'Cinîyê kurdî do azadî bîyarê Kurdistan û Rojhelatê Mîyanên'  

2022-10-15 13:50:26


	 

	 

	Oznûr Deger

	 

	MÛŞ - Temsîlkara Komîsyonê Şaran û Bawerîyanê HDPyî yê Mûşî, Hatîce Şeker, bale ant serê tersê paradîgmayê azadîwaştoxan ê cinîyan ke şexsê Jîna Amînî û Nagîhan Akarsele de û vat, "Cinîyê kurdî do azadî bîyarê Kurdistan û Rojhelatê Mîyanên. Têkoşînê ma tarîxê dinya rê bi nimûne."

	 

	Xoverdayîşê cinîyan ê dimayê qetilkerdişê cinîya kurde ya rojhelatê Kurdistanî ke rayberîya cinîyan de Rojhelat û Îran de ame destpêkerdiş, 3 hewte pey xo de verda. Qetilkerdişê endama Merkezê Jineolojî û edîtora Kovara Jinelolojî Nagîhan Akarsele ke 4ê teşrîna verêne de bajarê Silêmanî yê Herêma Federe ya Kurdistanî de bî nimûneyê tewr peyîn ê dişminîyê hemverê cinîyan. Têkoşînê cinîyan ê bi sloganê, "Jin jiyan azadî" dewam keno. 

	 

	Temsîlkara Komîsyonê Şaran û Bawerîyan ya Partîya Demokratîke ya Şaran (HDP) ya Mûşî, Hatîce Şeker, derheqê hedefgirewtişê paradîgmayê azadîwaştişê cinîyan de ercnayîş kerd.

	 

	

	'Paradîgmaya azadîwaştoxî ya cinîyan do semedê Rojhelatê Mîyanên biba roşnayî'

	 

	Hatîce, cinîyê ke rojawanê Kurdistanî de hemverê DAIŞî têkoşîn kerdê ard vîr û vat: "Xoverdayîşê cinîyanê Rojawanî, nîşaneyê paradîgmaya azadîwaştoxî ya cinî yo. Hemverê zîhnîyetê ke ma qij fîneno û ma sey eşyayê rotişî vîneno, ma do têkoşînê xo dewam bikerê. Têkoşînê cinîyan bi xoverdayîşê çekdarî, hemverê zîhnîyetê DAIŞî Rojawan û Kobanî de ame kerdiş û wexto ke lazim bi, Tirkîya de bi vengo tewr berz ame kerdiş. Kuçeyan de, her wareyê ke ma ci de yê, semedê qebulkerdişê îradeyê xo ma têkoşîn kenê. Têkoşînê ma yê azadîwaştoxî yê cinîye, awankerdişê Tirkîya, Rojhelatê Mîyanên  û dinyayêke reng, veng û rastîyê cewherê xo de cinî ci de biciwî yo. Semedo ke eke cinî azad bibo, do pêro hêzê îqtîdarî yê komelê dinya serûbin bibê. Paradîgmaya ma ya azadîwaştoxî ya cinî, hêvî dana. Paradîgmayêke eşkena tarîyê Rojhelatê Mîyanên rê biba roşnayî ya."

	 

	'Jîna semedo ke cinîyêke kurde bî, ameye qetilkerdiş'

	 

	Hatîce dîyar kerd ke sey Afganistanî temamê Rojhelatê mîyanên wazenê ke goreyê xo şikl bidê cinîyan û wina vat: "Îslamo ke Îslamê qesr û siltanan nêyo, esasê ci de ercê exlaqî estê. Ercê îslamî yê resen, serê nê bingehê ke porê merdimî teber de bo yan zî nêbo de nêyo. Semedê ehlaq û  heme erjê merdimayî ma nika têkoşîn kenê. Ma cewherê heme bawerîyan ê. La sîstemê kapîtalîst, sîstemê îqtîdarê ke bawerî goreyê xo şuxulnenê, semedê îqtîdarê xo dewam bikerê, sey hacetêkê şuxulnenê. Binê nameyê bawerî de hewl danê ke komelî îstîsmar bikerê û bi xususî serê cinîyan de hewl danê nê bikerê. Semedo ke yew qelsîyê sereyîn ke eşkeno vernîya xoverdayîş û azadîya cinîyan bigîro, sîstemê bawerîye yo. Jîna Mahsa Amînî Îran de semedo ke hîn têlê porê aye teberde bi, hetê polîsanê exlaqî ra ameye qetilkerdiş. Îran de hende qirkerdişî yenê ciwîyayîş, serê nameyê dînî de tecawuzî yenê kerdiş, ma polîsê exlaqî nê pêrûne nêvînenê? Jîna ya kurde semedo ke hemverê rejîmê Îranî helwestêk  muxalîf nîşan daya, ameye qetilkerdiş."

