Cinî do rayanê xo seba azadîye bişuxulnê 2023-05-03 14:49:19     ÎZMÎR - Weçînayîşê 14ê Gulane rê demêk kilm mend û cinîyan dîyar kerdî ke do rayanê xo zî seba azadîya cinîyan bişuxulnê. Cinîyan dîyar kerdî ke do her şertî de têkoşînê xo bidomênê.   Weçînayîşê serekkomarî û parlamenterî yê demê 28ine rê demêk kilm mend. Cinîyan 1ê Gulane de vejîyayî raşteyan dîyar kerdî ke îqtîdarê AKPyî 20 serrî ra zêde yo cinîyan hepsê keyeyî keno, wazeno qanûnê şerîatî bikero dewre û vatî do nê weçînayîşî de rayanê xo hetê azadî û heqê cinîyan de bişuxulênê. Sewbîna cinîyan vatî tevgerê azadîya cinîyan ê Rojhelatî dest pêkerdo, bi sloganê ‘jin jiyan azadî’ her cayê dinya de bi tesîr bîyo.    ‘Her ca de şîdet cinîyan rê yeno kerdiş’   Karker Yazar Kirbaş dîyar kerd ke Tirkîya de her ca de şîdet cinîyan rê yeno kerdiş û kiştişê cinîyan polîtîk o û wina vat: “Seba ke ma kurd û elewî yê tedayê serê ma di qatî yê. Gulîstan Doku hema nêameya vînayîş. Ma zanê ke bi hemkarî ameye vînîkerdiş. Kiştoxî yenê pawitiş. Ma nefretê înan yê hemverê cinîyan baş vînenê. Ganî heme kesî rayanê xo bidê Partiya Çep a Keske. Sîstemê hemserekîye kontenjanê cinî Partîya Çep a Keske de zêde yo û vernîya cinî aker do.”   ‘Ma do her ca de bê’   Nîlgun Gurbuze zî dîyar kerd ke ê welatêk ke cinî eşkenê ci de azad biciwîyê wazenê û wina vat: “Huyayîşê cinîyan zî pasîfîze kerdî. Rolêk cinîyan ê pîl komelî de esto. Her ca de cinî estê. La wazenê her çî destê ma ra bigîrê. Peyamana Stenbolî îptal kerdî. Cînayetan normal kenê. Tu ceza çin o. La ma do her tim xo ra bawer bê. Ma do her ca de bê.”   ‘Ma destûr nêdanê înan’   Wendekar û kaybaze Ekîn Nalduvan zî bale ant serê destbendkerdişê demê peyîn û wina vat: “Ma şaş nêmendî. Ma pey têkoşînî yê. Ma bi tehlukeyê îslamê radîkal reyde rî bi rî yê. Huner çin bo, komelê ke nêfikrîyeno vejêno werte. La huner açarnenê muhafazakarî. Ma nêeşkenê kayê xo kay bikerê. Yenê sansurkerdiş.”   Wendekara unîversîta Pelda Ege zî dîyar kerd ke tevgerê Rojhelat dest pêkerdo her cayê dinya de veng dayo û venga pîlkerdişê xoverdayîşê cinîyan kerd. Pelda dîyar kerd ke her cayê dinya sloganê ‘jin jiyan azadî’ veng dayo û cinîya ke cuye awan kerda slogan de ca girewta û seba azadîya komelî ganî cinî zî azad bê.   ‘Cinîyî hêvî danê’   Julîde Aslan zî ard ziwan ke cinî prosesê îqtîdarê AKPyî de heqê înan ameyo binpaykerdiş û wina domna: “AKP polîtîkayê ke cuya merdiman kerdo binê ablûqa rayra beno. Hemverê nê polîtîkayan cinî û tevgerê LGBTÎ vengê xo berz kenê. Peymana Stenbolî vetî. Yê ke hemverê nê vengê xo berz kerdî cinî bî. La masaya 6ine ewil Peymana Stenbolî çim ra vet. Ma cinîyî seba heqanê xo têkoşîn bikerê. Cinîyî hêvî danê neslê ameyoxî.”   Cinîya bi nameyê Ozgul Mollaîbrahîmogluya 70 serrî zî nê çî vat: “Şima Afganîstanî vînenê. Tutanê kênayan nêdenê wendiş. Afganîstan de cinî kargerîyan ameyî girewtiş. Heqê înan destê înan ra ame girewtiş. La ganî cinî tewr zêde wayîrê heqê xo vejênê. Cinîya ke hetê ekonomî de azad nêbo bena kole.”