Melîke Aydin

 

ÎZMÎR - Camêrdê temsîlkarê partîyê sîyasî û STOyan dîyar kerd ke şîdetê hemverê cinîyan û teda problemê komelî yo û bi vurnayîşê  sîstemê serdet ê camêrdan çareserî eşkeno bi ca bêro.

 

Temsîlkarê camêrdî yê partîyê sîyasî û Rêxistinê Komelê Sivîl (STO) dîyar kerdî cayê ke merdimayî azadîya xo vinî kerdo, cayê ke cinî kole bîyê û yê ke pelçiqnenê azad nîyê. Sewbîna camêrdan dîyar kerd ke semedê  şîdetê serê cinîyan peynî bibo, ganî sîstemê serdest ê camêrdan kok ra bêro vurnayene û vatî, hemverê feshkerdişê Pêkerdişê Stenbolî ganî îtîrazêk xurt aver şêro.

 

Komelê serdest ê camêrdan de reform eşkenê şoriş zî bi ca bîyarê

 

Şubeyê Komeleya Heqê Merdiman ê Îzmîrî Ahmet Çîçek dîyar kerd, her tewir şîdetê serê cinîyan de sîstem tesîr o û sererastkerdişê qanûnî qîm nêkeno. Ahmetî vat rewşa qanûnê hûmara 6284in de yeno îfadekerdene, prosesêk normatîf o la tu wext esasê qanûnî de hukum nêdayo û vat: "Aseno ke vurnayîşêk sîstemî lazim o. Ganî sîstem cayêkê cinî vîneno, camêrdî terk bikero. Ganî pêro tevgerê dinya de eynî tevger bo. Welatê sey Tirkîye, reformê qanûnî zî şoriş hewênenê."

 

'Camêrdî zî eşkenê semedê pêkerdişî vatişê xo vajê'

 

Ahmet wina dewam kerd: "Camêrdî zî eşkenê bi vindertişê xo paştdayîş bidê tevgerê cinîyan. Eşeknê bi çalakiyan zî paştdayîş bidê. Nimûne; Pêkerdişê Stenbolî tena cinîyan eleqedar nêkeno. Ganî camêrdî zî Pêkerdiş îfade bikerê. Ganî rayberîya cinîyan bêro vînayene û bi taybet camêrdî nê bipawê."

 

'Ganî sîstemê perwerdeyê cinsperestî bivuryo'

 

Îdarekarîyê Şubeyê Egîtîm Senî yê Îzmîrî Sefa Davarci zî wina dîyar kerd: "Ma bawer kenê ke cinî do dinyayêke hîn tewr weş awan bikerê. Nika kitabê dersan de perwredeyê cînsperest dest pêkeno. Ganî kitabî newe ra bêrê nuştene. Ganî unîversîteyan de mamosteyî têkoşînê cinîyan bikerê merkez. Têkoşînê cinîyan ameyo sewîyeyêka cidî û ma rê zî rayberî kerdo. Cinî keye ra nêvejênê û sebebê nê zî rolê zereyê keyeyî yo. Semedê cinî vejîyê meydanan û kuçeyan de ganî camêrdî rolê keyeyî bigîrê serê xo. Senîn kî camêrdî wazenê vejîyê teber, ganî cinî zî vejîyê. No zî rolan ra wina beno."

 

'Cinîyan qedexe veng vet'

 

Îdarekarîyê Partîya Azadîya Komelî Erkan Gokber zî wina ercna: "Cinî hemverê krîzê camêrdî ra xo rêxistin kenê. Wextê merdimî xoverdayîşan rê ewnîyenê, cinî bi xoverdayîş cebheyê tewr verên de yê. No pêro  heme dinya de wina yo. Rojhelatê Mîyanên yê Latîn Amerîka de zî. Tirkîya de pêwa OHALî cinîyan her çî veng vet. Rojawan, Kurdistan û Rojhelatê Mîyanên na rewşe yena vînayene."

 

'Azadîya merdimayî bo koletîya cinîyan vinî bi'

 

Îdarekarîyê HDPyê Îzmîrî Hacay Yilmaz dîyar kerd ke semedê komelêk azad, rêxistinbîyayîşê cinîyan girîng o û wina vat: "Merdimayî azadîya xo bi koletîya cinîyan vinî kerd, ganî cinî azad Ma partîya xo ra vanê, partîya cinîyan. Komelêkê şorişê cinîyan ci de çinbo, azad zî nêbeno. Têkoşînê cinîyan sinife û nasnameyê têkoşînê hempar ê heme bindestan o. Ganî  heme bindestî bi şertê têduştî de tewrê têkoşînî bibê. O wext do sinifê serdest yê camêrdan wirzo. Têkoşînê azadîya cinîyan xeylêk girîng o. No têkoşîn, tarîxê dinya de temsîlkarê têduşt û hemserekî dayo qezenckerdene. No zî dinyaya newe de xo ramojnayo."