'Dewlete berpirsîyarîyê xo dana serê milê cinîyan'

  • 13:38 16 Hezîrane 2021
  • NAROJANE
 
ÎZMÎR - Cinîyan dîyar kerdî ke bi 4in pakêta muhakemeyî dir amancê vernîakerdişê şîdetî û bêvengkerdişê cinîyan yeno kerdene û wina vatî: "Dewlete hewl dana ke wezîfeyê xo bido serê milê ma. Ma bi qanûnê neweyî ke dewlete vejena bawer nêkenê. Semedê hewl danê tewr zêde qanûnê îslamî vejê. Vîyarteyê şîdetî yê camêrdan ê meclîsî zî esto. Coka ma bawer nêkenê."
 
Temsîlkarê serekkomar Fuat Oktay roja sêşeme de kombîyayîşê ke temsîlkarê koma meclîsê AKPyî tewrê bî, muhtewayê 4in Pakêta Hukmî ya AKPyî amade kerdo ame dîyarkerdene. Pakête çarçewaya ‘Belgeyê Stratejîyê Reformê Hukmî' yê 30ê Gulana 2019 de hetê serekkomar Tayyîp Erdoganî ra ame eşkerakerdene, ame amadekerdene. Ma pakête cinîyanê Îzmîrî ra pers kerd.
 
'Delîlê desteştişî nêbeno' 
 
Cinîya bi nameyê Sema Karabacak vat, camêrdî bi mantiqê ‘ez o 3-5 serran rakewî' qetil kenê û hemverê nê ganî qanûnê bi tesîr bikewê cuye. Sema wina vat: "Bi qanûnan eşkenê vernîya şîdet û merdişî bigîrê. Vernê de heqê pawitişê cinîyan gênê. Tespîtkerdişê desteştişî nêbeno. Dewlete wezîfe kena serê milê cinîyan. Netîceyê  qanûnan de do tecawuz dewam bikero û dewlete zî çîyêk nêkena. Qanûnê camêrdan pawenê. .cinîyan nêpawenê. Cinîyan ancenê mîyanê şîdetî."
 
'Ganî pêkerdiş bica bîyarê'
 
Wendekar Îlayda Betînger zî vat: "Heqê cinîyan de awankerdişê problemî, komelî zî tesîr keno û eleqedar keno. Tûta 14 serrî rastê tecawuz yena û şerm kena vaja. Kes nêvano ma semedê heqê cinîyan,  tûtan, heywanan çîyêk bikerê. semedê nê zî qerarê ke uca yenê girewtene rast nîyê. Pêkerdişê Stenbolî bica biardêne do ewro hende cinî nêameyîne qetilkerdene."
 
'Hewl danê cinîyan bêveng bikerê' 
 
Wendekar Ada kaya zî reaksîyon ramojna û vat: "Cinîyan serebûtê  tacîz û tecawuzî ra berpirsîyar gênê û vanê şima tespît bikerê. Tespîtkerdişê tacîzî wezîfeyê dewlete yo. Ganî dewlete îfadeyê mexdûran objektîf cigêrayîş bikera. Ganî camêrdan pîl nêkera. Ganî têduştîya pozîtîf biba. Îfadekerdişê ci zî xora çîyêk zehmet o. Astengîyan danê vernîya nê. Semedê nê nêvajê bêveng kenê."
 
'Qanûnê înan tecawuz zêde keno' 
 
Ela dîyar kerd bi qanûnê ke vejenê cinîyan nêfikrîyenê û vat: "Bi qanûnê vejenê tecawuz zêde kenê. Cinîyan nêpawenê. Çîyê nimte vejenê û cinîyan kenê rîsk.”
 
Ayşe zî wina vat: "Welat ardê sewîyeyêka merdim nêeşkeno vajo. Bi taybetî semedê cinîyan rewşe tehluke ya. Yê ke rewşa zor û zehmet de manenê reyna cinî yê. Ez zî rastê tacîzî yena la ez veng nêvejena. Semedê komel muhakeme keno, sûcdar keno. La ganî cinî xo ver bidê. Eke cinî xo ver bidê, ê nêeşkenê çîyêk bikerê."