Cinîyê esnaf: Krîzê ekonomî bi polîtîkayê awiqîyayîşî nîno çareserkerdiş 

2018-08-18 11:21:21


	 

	WAN - Tirkîya de her roj Dolar berz beno û krîzê ekonomî zî zêde beno. No semed ra zî tewr zêde esnafî tesîr benê. Cinîyê esnafî reaksîyon vera nêçareserkerdişê krîzê ekonomî dayî û vatî ke krîz vernîya problemê pîlan akeno.

	 

	Dimayê ke modelê ekonomî yê Tirkîya ê newe ame eşkerakerdiş, Dolar tewr berz bi û krîzê ekonomî zî Tirkiya de tewr berz bi. Cinîyê esnafî derheqê alozîyê ekonomî de qisey kerdî û vatî ke seba polîtikayê şaş yê Tirkîya xetêmêno û vatî ke krîz vernîya problemî akeno, ganî vernîya ci bêro girewtiş.

	 

	'Eke wina dewam bikero, ma do kargehê xo bigîrê'

	 

	Fatma Kayaya ke bi rotiş û deştişê cîlê otantîk debara keyeyê xo kena arde ziwan ke rotişê çîyan her roj tewr zehmet beno û wina va: "Goreyê serrê verî rotiş zaf zehmet bîyo. Wextê verê tewr kêm 10 mûşterî ameyne. La nika tu kes nîno. Qumaşê ke destê ma de yê ma nêeşkenê biroşê. Qumaşê ke ma 10 metreyan gênê ma nika nêeşkenê bigîrê. Ez heta şan de nişnena ro, tu kes nîno. Ma nêeşkenê kîrayê kargehê xo vejê. Eke wina dewam bikero, ma do kargehê xo bigîrê. Hêzê merdiman yê girewtişî qels bîyo. Serrê verê gama ke ma şîne rotişûgirewtişî kîloyê firîngîyan 50 krş bi, nika bîyê 4-5 TL. Esnafê qijî êdî nêeşkenê xo ver bidê. Sebebê krîzê ekonomî o yo ke Tirkîya de berardiş çin o. Welat her wext girêdayê hêzê teberî yo. Tirkîya de peme yeno ramitiş la çira nîno berardiş? Çira ma Çîn, Japonya ya zî Dubaî ra anê. Sebebê krîzê ekonomî no yo. Sermaye bi taybet û berardiş zî ame vindernayîş. Krîzê ekonomî vernîya problemî akeno, gerek bêro çareserkerdiş."

	 

	'Xêrcê ekonomî her çî modelê newe de estbi'

	 

	Mîhrîban Işika ke bazarê Rusan xebityena zî da zanayîş ke aye heta şan de xebityenê la keda înan veng şina û wina va: "Ma serê siba kargeh akenê û heta şan de xebityayne. Bi rastî kar çin o. Reyan ma sifteh nêkenê. Dolar berz beno û karê ma tewr zehmet beno. Parçeyê ke mi verê bi 18 TLyan rotêne nika ez 25 TL gêna. Ma heme çîyê ke roşenê bi Dolar gênê û berzbîyayîşê Dolarî karê ma zehmet keno. Her çîyêk teber ra yeno Tirkîya. Ez bi rojano hende xebityena, la ez vera kede xo nêgîna. Wezîrê malîyî modelê ekonomî yê newe pêşkêş kerd. Xêrcê ekonomî her çi modelê ekonomî de estbi. Krîzê ekonomî vernîya problemê komelî mîyanxoyî akeno. Seba çareserkerdişê krîzî ganî hewl bêro dayîş û polîtikayê rast bêrê meşnayîş."

	 

	'Krîz bi polîtîkayê awiqîyayîşî nîno çareserkerdiş'

	 

	Felek Karabulaka ke aye zî bazarê Rusan de xebityena bale ante serê polîtikayê bîyaye û va ke Dolar bi polîtikayê bihêz dê bêro vindernayîş û wina dewam kerde: "Tu rewşa ma çin a. Ma nêeşkenê rotişûgirewtiş bikerê, ne zî ma kar kenê. Her roje Dolar berz beno. Sebebê berzbîyayîşê Dolarî polîtikayê şaş ê. Dolar ancex bi polîtikayê bihêz û rast do bêro vindernayîş. Rojê ma zaf zor û zehmetî derbaz benê. Ma sey komel prosesêke krîz derbaz kenê. Ez roje de tena 20 TLyan qezenc kena. Kîraya keyeyî û kargehî ez bi qezenckerdişê ê perî ra dana. Bi çend aşmî derbaz bî, ez nêeşkena kîra bidî. Şar bêçare yo. OHAL ameyo îlankerdiş heta nika no krîz dewam keno. Krîz bi polîtikayê awiqyayîşî nîno çareserkerdiş. "