DÊRSÎM - Goreyê hûmarê fermî 16 hezar kesî, goreyê şahidan nêzdîyê 70 hezar kesî Qirkerdişê Dêrsimî de ameyê qetilkerdene. Yew zî şahidê qirkerdişî Gullu Polat vana: "Şahidan ra kes nêmend. Yew bi yewe dinyaya xo bedilnayî. Wa çîyê ke yenê qalkerdene, nêrê xovîrrakerdene. Çîyê ke şima kenê kamerayan, bikerê arşîv. Beno ke nê roportajê peynî bê. Ma do koç bikerê şêrê. La wa verê şima de bimanê. Xeylêk çî serê na herre de qewimyayî û hema zî qewimyenê."

 

Qirkerdişê Dêrsimî ke yew qirkerdişo tewr pîl û bigonîyê tarîxê kurdan ê serra 1937 û 1938 de ameyo kerdene yo, emsar 83ine serrgera ci yo. Goreyê hûmara fermî 16 hezarî, goreyê şahidan zî tewr tay 70 hezar kes ameyo qetilkerdene.

 

Pêwa ke 83 serrî ser ra derbaz bîyo zî hema dej nêameyê xovîrrakerdene û derheqê qirkerdişo ameyo kerdene de tu cipersayîşêk hetê dewlete ra nêame kerdene.

 

Qirkerdişo ke Seyîd Riza û embazê ci ameyî qetilkerdene û cayê gorê înan nîno zanayene, şahidê ê wextî zî mîyanê serran de yew bi yewe şîyî rehm. Nika tay kesê ke şahidîyê o wextî kerdê mendê. Yê ke mendê zî semedê emrê înan, xeylêk çî nînê vîrê înan û qalkerdiş de zehmetî ancenê.

 

Yew şahida o wextî Gullu Polata 85 serrî ya. Gulluye wextê qirkerdişî de 2 serrî bîya. Gulluya ke dewa Rubayikî yê girêdayê Dêrsîmî ciwîyena, qirkerdiş de pî û dedê ci yenê qetilkerdene. Gulluye bi dayîka xo dir xelas bena. Mêrdeyê aye Bedrî Polat ke bi nameyê ded Bego yeno naskerdene û nika 93 serre yo, o wext 9 serre bîyo û verê çimanê ey de dayîka ey, wayê û birayê ey 4 û 6 serre yenê qetilkerdene. Vanê ke qey Bego zî merdo û bi keyeyê ey dir erzenê awe. Bego dimayê awe ra vejîyeno, ferq keno ke di engiştê ci çin ê. Dima ra xo koyan de nimneno û qirkerdiş ra xelas beno.

 

Gulluye keyeyê xo de balkon de bi mêrdeyê xo rê roniştebî û wexto ke kamera vîna persê, 'şima semedê serrgera qirkerdişê ameyî' kerd. Gulluye dîyar kerd ke ê do bimirê la wa vatişê înan nêro xovîrrakerdiş û ameyox de bimanê. Gulluye dîyar kerd ke no roportajç ci yê ewil o û wina vat: "Ez ê serran qij bîya. No semed ra zî ez qalkerdişê keyeyê xo zana. La mêrdeyê mi qirkerdiş ciwîya û yeno vîrê ey. Rojnamegerî her wext yenê keyeyê ma û raportaj ci dir viraznenê."

 

'Pîyê mi û 25 kesî bi komî qetil kenê'

 

Gulluye derheqê ê serrê ke nînê vîrê aye de la her tim ameyê qalkerdiş de wina vat: "Pîyê mi o wext serê bênderî de bi. Leşkerî erzenê serê dewe de û bi pîyê mi dir 25 kesî meydanê dewe de kom kenê û bi komî qetil kenê. Dayîka mi û xeylêk cinîyê bîn benê axûr kamçî kenê. Qirkerdiş de di dedê mi zî ameyî qetilkerdene. Dedê mi zî veşnayî û qetilkerdî."

 

'Xeylêk çî qewimyayî û hema zî qewimyenê'

 

Gulluye dewam de wina vat: "Cinî, camêrd, tutî pêrûne kom kerdêne û kiştêne. Cinîyê diganeyî pîzeyê înan qelişnayîne û qetil kerdêne. Tecawuzê cinîyan kerdêne. Xeylêk kesî eştê çemê Munzurî. Ez o wext hema tutêke qije bîya. La şîdetê ke dayîka mi zî cuya, ez zî tesîr bîya. Xeylêk çî serê na herre de qewimyayî û hema zî qewimyenê."

 

'Qalê ma wa bibê arşîv'

 

Gulluye tewr peyîn qalkerdişê xo de wina vat: "Şahidan ra kes nêmend. Yew bi yew merdî. Wa çîyê yenê qalkerdiş, nînê xovîrrakerdiş. Çîyê ke şima gênê kamera, wa bibê arşîv. Beno ke nê roportajê peyîn bê. Ma do koç bikerê û şêrê. Wa vatişê ma tîya bimanê."