‘Ma hemverê îşkenceyê psîkolojîk sereyê xo nêdanê ro’

2022-12-13 11:30:15


	 

	 

	ANQARA - Remziye Kurte seba kênaya xo ya ke înfazê aye ameyo veşnayîş û tepişteyê ke nêweşê edalet wazena, da zanayîş ke caardişê zîndanan tu cayê dinya de çin o û amancê înan oyo ke sere bidê ronayîş la do bi tu hawa sereyê xo nêdê ro.

	 

	Zîndanan dw tepişteyê ke cezaya înan temam bîyê, înfazê înan yenê veşnayîş. Demê peyîn de xeylêk tepişteyî bi bahaneyê ‘cezaya dîsîplînî esta’ înfazê înan yeno veşnayîş. Nînan ra yewe zî Rozerîn Kurt a.

	 

	Rozerîn Kurt Zîndanê Girewteyê Cinîyan ê Sîncanî de manena û ganî 28ê Teşrîna Peyêne de biameyîne tahliyekerdiş. La înfazê aye bi bahaneyê ‘cezaya dîsîplînî’ ameye veşanayîş. Rozerîne 2016ine de ameye tepiştiş û 8 serrî û 9 aşmî ceza ci rê ameye birnayîş. 1ê Teşrîna Peyêne de pêvînayîşê bi keyeyî reyde ame qedexekerdiş, 1ê Teşrîna Peyêne de zî ame vatiş ke cezayêke dîsîplînî ya neweyî ameya dayîş. Cezaya dîsîplînî do 1ê Adara 2023ine de bi peynî bibo.

	 

	Remziye Kurt ke mêrdeyê aye zîndanê Amedî de tepişte yo û nêweş o, kênaya aye Rozerîn zî zîndanê Sîncanî de tepişte ya. Remzîye derheqê rewşa zîndanan û veşnayîşê înfazan de ercnayîş kerd.

	

	 

	'Welat de huqûq çin o'

	 

	Remzîye dîyar kerd ke cezaya kênaya do 28ê Teşrîna Peyêne de qedîyaya la nêameya veradayîş û vat: "Kênaya mi 2015ine de Bedlîs de unîversîte wendêne. Xeyalê aye estbî. Serra 3ine de ameye tepiştiş û 8 serrî ceza dayî. Surgunê Anqarayî kerdî. Ma bi desan rey waştişname nuşt, ma vat ma Amed de yê, wa bîyarê Amed. Rewşa ma ya ekonomî baş nîya. La cewab nêdayî waştişnameyê ma. Kênaya mi  7 serrî yo Anqara de tepişte ya. Bi bahaneyan kênaya mi vera nêdanê. Bahane cezayê dîsîplînî yê. Sey aye  bi desine tepişteyê bînî estê. Pêwa cezaya qedîyaya nînê veradayîş. No senîn bêhuqûqî yo gelo? Welat de huqûq û heq çin o. Gelo ma do heta key hemverê nê bêhuqûqîyan sere bitewênê. Bêşik ma do sereyê xo nêdê ro.”

	 

	‘Nêwazenê ma ma tutanê xo bivînê’

	 

	Remzîye dewam de wina vat: “Ma wexto ke şinê, cigêrayîşan de ma xeylêk zehmetîyan ancenê. Şîyayîş û ameyîşî de ma zehmetîyan ancenê. Bi taybetî gêrayîşê telefonî de. Qawişan de kabînî viraştê. Kabînan de veng nîno ma. Ez qet fam nêkena. Aye a het de vana, ‘dayê dayê’ ez heto bîn ra vana, ‘Rozerîn Rozerîn’ ma tu çîyêkê yewbînan ra fam nêkenê. No îşkenceyêkê pîl o. Ma 10 deqeyan qisey kenê la 9 deqeyê ma bi ‘dayê dayê’ derbaz beno. Nê binpaykerdişê heqî yê. Ma nê qebûl nêkenê. No zilm do heta ça dewam bikero? Tutanê ma şawenê cayê dûrî, seba ke ma înan nêvînê. No şîdetê psîkolojîk o. Mi dimayê serrêke kênaya xo dî. Vanê ke şîdet çin o, la no şîdeto tewr girs o.”

	 

	‘ATK rapor nêdano tepişteyê nêweşan'

	 

	Remzîye dewam de wina qal kerd: “Mêrdeyê mi hîrê rey anjiyo bi. Nêweşîya qelbî esta. Pîl qelbê eyî de yo. Pêwa israrê Sazgehê Tipê Edlî (ATK) rapor nêdano. Rewşa ey zaf xirab a. Nêeşkeno boya xo bigîro. ATK vat, eşkeno lazimîyê xo bi ca bîyaro. Ma bi israr zîndanî rê neql kerd. Emelîyat kerdî û pîl kerdî qelbê ey. Ma şî nêweşxane mêrdeyê mi nîşanê ma nêdayî. Şewêke nêweşxane de verdayî û dima ra berdî zîndan. Şertê zîndanî xeylêk zor û zehmet o. Zîndanî cemidnaye yê û hewa nêgîno. Doktorî vanê  qetî tepişte nêmano. La rapor de na rewşe yena redkerdiş. Bi hezaran tepişteyê nêweşî estê. Yê ke destê înan çin o, yê ke lingê înan çin o estê. Wa êdî nê bêhuqûqî bidê vindarnayîş. Tecawizkerî, kiştoxan vera danê. La yê ma seba azadiya fikr û fehmî tepişte yê. Cezayê înan qedêna zî vera nêdanê.”

	 

	‘Şert û mercî xeylêk xirab ê’

	 

	Remzîye wina qedêna: “Xoresnayîşê dermanan zaf zehmet bîyo. Dermanî ereyî şinê. Werdî nînê werdiş. Bi dore dermanî yenê zîndanan. Dore kengî bêro ey o wext dermanan danê. Dermanan erey danê mêrdeyê mi. Bi kêfî danê. Her hewte mêrdeyê mi ra vanê, ma do şêrê doktor la nêbenê. Seba berê nêweşxaneyî ma hewl danê. Wa êdî peynîya nê  zulmî bîyarê. Bi hezaran kesî na rewşe de yê.”