'Heta Pêkerdişê Stenbolî peyser nêarê ma do meydanan de bê'

  • 09:03 14 Nîsane 2021
  • NAROJANE
Medya Uren
 
DÎLOK - Endama Platformê Demokrasî ya Dîlokî Suzan Uzpaka derheqê betalkerdişê Pêkerdişê Stenbolî reaksîyonê xo ramojna û vat, heta heme madeyê pêkerdişî bi hawayêke fermî bi ca nêro, do cinî wareyan de bê û têkoşîn bikerê.
 
Pêkerdişê Stenbolî nîmeyê şewe de bi waştişê serekkomarê Tirkîya ra ame betalkerdene. Tirkîya de xeylêk komele, pêameyîşê cinîyan, sîyasetmendar û cinî hemverê qerarî kewtê mîyanê çalakîyan. Cinî meydanan de yê û bernameyê înan yê hemverê qerarî dewam keno. Endama Platformê Demokrasî û endama HDPyî Suzan Uzpak derheqê qerarî de ajansê ma rê qisey kerd.
 
'Bi bedelê pîlî destkewtişê pîlî virazyayî'
 
Suzane serê qiseykerdişê xo de bale ant serê têkoşînê cinîyan û wina vat: "Cinî hemverê zayendperestî tarîxê kanî heta nika ra têkoşîn kenê. Têkoşînê înan zî her wext hetê hişmendîyê camêrdan serdestî ra rastê hêrişan yenê. Hêrişê giran serê cinîyan de esto. Têkoşînê ma yê cinîyan zî rexmê nê hêrişan pîl beno û xeylêk destkewtişê bi erj bi dest ameyî kerdene. Înan ra yew zî Pêkerdişê Stenbolî yo. Cinîyan netîceyê têkoşînê xo de bi bedêlê giran, bi gonîya xo nê bidest kerd. Coka her çiqasî pêkerdiş serra 2011 de amebî îmzakerdene û serrê 2014 de de aktîf bi labelê tu wext nêame bicaardene. Tena serê rîpelî de mend. Wexto ke pêkerdiş bi zî desteştiş ameyîne kerdene, tecawuzkar, kiştoxê cinîyan cezayê ke sey xelatî bî înan ra ame dayene."
 
'Ma do her wext meydanan de bê'
 
Suzane dewam de wina vat: "Îqtidar, wazeno ke goreyê xo rolêke bido cinîyan. Bi nê rengî do cinî sey cinsê diyîn yê hêrîn bêro vînayene. Do reyna binê nameyê dîn û kulturî de psîkolojî, hetê fîzikî, cinsî de tesîrê cinîyan bikero. Coka Tirkîya de ma benê şahid her roje tewr tay 3 cinî yenê qetilkerdene. La reyna zî ma bê hêvî nêciwîyenê. Semedo ke hemverê nê hêrişan rêxistinê cinîyan ê bi hêz û îradeyêko xurt esto. Ma do qerarê betalkerdişî de tedayê serdest yê camêrdan rê nêverdê. Heta heme madeyê pêkerdişî bi hawayêke fermî bi ca nêro ma do meydanan de bê û têkoşîn bikerê."
 
'Verê ra hêriş ameyo destpêkerdene'
 
Suzane qiseykerdişê xo wina domna: "Dersê cinsê komelî zî bî babeta munaqeşeyî. Serê bedenê cinîyan de vatiş aver berdî. Vera têduştî dişminayî xo dîyar kerdî, yan zî têduştîyê mabêne cinsîyetan red kerdî û reaksîyonê xo eşkera ramojnayî. Îqtidar bi nê polîtîkayê dişminî cinîyan rê hewl dano ke xo serê lingan de bigîro. No şerê mendiş yan nêmendişî yo. Kayê xo yê peyîn kay kenê. Heto bîn ra MEB û YOK projeyê xo yê têduştîyê cinsî betal kerdî. Nêzdîbîyayîşê meslekdarê nê sazgeh û dezgehan de xebityenê zî çîyo ke wazenê awan bikerê rê nimûne yê. No zî ramojneno ke hemverê pêkerdişî verê ra hêrişêk ameyo destpêkerdene. Coka betalkerdişê pêkerdişî yê nîmeyê şewe de hetê camêrdeke ra bi xo tarîtîyê Tirkîya ramojneno."
 
'Ma do her wext wareyan de bê'
 
Suzane tewr peyîn wina vat: "Îqtidar wazeno ke goreyê xo rolêke bido cinîyan. Cinîyêka keye de roşo wazeno. Bi no reng cinî do sey cinso diyîn yan zî hîrên bêra vînayene. rengî wê jinê wekî zayenda duyem an sêyem bê dîtin. Ma Tirkîya de benê şahid ke her roje tewr tay 3 cinî yenê qetilkerdene. La reyna zî ma bê hêvî nêciwîyenê. Semedo ke vera nê hêrişan rêxistinê cinîyan ê bi hêz û îradeyêko xurt esto. Ma do qerarê betalkerdişê tedayê serdest yê camêrdan rê nêverdê. Heta heme madeyê pêkerdişî bi hawayêke fermî nêkeweno merîyet ma do meydana de têkoşîn bikerê."