	 

	'Eke cinî azad biba, komel zî azad beno'

	 

	Hatîce bale ant serê qetilkerdişê endama Merkezê Jineolojî û edîtora Kovara Jineolojî Nagîhan Akarsele ke Silêmanî de ameye qetilkerdiş û wina vat: "Bingehê azadîya komelî, girêdayeyê azadîya cinîye yo. Semedo ke eke cinî zana biba, komel zî do zana bibo. Kesê ke cinîyî înan hişyar bikerê, do tarî rê bibê roşnayî. Na mana de Nagîhane cinîyêke bî ke xo bi qeleme, felsefe û helwestê xo aver şîbî. No ware de xeylêk kitab û vatişî nuştê. Eke ma ewro eşkenê tîya de qisey bikerê, semedo ke ma xo sepernayo kitabê jineolojî. Yew cinîya ke kede daya ma embaza Nagihane ya. Semedo ke aye ra tersayîne, aye qetil kerdî. Ma qetilkerdişê Embaza Nagîhane sey hêrişê hemverê nasnameyê cinîya Kurde vînenê. Yew nasnameyo tewr muhîm yê dinya, hemverê zîhnîyetê serdest ê camêrdan têkoşînêk rast danê, cinîyê kurdî yê. Ma destkewtişê xo bi asanî bi dest nêkerd. Ma ameyî îşkencekerdiş, desteştiş, qetilkerdiş. Ma bî Ekîn Wan, cenazeya ma Varto de ameye pêşandan, ma bî Gulîstan Doku, ma Dêrsim de ameyî vînîklerdiş, ma bî Îpek Era ke Mûsa Orhan tecawuzê aye kerd, ma Êlih de ameyî qetilkerdiş. La sîstemê hukmî nê welatî vera nê pêrûnan de  kor, kerr û lal mend."

	 

	‘Faşîzm komelo merde wazeno'

	 

	Hatîce dîyar kerd ke faşîzm komelo merde wazeno û vat: "Cinso ke tewr zêde hemverê nê de şer keno cinî ya. Faşîzm semedo ke biciwîyo, teda cinîyanê têkoşeran keno. Binê nameyê polîtîkayê şerê xususî de hêrişê hemverê cinîyan zêde benê.  Ma nimûneyê nê, Colemêrg de dî. Eynî wextî de ma dî ke kurdî Colemêrg de eşkenê se bikerê. Esasê paradîgmaya ma ya azadiya cinî do pêro şarê dinya rê sozê hêvî û azadîye bido."

	 

	'Dinya do bi têkoşînê cinîyan azad bibo'

	 

	Hatîce tewr peyîn vat: "Nameyê sey Sakîne Cansiz û Arîn Mîrxan estê ke têkoşînê cinîya kurde rê mîras verdayê. Tedayê ke ma ci dir rî bi rî yê, nîşanê heqdarîya ma yo. Ma sey cinîyê kurdî cografyaya Kurdistan, Rojhelatê Mîyanên û Tirkîya azadîye bîyarê. Têkoşînê ma tarîxê dinya de bi nimûne. Pêro dinya do bi têkoşînê cinîya kurde azad bibo û bêro xemilnayîş. Her kes do bi vatişê, 'Jin, jiyan, azadî' dinya tewr gane bikero."