'Awankerdiş xozaya cinîyan de esto'

  • 13:36 19 Gulane 2021
  • NAROJANE
 
Medya Uren
 
MÊRDÎN - Hanîfe Aygun û Emîne Aydemîr yê ke Dewa Xursî de hewl danê ke bi ramitiş dir debara xo bikerê wina vanê: "Ma cinî serê erdan de tewr serwer ê. Camêrdî sey dem xozayî tim teber de bî ma zî  tim nanê xo, erdê xo bi eraqê xo kede dayîne. Ewro zî bi eynî rengî keda pîl ma danê."
 
Bi ameyîşê wisarî dir cinî heta peynîya payîze bêmabên mîyanê erdan de karê ramitişî kenê. Bi taybetî merdimê ke dewe de ciwîyenê, debara xo bi wayîrvejîyayîşê heywanan û ramitişî kenê. Goreyê dayeyê tarîxî zî, cinî awankerdoxê ramitişî û cuya xocayî yê. No kulturê hezar serran ewro zî serê herra Mezopotamyayî de dewam keno. Hanîfe Aygun (68)  û Emîne Aydemîr (30) zî semedê debara xo bi heywanan û bi erdî dir eleqedar benê. Ê zî dîyar kenê ke cinî, cuyayîş û awankerdiş çekuyê pîya girêdaye yê. Hanîfe û Emîne derheqê xebatê cinîyan ke dewe de verê ra heta roja ewro senîn bî, ajansê ma rê qal kerdî.
 
'Ma karê xo bi heskerdiş kenê'
 
Ma sere de benê meymana Hanîfe Aygun ke dewa Elîpaşayî de karê ramitişî û pesdewarî kena. Aye semedê emrê xo yê pîlî qalê rojê verê ma rê kena. Hanîfe vana, ma çiqas gerrekerdox bê zî rojê verê, ewro ra hîna weş bî û wina vat: "Ma emrê qij de ameyî zewicnayîş. Xora ma verê zî kar kerdêne. Ma tutan pîl kerd, ma şîne verê heywanan bêrîvanî musayîne. Demo ke ma zewicyayî zî cuya ma wina dewam kerd. Bi kilmî cuya cinîyan bi nê rengî derbas bena. La keda ma tim pîroz a. Ma pêwa girêdaye yê û ma bi heskerdiş kenê. Cinî awankerdox ê."
 
'Ma sey cinî xeylêk kar kerdêne'
 
Hanîfe bale ant serê keda cinîyan û vat: "Tena cinî eşkena eynî wextî de xeylêk karan bikera. Ma eynî wextî de xeylêk karî rayîra berdêne. Karê keyeyî, pakitî, wayîrvejîyayîşê heywanan û ramitiş. Ma bêrîvane û şiwan zî bî. Ma tim wina bî. La camêrdî tim vejîyayîne teberê dewe de xebityayîne. Ê keye de nêmendêne. Meng bi meng ameyîne, Meng bi menge ameyîne, zêdeyêr metropolê Tirkîya xo rê kar dîne. Reyan demê dergî de mêrdeyê ne mi ne zî tutanê mi dî. Mi bi keda destê xo û araqê mîyanê çimanê xo înan pîl kerdêne û mird kerdêne. Ma tutan rê her çî bî. Tutê ma yew nêbi, 9 heb bî. Dewe de her cinî yan sey min ê yan zî mi zêdeyêr tutî wey kenê. O bi xo karkerîyêk pîl o. Wina asan mevînê."
 
'Dewijê ma pêro feqîr ê' 
 
Keyeyê Henîfeyî semedê debara xo bikero, serê erdî ke bi kîra girewtê xebityenê. Henîfe, serê xebata xo de wina vana: "Ma senîn verê karê xo kerdêne, ma nika zî emrê xo yê pîl de zî kenê. Ma cinî, tutî û camêrdî bi nê karî dir eleqedar ê. Krîzê ekonomî zî zêde bîyo. Nê demî de karêk bîn bikerê zî çin o. Krîzê de zî ma nêxebityê, ma nêeşkenê xo xelas bikerê. Dewijê ma feqîr ê û debara înan bi ramitişê tutinî tena bena."
 
'Cinî bi hêz ê'
 
Emîne Aydemîr û keyeyê aye zî dewa Xursî ra ya kar û xebatê ramitişî kenê. Emîne wina vat: "Dadîyê ma zî û dapîrê ma zî vanê, serê erdan de keda cinîyan bêhempa pîl a. Semedo ke cinî herre û xoza fam kenê.  Xeylêk ciwanê sey mi nê karî de debara xo û yê keyeyê xo kenê. Ez û tutê xo şefeq ra heta mexrîb mîyanê erdan de xebityenê. Me teberê nê de bi heywanan dir eleqedar benê. Bêrîvanî kenê, karê keyeyî, werdê keyeyî û sewbîna karê cîya kenê. La camêrdî sey her wext, ten akarêk vernîya înan de esto. Semedê nê  ma zî vanê, cinî bi hêz û awankerdox ê."
 
'Wa karê cinîyan qij nêro vînayene'
 
Emîne tewr peyîn wina vat: "Wexto ke ma serê erdanê xo de xebityenê, xo bi şans vînenê. Beno ke hetê ekonomî de ma vera keda xo nêgîrê la ma hetê psîkolîj û ruhî de xeylêk çîyan gênê. Xoza m amird kena. Xeylêk rey zî dejanê ma rê bena çareserî. Weykerdişê tutêke senî bo, weykerdişê heywanan û zergûnayî zî bi eynî rengî yo. Goreyê mi cinî sey roja destpêk awankerdox a. Hêvî kena ke êdî cinî bes bêrê pelçiqnayene û karê înan qij nêro vînayene."