusî ra. Zamê ke ameyê kerdene ma aciz kenê. Ez şêrî bazar zî nêeşkena lazimîyê xo pêro bigîrî. Lazimîyê tutanê xo nêeşkena bi ca bîyarî. Ma hewceyê nanê wişkî yê."
 
'Ma nêeşkenê çîyêk bigîrê'
 
Cinîya bi nameyê Îpek Akkabak zî wina vat: "Ma nêeşkenê çîyê ke lazimê bigîrê.  Mêrdeyê mi înşat de xebityeno. Meaşêk ma baş çin o. Zamê ceyranê tesîr serê ma de kerd. Ez nêeşkena tutê xo rê şit û potan bigîrî. Pereyê ma çin o ke ma nan bigîrê. Nan vay bîyo. Roşan de goşt nêkeweno keyeyê ma. Ma vayîye goştî zî nêzanê. Semedê ma nêgînê."
 
'No ciwîyayîş nêyo'
 
Azîze Ozturk zî reaksîyonê xo wina ramojna: " Debare zehmet bîya. Wina şêro ma do nano wişk kom bikerê. Tena ceyran û gaz ney, her çî rê zam bîyo. Ez bi 100 TL şina bazar, bi di hîrê poşetan yena. No ciwîyayîş nêyo. Bi zanebîyayîş m arê wina kenê. Nê vîrusî de tu paştdayîş zî ma nêdî. Keye de beroşo veng esto."