‘Ma vengê rijnayîşê ekolojîkî yê Kurdistanî nêeşnawenê’ 2022-12-25 13:05:57     Melek Avci   ANQARA - Avûkate Hulya Yildirim, vat qerarê betalkerdişê projeyê HESî yê Zîlanî muhîm o û vat: “Ma vengê seba texrîbatê ekolojîkî yê herêma Kurdistanî nêeşnawenê. Têkoşînê ekolojîkî bi serran o seba nê yeno dayîş.”   Projeyê HES û Regulatorê Zîlanî hetê Dadgeha Berzî ra amebi xirakerdiş û şirawitibî dadgeha herêmî. Hewteyê vîyarte de derheqê betalkerdişî qerar ame dayîş. Yewin Dadgeha Îdarî ya Wanî da zanayîş ke qerarê ‘Ercnayîşê Bandorê Derûdorî (ÇED)’ rast nîyo û qerar da ke derheqê zirarê bêrê vînayîş de yan zî zirarî bêrê kêmkerdiş de tedbîrê qîmî nêameyê girewtiş. Dadgehe qerarê betalkerdişê projeyî da.   Yew avûkata dewa Hulya Yildirim derheqê projeyê HESî de qerarê betalkerdişî de qisey kerd.   Zîlane dîyar kerd ke raporê kesê zana kerdê dosya derheqê projeyê HESî û wina dewam kerd: “No rapor zanistî nêhewêneno û kêmîyê ci estê. Ma îtîrazê raporan kerd. Prosesê qerarî de dewaya ma akerdibî de eynî wextî de komêke bîn zî proje rê dewa akerdibî û dosya înan dadgeha îdarî ya berze ra agêra. Kesê zana rapor nêdabî dosya, tewrê kifşî nêbibî û seba nê qerarê xirakerdişî ame dayîş, dosya ma zî nê nimûne mojna û ame waştiş ke kîfş bêro kerdiş. Dimayê kifşî rapor zelal bi. Nê raporî de zî kêmîyî estbî la waştişê ma hetê ma de bi ca ameyî. Netîceyê nê de zî rojê vîyarte de xora qerarê betalkerdişê projeyî ame dayîş.”   ‘Proje ziwatî xo reyde ano’   Hulya dîyar kerd ke no qerarê betalkerdişî muhîm o, la qerar qîm nêkeno û wina vat: “Qerar muhîm o. La  qelsî estê. Goreyê ma ganî serê şaşîyê tercîhkerdişê cayî bivindertêne. Projeyê HESî û Barajê Koçkopru ziwatî awan kerdêne. No zî tesîrêk gird serê cuya ganeyan de kerdêne. Goreyê mi qerarê betalkerdişê xeylêk ca de yo û seba ma umud o.”   ‘Serê game de HESî estê’   Hulya qiseykerdişê xo wina dewam kerd: “Demo ke santralê Hîdroelektîrîk ameyî awankerdiş, sey çimeyê  enerjî ke yenê newekerdiş kerdî pîyasa. La serranê vîyarte de vatî ma şaşî kerdo. Dima ra her game HESî ameyî awankerdiş. Santralê Hîdroelektîrîkî ameyî awankerdiş. HES cuya ekolojîkî xira keno. Eynî wextî de ziwatîya herême ser o tesîr keno. Zirarêko pîl dano populasonê ganeyan. Îklîm vuryeno û pêro tewirê ganeyan çin keno.”   Hulya sewbîna bale ant serê esteyê ke cigêrayîşan de vejîyayê werte û vat: “Ma vatibi cigêrayîşê kesê zana de wa arkeolog zî estbî. Ma israr kerd. Arkeolog tayîn kerdî. Demê kifşî de xeylêk gorî ameyî tespîtkerdiş. Arkeologî zî nê tesdîq kerdî. Ame vatiş nê esteyî beno ke demê Osmaniyan de bê.”   ‘Têkoşînê rêxistinkerde qerar betal kerd’   Hulya tewr peyîn qiseykerdişê xo de dîyar kerd ke wayîrvejîyayîşê dewayan xeylêk muhîm o û wina qedêna: “Hemverê projeyê HESî yê Zîlanî de reaksîyon estbî. Wayîrê dewa vejîyayî. Xeylêk embazan, xeylêk kesî paştdayîş dayî dewa. Bêguman dewayê winasî paştdayîşê komelî xeylêk muhîm o. Ganî her kes hemverê texrîbatê xozayî vengê xo berz bikero. La ma vengê seba texrîbatê Kurdistanî yenê meydan, nêeşnawênenê. Ganî ma seba her ca seba xoza vengê xo berz bikerê.”