Cinî fek qanûnê hûmara 6284ine vera nêdanê 2023-06-14 10:25:47     ÎZMÎR - AKP bade weçînayîşan bedilnayîşê qanûnê bingeyîn ê newe kerd rojeva xo. Bedilnayîşê qanûnê bingeyîn de qanûnê 6284î zî esto. Cinîyan dîyar kerd ke ê fek qanûnê 6284î ra vera nêdanê.”   Hetgirê Serekê Pêroyî yê AKPyî Hayatî Yazici rojanê verênan de tewrê bernameyêk televîzyonî bî û derheqê qanûnê bingeyîn de qisey kerd. Hayatî Yaziciyî da zanayîş ke bedilnayîşê demê verêne nêkerdê, wazenê no hewte bikerê û vat ke do bedilnayîş bi referandumî pêşkêşê weçînitoxan bêro kerdiş.   Bedilnayîşê qanûnê bingeyîn de yeno waştiş ke   Qanûnê Hûmara 6284î ke Derheqê Vernîgirewtişê Şîdetê Vera Cinî û Pawitişê Keyeyî de yo zî esto. Weçînayîşê peyênan de Partîya Refahê Newe û Huda Par zî tîfaqê Cumhurî de ca girewtî, derheqê qanûnî de waştişê hedefgirewtişî kerdbî û cinîyan reaksîyon mojnabî na rewşe.   Cinîyî derheqê babete de ercnayîş kerdî û dîyar kerdî ke ardişê rojeve yê qanûnî bi tu şeklêk nîno qebulkerdiş û dîyar kerdî ke ê fek qanûnê humara 6284î ra vera nêdanê.   ‘6284î weçînayîşan ra ver kerdî babeta bazarî’   Cinîyê Halkevlerî ra Emîne Akbabaye dîyar kerd ke bedilnayîşê qanûnê bingeyîn weçînayîşan ra ver ardî rojeve û bi nê çîyan wazenê ke cuya cinîyan çinî bikerî, cinîyan hepsê keye bikerî û wina vat: “Bedilnayîşê qanûnê bingeyîn vernîya nefret, dişmenî û hêrişê vera LGBTÎyan akeno, bi xebeta weçînayîşan reyde ameybî wedaritiş. La nika tîfaqê AKP, Huda Par û Partîya Refaho Newe zêde bî. Pêroyê xebatê weçînayîşî de destkewtişê cinîyan hedef girewtî, qanûnê 6284î kerdî babeta bazarî û sere dişmenîya cinî û tutan de xebate rayra berdî. Nika ewro newera bedilnayîşê qanûnê bingeyîn anê rojeva meclîsî.”   ‘Bi hêzo ke Erdoganî ra gênê bedilnayîş kenê’   Emîneye qiseykerdişê xo yê peyênan de dîyar kerd ke bedilnayîşê qanûnê bingeyîn bi hêzo ke Erdoganî ra yeno girewtiş yeno amadekerdiş û wina vat: “Îqtîdaro ke barê krîzê ekonomîye bi şîdetê camêrdî rayra beno, na rojeve eşto raşte. Ma fek qanûnê 6284î ra vera nêdanê. Ma senî ke Peymana Stenbolî ra fek vera nêda ma do fek 6284î ra zş vera nêdê. Ma do teslîmê înan nêkerê. Ma do têkoşînê xo seba cuyêka azad û seyyewbînan dewam bikerê.”   ‘Ma fek Peymana Stenbolî ra vera nêdanê’   Atolyeya Jineolojîye ra Ayten Acare zî vat ke proseso ke tede kiştişê cinîyan xeylê zêde yo, şîdetê mîyanê keyeyî zaf zêde yo de qanûnê 6284î munaqaşayî rê ameyo akerdiş û nê çîyan vat: “Mudaxalekerdişê qanûnî ya zî pêkerdişê mîyanneteweyî yê ke bi destkewtişê cinîyan ameyî destfînayîş, nînê qebulkerdiş. Ewro ma nuqtaya ke cinî û tutan vera şîdetî de bêpawitiş de yê. La eynî wextî de têkoşînê ma dewam keno. Ma nê çîyî vanê; 6284 dano ciwîyayîş, ma fek Peymana Stenbolî ra nêverdenê. Tîfaqê Cumhurî cuya cinîyan hedef gêno. La cinî nê çîyî qebul nêkenê. No çî netîceyê polîtîkaya ke camêrd yeno pawitiş de vejîyayo raşte. Ma cinî ferqê manîpulasyonî de yê. Seba qanûnê 6284î ma do têkoşînê xo dewam bikerê.” ‘Ma do vera qanûnê vera-demokratîkî bê’   Mor Sarmaşikî ra Berfîn Kayaye zî da zanayîş ke weçînayîşan de Erdogan polîtîkaya dişmenîya cinîyan û LGBTÎyan rayra berd, hêrişê heqanê cinîyan kerd. Berfîne ercnayîşanê xo de nê çîyan ard ziwan ser: “Qanûnê humara 6284î seba her kesê ke mîyanê komelî de şîdet vînenê derbazdar o. Peymana Stenbolî hetê rejîmê yew camêrdî ra ame wedaritiş. Nika zî çim verdayî qanûnê humara 6284î. Ez sey avûkatêk bi asanî eşkena vaja ke no qanûn mekanîzmayêk ke cinîyan paweno yo û tena heqo ke destê cinîyan de mendo yo. Ma cinîyî fek heqanê xo ra nêverdenê. Ma do vera nê prosesê vera demokratîkî de bê.”