Zîndanan de 6 mengan de 21 kesî dinyaya xo bedilnaye

  • 13:31 8 Hezîrane 2021
  • NAROJANE
 
Dîlan Babat
 
ENQERE - Endama Komîsyonê Zîndanî ya ÎHDyî Nuray Çevîrmen dîyar kerd ke problemê zîndanan dewam kenê û prosesê pandemî de koxuşê karantînayî de problemî nêameyê çareserkerdene û vat: "Tena aşma gulane de 6 kesî semedê virusê dinyaya xo bedilnayî. Serê serra 2021 heta nika 21 kesî dinyaya xo bedilnayî."
 
Zîndanan de binpaykerdişê heqandewam kenê û hukmatê AKPyî nêçaresî ferz keno. Tepişteyê PKKyî û PAJKî bi amancê wedaritişê tecrîdî serê Rayberê PKKyî Abdullah Ocalanî û binpaykerdişê heqan yê zîndanan 27ê Teşrîna Peyêne de kewtî grevê vêşanîye yê bêdem û bidor û roja 194î de dewam keno. Komîsyonê Zîndanan yê Komeleya Heqê Merdiman (ÎHD)  ra Nuray Çevîrmen derheqê babete de qisey kerd.
 
'Tecrîd pêro zîndanan de vila bîyo'
 
Nuraye grevê vêşanîye ke bi rayberîya hemsereka Kongreya Komeleya Demokratîk (KCD) Leyla Guven de amebi destpêkerdene ard vîr û vat, dimayê roja 200 ra avûkatan bi Abdullah Ocalanî dir pêvînayîş kerd û vat: "Çi heyf dewamê pêvînayîşan nêame. Tecrîd ame dewamkerdene. Pêwa heme muracatê keye û avûkatan, ame redkerdene. HEqê qanûnî ganî hemine rê bêrê bicaardene. Nika grevê vêşanîye roja 190 de yê. Ma pawitoxê heqî bi endîşeyîn ê. Eke heqê tepişteyan bêro dayene do lazimîyê çalakî nêkero. Çi heyf nînê çareserkerdene û hema zî pêvînayîşêk nêameyo kerdene. Tepişteyî hemverê tecrîdî û binpaykerdişê heqan kewtî grev."
 
'Heyetê taqîbkerdişî heyetêk senîn a?'
 
Nuraye dîyar kerd ke zîndanan de problemî dewam kenê û vat: "Tepişteyî ganî heqê veradayîşê bi  kontrolî ra ganî feyde bigîrê, bi bahaneyê cîya tepişteyî yenê verdayene. Vanê ke girêdayê qerarê muşahedeyî yo. La ganî bi rastî no heyet bêro perskerdene. Kesêk sucdar o yan ney, do dadgehe qerar bida. Gelo heyetê muşahedeyî heyetêk senîn o ke nê qerarî dano. Nê çî bahaneyê zaf asan vejenê werte."
 
'Aşma gulane de 6 kesan dinyaya xo bedilnaye'
 
Nuraye dewam de wina vat: "Nika koxuşê karantîna de problemî dewam kenê. Zîndanê Sîncanî de koxuşê karantînayê cinîyan de di kesî estê. Tepişteyê nêweş yê giran estê. Zîndanê Behro sîya de koxuşî zaf xirab ê. Problemê pakitî esto. Korona ra merdiş esto. Aşma gulane de 6 kesî semedê virusî merdî. Serê serra 2021 ra heta nika 21 kesî dinyaya xo bedilnaye. Ma bi endîşeyîn ê. Çira şert û mercê cuya nê însanan nîna başkerdene."
 
'Ganî xeta têkoşînê komelî bêra mûnayene'
 
Nuraye bale ant serê rewş tepişteyê nêweşan û vat: "Derheqê tepişteyê nêweşan de îbareyê sey, 'beno ke asayîşê komelî bikewo tehluke' derbas beno û no zî heqê tepişteyan werte ra wedarneno. Rojê vîyarte de tepişte Mehmet Emîn Ozkan wextê berdêne nêweşxane, dîmenê ci ameyî antene. Bi serran o semedê nê tepişteyî waştişê tahliye yeno kerdene. 10 rojan de 7 rey berdî nêweşxane. No trajedîyê merdimayî yo. Tewr peyîn Osmanîye de Sabrî Kaya estbi. Her wext berdêne nêweşxane û ardêne. Ewro zî ma bi Mehmet Emîn Ozkan dir eynî çî ciwîyenê. Verê tepişteya bi nameyê Koçer Ozdal ke Bafra ra berdîbî Enqere estbî. Nêweşa kanserî bî. Mabêne merdişê Sabrî Kaya û taloqkerdişê înfazê ci de saet zî çinbi. Cuya nê însanan ameya wêrankerdene. Pêwa vengdayîşan semedê Mehmet Emîn Ozkan çîyêk nîno kerdene, înfaz nîno taloqkerdene. Nika Sidik Gulero 80 serre zîndanê Tîpa T yê Îskenderunî de maneno. Rewşa ey zî eynî ya. Bi kursî vejêno pêvînayîş. Zîndanê  Tekîrdagî de Alî Osman Teke esto û nêweşê kanserî yo. Nîno emelîyatkerdene. Ma bi desan rey waştiş kerd ke ganî astengîyê veradayîşê înan bêro wedaritene. Ma wazenê nê kesî bêrê veradayene. Ganî parlamenter, partî û heme sazgehî verê xo bidê na babete. Eke xeta têkoşînê komelî bêra mûnayene, do netîceyêk bêro girewtene."
 
283 hezar û 516 tepişteyî estê
 
Nuraye tewr peyîn wina vat: "2020 de derheqê xeylêk babetan de hezar û 128 muracatê Mudurîyê Keyeyê Tevkîfê Zîndanan kerd. La ma cewabêke pozîtîf nêgirewt. Pêvînayîşê peyîn de ma vat ke hûmara kesê ke tepişteyê pare bikerê. Goreyê dayeyê keyepelê înan de 283 hezar û 516 tepişteyî estê. Nînan ra 270 hezar û 763 camêrd û 11 hezar û 195 zî cinî û hezar û 558 zî tûtê."