Gulîstan Azak

 

DÊRSIM - Galure ke bîya babeta xeylêk efsaneyan, koyê Dêrsimî de şax dayî.

 

Dewa Agdatî ya Pilûrê Dêrsimî de Koyê Sultan Baba de, bi helîyayîşê vewre dir Galuran rîyê xo vet teber û xozaya Dêrsimî xemilnayî.

 

Welatijê ke wazenê Galuran bivînê, rayrayîşê di saetî ra dima, resenê Koyê Sultan Baba.

 

Taybetîyê Galuran

 

Dinya de 167 tewirê Galuran estê û tewr zêde tewiran Herême û Tirkîya de yenê vînayene û nînan ra 43 tewirê ci estê ke 20 ci ra tewirê heb endemîk ê. Bejne Galuran mabêne  30-100 santîmetreyî de vuryena û rengê ci sûr, porteqalî û zerd ê. Zereyê ci de 150, 200 toxim estê û kokê ci zî pîyaz o. Hereme de xeylêk benê zergûn û hema nêkewtê binê pawitişî. Tena semedê tirakerdişî de cezaya pere ameya vetene. Cayê ke merdimî xo nêeşkenê biresnê, vejênê.  

 

Bawerîyan de pîrozbîyayîşê Galuran

 

Galurî xeylêk sanikan û efsûnan rê bîyê babete. Goreyê bawerîya Xiristiyanan wextê Îsa kerdê çarmix, hesirê maya ci Meryeme varayê û a awa Galuran ke dalpe kena temsîl kena.

 

Bawerîya Asurîyan de zî Galure bi şewe awe kom kena, serê sibayî zî na awe kokê xo ra ana war. Coka sey veyva ke bermena yena binamekerdeneû pîroz yena vînayene.

 

Goreyê efsaneyêk bîn zî hesirê dayîka Huseyîn ke Kerbelayî de ameyo qetilkerdene yê. Semedê nê Galure zî gonîya ke herikyaya rengê xo ci ra girewta.