‘Ma binê banê Jineolojî de sîyasetê demokratîke munaqeşe kerd’ 2024-08-02 13:23:41     Roza Metîna    DÊRSIM - Cinîyê 22yîne Festîvala Kultur û Xozaye ya Mûnzûrî tewrê panelê "Jineolojî sîyasetê demokratîke munaqeşe kena" bîyî, dîyar kerdî ke semedê heqîqet vejîyo werte, tewrbîyayîşê xebatê Jineolojî muhîm ê û vatî: “Ma zî binê banê Jineolojiyî de sîyasetê demokratîke munaqeşe kerd. Çike heqîqetê sîyasetê demokratîke dersêk bi hêz ê na cografyaye yo.”    22yîn Festîvala Kultur û Xozaya ya Mûnzûrî ya Dêrsimî ame organîzekerdiş, panelê "Jineolojî siyasetê demokratîke munaqeşe kena” zî ame organîzekerdiş. Sîyasetmedare Sebahat Tuncel, Hemsereka DADî Kadriye Dogan, Edîtora Jineolojî Rojda Yildiz sey qiseykerdox tewrê panelî bîyî. Hemşaredara Dêrsimî Bîrsen Orhan zî moderatortîya panelî kerd.    Edîtora Jineolojî Rojda Yildiz, Hemşaredara Dêrsimî Bîrsen Orhan, Hemsereka DADî Kadriye Dogan derheqê babete de ercnayîş kerdî. Cinîyan vat: ”Bi serran o serê Jineolojî de xebate ameya kerdiş. Dêrsim yew damarê nê heqîqetî yo. Seba bawerî û xoza zî heqîqetêk Jineolojî est o. Ma panelê Jineolojî de zî vat, ma eşkenê senî qenalê sîyasetê demokratîke abikerê. Ma serê kêmîyê xo de zî vindertî.”   ‘Ma muhtewayê Jineolojî kerd’   Hemşaredara Dêrsimî Birsen Orhan wina qalê festîvale kerd: ”Ma tîya panelê derheqê Jineolojî zî organîze kerd. Saete 12.00ine de dest pêkerd û moderatorîya panelî zî mi kerd. Sebahat Tuncel, Rojda Yildiz û Kadriye Dogan sey qiseykerdox tewrê panelî bîyî. Sernameyê ‘Jineolojî siyasetê demokratîke munaqeşe keno’ no panel ame organîzekerdiş û xeylêk kesî tewrê nê panelî bîyî. Amancê nê panelê ma o bî ke ma muhtewayê Jinoleojî bikerê. Sewbîna amancê ma o bî ke ma serê babeta ‘sîyaset çi yo’ qisey bikerê. Ma sîyasetê temsîlî zî erjna. Ma serê averşîyayîşê na babete munaqeşe kerd û ma qalê ka gelo senî ameya heta na roje kerd. Ma eynî wextî de bale ant serê formê bîyayîşê cinîyan ê sîyasetê demokratîke de. Ma êroses pêroyî ercna.”   ‘Ganî qirkerdişê 1937-1938ine hafizayê merdiman de bimano’    Hemsereka Komeleyê Elewiyan ê Demokratîke (DAD) Kadriye Dogan dîyar kerd ke taybetmendî û muhîmîyê Festîvala Mûnzûrî oyo ke nê qirkerdişî bîyaro vîr û vat: ”Ganî qirkerdiş her tim hafiza de bimano. Xozaya Dêrsimî bi viraştişê awbendan û şîrketê ocaxan ameye talankerdiş. Demê normal de wexto ke festîvale virazêna nasnayîşê ê cayî yeno kerdiş. Labelê seba Dêrsimî no cîya yo. Festîvale de bi rotayê hafizayê xo verê ano vîrê xo. Na festîvale de amanc oyo ke hafiza bêro tezekerdiş. Eynî wextî de zî tîya pawitişê xoza zî xeylêk muhîm o.”   Jineolojî destkewtişê seserra 21ine ya   Kadrîye dewam de wina vat:”Na festîvale de serê kulturî de zî ameye vindarnayîş. Panelî nê derheqî de ameyî organîzekerdiş. Babetê muhîman ser o ameyî vindarnayîş. Ma panelêk xo de qalê Jineolojî û têkoşînê cinîyan zî kerd. Ma serê cayê cinîyan mîyanê komel û sîyasetî de sewbîna serê muhîmîyê nê de qisey kerd. Babeta Jineolojiyî bi no hewa rojeve de mend. Yew zî destkewtişê cinîyan ê tewr muhîm ê seserra 21ine têkoşînê azadîya cinîyan û Jineolojî yo. Semedê têkoşînê cuyêka hempar û semedê demokrasî komelî rê nê destkewtişî rê rayîr akenê. Ez zî erjêk pîl dana nê.”   ‘Me zî binê banê Jineolojî de sîyasetê demokratîke munaqeşe kerd’   Edîtora Kovara Jineolojiyê Rojda Yildiz zî wina vat: ”Ma zî semedê panelê Jineolojî Amed ra ameyî tîya. Tîya eynî wextî zî hîsê wayîrvejîyayîşî est ê. Hemverê polîtîkayê qirkerdişî yê demêk derg o Dêrsim de yeno kerdiş û hemverê hêrişê serê bawerîyê cîya tîya hem hetê Dêrsimijan hem zî hetê kesê ke teber ra ameyê wayîrvejîyayîş est o. Fonksiyonê kulturî yê festîvale sî xeylêk muhîm o. Xêrcê nê eynî wextî de zî munaqeşeyî zî est ê. Na cografya de xeylê problemî est ê. Panelê ‘Asîmîlasyonê Ziwan’ zî est bî. Nê panelî de hêrişê serê ziwan û bawerîya dêrsimijan ame munaqeşekerdiş. Ma zî binê banê Jineolojî de sîyasetê demokratîke munaqeşe kerd. Çike heqîqetê sîyasetê demokratîke dersêk bi hêz ê na cografyaye yo. Coka ameyîşê merdiman ê tîya  û ercnayîşê înan semedê ma zaf bi qîmet o.”   ‘Hêrişê hemverê Jineolojî, hemverê fehmî û wayîrvejîyayîşî yo’   Rojda bale ant serê arêdayîşê kitabê “Destpêkê Jineolojî” yê hetê polîsan ra û wina vat: ”Îqtidarî ewro Tirkîya de dewamê hişmendîyê camêran ê sîstemê kapîtalîstî yo. Wazenê rastîyê cinîyan û komelî werte ra wedarnê. Coka hêrişê kovara Jineolojî kenê. No hêrişêk cidî yo. Serê kitabê Destpêkê Jineolojî de cinî bi serran o munaqeşeyê xo kenê. Tîya zî panel ame viraştiş û hema panel dewam kerdêne polîsan dest da serê kitabê ‘Destpêkê Jineolojî’. Hêrişê hemverê Jineolojî yo, hemverê fehm û xoîfadekerdişî yo. Ma sey cinî hemverê nînan de îradeyê xo, fehmê xo bidê ciwîyayîş û xebatê Jineolojî dewam bikerê. Semedo ke heqîqet vejîyo werte ganî komel wayîrê nê xebatan vejîyo. Ma hêvî kenê ma do komelî reyde na cuye bivurnê.”