‘Lazimîyê ewilînî zaf vaye yenê rotiş’ 2023-09-30 09:54:04       AMED - Pedê hîjyenîkî yê ke ganî bê pere seba cinîyan bêrê dayîş, bi vayeya zaf zêde yenê rotiş. Cinîyan reaksîyon mojna na rewşe û dîyar kerdî ke vayeya pedan vera nêeşkenê bigîrê.    Krîzê ekonomîye vera welat ameyo merheleyêk winasî ke nêeşkeno lazimîyanê xo yê esasîyan bigîro. Nê lazimîyan ra yew zî pedê hîjyenîk ê. Pedê hîjyenîk tay welatan de bê pere yenê dayîş û Tirkîya de vayeya pedê hîjyenîkî vera cinî probleman ciwîyenê. Kişta vayeya pedan de yê bê kalîte zî enfenksîyonî rê rayîr akenê. Cinîyê Amedî derheqê babete de qisey kerdî û dîyar kerdî ke pedê hîjyenîk açarîyayo bazirganîye.    Rojîn Kayaye derheqê babete de qisey kerd û wina reaksîyonê xo mojna: “Ped seba cinîyan lazimîyêk ferz o. luks nîyo. Herinda înan de xeylê kelepulê bînî estê la ma xora nêeşkenê xo biresnê înan. Coka ra zaf vaye yo. Pakêtê pedan yê 20 heban 100 TL yo. 2 serrî verê cû ma bi 30 lîre, 15 lîreyan herînayêne. La nika zaf vaye yo. Mi 4 saaetan de reyêk ped nêbedilnayêne. Ez bi enfeksîyonî kewena.”    Fateme Safarzedeye jî ard ziwan ke tay welatan de pedê hîjyenîk û tay dermanî bê pere dîyenê cinîyan û vat ke Tirkîya de îmkanê weşîye zaf qels û bi sînor ê.    ‘Ganî bê pere bêro vilakerdiş’    Wendekara Tipê Elîf Akbabaye zî dîyar kerd ke ganî testê HIV û pubîsî bê pere bibo û vat ke xeylê cinîyê ke nêeşkenê xo biresnê nê lazimîyanê estê û vat ke ganî kelepulê winasî bê pere bêrê dayîş.     ‘Ez pedan welatê xo ra ana’     Neda Bîgona ke hetê Îranî ra ya û seba wendişî ameya Tirkîya qiseykerdişê xo de wina vat: “Ez pedan Tirkîya ra nêgêna. Ez welatê xo ra ana. Pedê tîya bê kalîte yê û zaf zî vaye yê. No lazimîyê ewilîn yê cinîyan o. Ganî ped bê pere bibo.”    Sedef Acare zî derheqê babete de qisey kerd û reaksîyon mojna vayeya pedê hîjyenîkî. Sedefe bale ant sebebê krîzê ekonomîye û wina peynî ard: “Vera na rewşe de reaksîyon zî çin o. Bi raştî balkêş o. Xeylê cinîyî nêeşkenê pedê hîjyenîkî bigîrê. Ganî vernîya nê çîyî bêra girewtiş. Ganî cinîyî vera nê çîyî de bêveng nêbê.”