Koyanê Kurdistanî ra heta raşteyê Fransaye 2024-01-09 10:32:10   ANQARA – Endama Akademîya Jîneolojîye ya Fransaye Mélanie Orye qirkerdişê Parîsî yê diyîne sey "dewamkerdişê bêvengîye" ercnaye û vat: "Jin, jiyan, azadî; nê hîrê çekuyî koyanê Kurdistanî ra ameyî û raşteyanê ma de vila bî. No zî mojneno ke cinî dinya de yew a."    Ronayoxanê PKKyî ra Sakînê Cansiz (Sara), Temsîlkara Kongreyê Netewê Kurdistanî (KNK) ya Parisî Fîdan Dogan (Rojbîn) û Endamê Têgêrayîşê Ciwanan Leyla Şaylemez (Ronahî) yê ke Qirkerdişê Parisî yê 9ê Çeleyê 2013î de ameyî qetilkerdiş, serrgêra 11ine yê şehadetê xo, xo pey de verdayî. Hema kiştoxê înan dîyar nêbîbî Nagihan Akarsel Silêmanî de û Evîn Goyî zî Parîs de ameyî qetilkerdiş.    Endamê Akademîya Jineolojiye, cinîyê kurdî û cinîyên xeylê neteweyê bînî 6 aşmî yo Fransa de her hewte kom benê, fotografê Sakîne, Leyla û Fîdane serê çîtan de neqişnenê. Cinîyê ke nê atolye organîze kerdî, Marsîlya de zî pêşangehê nê neqişan akenê. Sewbîna rayîr ra şîyayîşê ke vera qetlîyamê 6ê Çeleyî de ameyî organîzekerdiş de cinîyan raşteyan bi nê fotografan pirr kerd.    Endama Akademîya Jineolojîye ya Fransa Mélanie Orye zî sey nê cinîyê ke xebatan rayîr ra benê ajansê ma rê qisey kerd.    Mélanie destpêkerdişê qiseykerdişê xo de wina qalê naskerdişê xo yê cinîyê kurdî kerd: “Mi cinîyê kurdî bi fîlman nas kerd û seba ke ez înan nizdî ra nas bikerî zî mi dest bi cigêrayîşî kerd. Fîlmê ke şervanê cinî mojnenê hîna zêde bala merdiman ancenê. Mi tîya de nasnameyo raşt nas kerd. Cinî her dem vengê xo berz kerda û her tim pawitişê heqanê xo kerda la ma qet înan nêeşnawito. Ewro ma mîyanê cinîyan de xo bi rêxistin kenê.”    Mélanie sewbîna qala qetilkerdişê 3 cinîyê kurdî yê Parîsî kerd û vat: “Hema qewimîyayîşê Sakîneye nêameyo roşnkerdiş û Fransa de qetlîamêk bîn virazîya û hukmatê Fransa bêveng mend. No bêvengî yeno manaya ‘hemkarîya menfîetan’. Dinya de heme dewlet-netew girêdayeyê yewbînan ê. Seba menfîetanê xo hêzê xo kenê yew. Qetlîamê Parîsî ra ver Silêmanîye de Nagîhan Akarsele ameye qetilkerdiş. Qetilkerdişê aye tesîrêk gird serê mi de verda. Mi xo rê vat ma çîyêk xirab nêkenê. Wexto ke Evîn Goyî zî ameye qetilkerdiş mi nefretê xo kerd. Ez seba embazanê yê kurdî xeylê hîsin bîya. Cehdkerdişê hukmatê Fransaye yê seba girewtişê serê qetilkerdişî zaf mi bi hêrs kerd."    Mélanie da zanayîş ke dewlete hêzê bedilnayîşî yê cinîyan ra tersena û coka ra zî hêrişê cinîyan kena û wina vat: “Kapasîteyê têkoşînî yê cinîyê kurdî xeylê hîra yo. No çî beno sebebê tersayîşê dewlete. Sewbîna dimayê mergê Jîna Emînîye Fransa de babeta 'Jin jiyan azadî' ame destgirewtiş. Dimayê 25ê Teşrîna Peyêne û 8ê Adare çalakîyan de sloganî hîna zêde ameyî berzkerdiş. Nê hîrê çekuyî koyanê Kurdistanî ra ameyî raşteyanê ma. No çî nîşaneyê yewîya têkoşînê cinîyan o.”    Mélanie ard ziwan ke Fransa parçeyêke Komîteyê Jineolojiye ya û wina qiseykerdişê xo peynî kerd: “Ewropa de ez bi embazanê xo reyde tewrê perwerdeyê akademîye bîya. Ez xebatê cinîyê kurdî, fikr û birdozîya cinîyê kurdî vînena û mi înan bi nizdî ra nas kerd. No çî seba mi xeylê xirab o. Rayîr ra şîyayîşo ke bi cinîyê dinya reyde yeno kerdiş hêzeke gird deno."