
Şîdetê dîjîtal çi yo? 

2023-11-30 09:49:27


	&nbsp;

	&nbsp;

	Habîbe Eren

	&nbsp;

	BURSA - Hemverê cinîyan de şîdetê fîzîkî yê dîjîtalî zî zêde bîyo. Şîdetê dîjîtal bi amancê kontrolkerdiş, şenikvistiş, cezakerdişê cinîyan yeno îfadekerdiş.&nbsp;

	&nbsp;

	Serranê peyênan de bi têkoşînê cinîyan babeta şîdetê serê cinîyan de hişmendîyêk ameyo destfînayîş û kişta şîdetê cînsîyet û fîzîkî de tewirê bîn zî yenê munaqaşakeriş. Teknolojî û dîjîtalbîyayîş her raşteyê cuya ma de ca gênê û şîdetê dîjîtal nê prosesî de zêde bîyo. Goreyê raporê Cigêrayîşê Şîdetê Dîjîtal ê Tirkîya (2021) yê Şîrketê Cigêrayîşê KONDA yê Komeleya Resnayîş û Zansitî yê Komelî reyde kerdo de her 5 kesî ra yew bi şîdetê dîjîtalî reyde yeno rî bi rî.&nbsp;

	&nbsp;

	Tewr zêde cinî şîdet vînena&nbsp;

	&nbsp;

	Goreyê cigêrayîşî cinî cînsîyet û dîyîşê teberî yê fîzîkî û camêrd zî fikrê xo yê sîyasî ver her tim bi şîdetê dîjîtalî reyde rî bi rî yê. Se ra 51ê cinîyan bi veng, nuşte û dîmen yenê tacîzkerdiş. Se ra 46ê ci zî bi israr yenê taqîpkerdiş. Goreyê tewirê şîdetê dîjîtalî, her 100 kesî ra 9 kes bi heqaret, eks û tehdîdan reyde yenê rî bi rî.

	&nbsp;

	Şîdetê dîjîtalî çi yo?&nbsp;

	&nbsp;

	Şîdetê dîjîtal bi amancê kontrolkerdişê cinî, şenikvistiş û cezakerdişî yeno kerdiş. Konseyê Ewropaye şîdetê dîjîtal sey şîdetê fîzîkî, cînsîyet, psîkolojîk û ekonomîye bi name keno.&nbsp;

	&nbsp;

	Tewirê şîdetê dîjîtalî&nbsp;

	&nbsp;

	Şîdetê dîjîtalî hetê kesê ke merdiman nas kenê yan zî nas nêkenê ra yeno kerdiş. 10 serrê peyênan de no şîdet bi keyepelê parekerdişî vila bîyo û 24 saet yenê taqîpkerdiş.&nbsp;

	&nbsp;

	Ma eşkenê tewirê şîdetê dîjîtalî wina rêz bikerê:&nbsp;

	&nbsp;

	"*Her tim şirawitişê mesajan

	&nbsp;

	*Bi israr telefonkerdiş

	&nbsp;

	*Caardişê telefonî şuxilnayîş û taqîpkerdişê cinî&nbsp;

	&nbsp;

	*Malumatê resnayîşî bê şexsî vilakerdiş, şirawitişê dîmen û mesajan.

	&nbsp;

	*Antişê fotografanê zitî yan zî tehdîdî, bi kamerayan antişê dîmen û vilakerdişê ê dîmenan

	&nbsp;

	*Serê çapemenîya komelkî ra embaztî û malumatê nasnameyî girewtiş û dima ra binpaykerdiş&nbsp;

	&nbsp;

	*Têmîyankerdişê hesabê çapemenîya komelkî û bi nê malumatan kontrolkerdişê cinî, tehdîdkerdiş&nbsp;

	&nbsp;

	*Serê çapemenîya komelkî ra vatiş û ercnayîşê ke cinî şenik fînenê heqeret kenê, kerdiş."&nbsp;

	&nbsp;

	Taqîpkerdişê Sîberî &nbsp; &nbsp;

	&nbsp;

	Taqîpkerdişê Sîberî zî bi e-posta, metn, mesajan zî rayîrê înternetî ra taqîpkerdiş o. No asayîşê kesî qels keno û ters û fikaran xo reyde ano. Taqîpkerdişê Sîberî de ‘stalkkerdiş (bi nimite taqîpkerdiş) zî yeno şuxilnayîş.&nbsp;

	&nbsp;

	Tacîzê Sîberî

	&nbsp;

	"*E-postayê ke mîyanê ci cînsî yo, mesajê metnî&nbsp;

	&nbsp;

	*Keyepelê torê komelkî ya zî odeyê sohbeti yê înternetî de hedîseyê hêrîşkar û xirab.&nbsp;

	&nbsp;

	*E-posta, bi mesajê metnî ya zî cînsîyetî tehdîdê şîdetê cînsîyetî."&nbsp;

	&nbsp;

	Binpaykerdişê Sîberî&nbsp;

	&nbsp;

	Binpaykerdişê sîberî ke eynî wextî de sey ‘pornoya heyfgirewtişî’ zî yeno zanayîş, bê waştişê kesî fotograf û vîdeoyê cînsîyetî vilakerdiş o.

	&nbsp;