‘Şexsê Ocalanî de Tirkîya huqûqê xo ca nêana’ 

2022-10-14 11:59:51


	 

	Habîbe Eren

	 

	MERKEZÊ XEBERAN - Avukat Gulan Çagin Kalelî daye zanayene ke bahaneye sey ‘Keştî xeripîyaya’ û ‘Rewşa hewaye baş nîya’ bi ‘cezaya dîsîplînî’ ameyî bedelnayîş û vat: “Pêro muracatê avukatananê Bizêr Ocalan û keyeyê ci bi bahaneyanê huqûqî heta nika ameyî nêameyî redkerdiş. Heto bîn de Qanûnê Mandela metnêko muhîm o ke tede heqê resnayîşî ameyo dîyarkediş û Îmrali de bi ca nêameyî.”

	

	Avukatê Rayberê PKKyî Abdullah Ocalanî seba pêvînayîşê bi muwekkîlê xo reyde, mîyanê hewteyî de di reyan muracatê cayanê eleqedaran kerdî la cewabêk pozîtîf yan zî negatif nêdîya înan. Coka ra 22ê Teşrîna Peyêne ya serra 2021î de bi waştişê ‘pêvînayîşo lezkî’ muracatê Dozgerîya Înfazê Cezaye ya Bûrsaye dadayî. Dozgerîye cewabê xo de dîyar kerde ke 12ê Teşrîna Verêne ya 2021î de Abdullah Ocalan seba 6 aşman cezaya pêvînayîşî girewto û 18ê tebaxe de zî 3 aşmî cezaya qedexeyê pêvînayîşî yê keyeyî reyde ci rê ameya birnayîş. Dozgerîye bin ê bahaneyan muracatê avukatan red kerde. La derheqê qerarê ke sey bahaneye qedexeyan ameyî nîşandayîş de tu malumat nêda avukatan.

	 

	Avukatanê Abdullah Ocalanî ra Rezan Sarica û Newroz Uysale badê 8 serran 2-22ê gulane de, 12-18ê hezîrane de û 7ê tebaxa serra 2019î de eşkayî bi muwekîlê xo reyde pêvînayîş pê bîyarî.

	 

	Abdullah Ocalan reya yewine 27ê nîsana 2020î de eşka heqê xo yê telefonî bixebetno. Seba ke rayaûmumîye de derheqê Abdullah Ocalanî de fikarî zêde estbî, 25. adare de Ocalan pê telefonî birayê Mehmet Ocalanî reyde pêvînayîş pê ard. Mehmet Ocalan dabî zanayene ke qiseykerdişê înan nîme de ameyo birnayîş.

	 

	Belgeya ewilîn ya ke standardê seba muameleyanê tepişteyanê zindana ê çar hetê dinya dîyar keno ‘Raybazê Kêmî Standardî yê Neteweyê Yewbîyaye Seba Pêroyê Tepişteyan’ ya serra 1955î yo. No 17ê kanûna 2015î de hetê Komelê Pêroyî yê Neteweyê Yewbîyaye ra ameyo rewîzekerdiş û ameyo qebulkerdiş. Qanûnê Kêmî Standardî yê newekerde ê bi nameyê ‘Qanûnê Mandela’ ameyî binamekerdiş û no çî seba rêzgirewtişê mîrasê Serekê Afrîkaya Başûrî Nelson Mandela yo ke 27 serran cuya xo zîndananê rejîmê Apartheid de derbaz kerdo rê ameyo viraştiş.

	 

	Rêzikê Mandela eynî wextî de pêmayîşê heqê tepişteyan ê semedê dayîşûgirewtişê bi dinyaya teberi dir, resnayîşê înan ê medyaya girseyî, heqê înan ê agahdarbîyayîşî û şuxulnayîşê înan ê kitabxaneyî zî hewêneno. Maddeya 58ine de, "Tepişteyê eşkenê bi keye û embazanê xo reyde, binê muşahadeyê lazim de, mabênê birêkûpêk de" û maddeya 61ine de, "Bi avûkat yan zî pêşkêşkerê huqûqî yê weçînotêxê reyde, vera ke wareyê pêvînayîşî goşdarî bikerê, mîyanê nimitişî de bêsansûr eşkenê pêvînayîş bikerê.” Labelê ne Rêzikên Mandela û ne zî metnê qanûnî yê bînî, Îmraliyî de bi ca nênê, bêhuqûqî bi rayîrê hukmî yeno manîpulekerdiş.

	 

	Avûkate Gulan Çagin Kalelî, derheqê "Rêzikê Mandela" û binpaykerdişê heqê neqlkerdişê  Îmraliyî de ajansê ma rê qisey kerd.

	 

	'Sebebê tim vuryenê’

	 

	

	Avûkate Gulane derheqê tecrîdî de wina vat: “Ma xeylêk rey dîyar kerd ke huqûq de îzahatê tecrîdê ke Îmraliyî de beno, çin o. Sebebê sey, 'Keştî xira bîya', 'Şertê hewayî baş nêyo’ ameyîne mojnayîş. Mîyanê rayaumûmî yê polîtîkî de derheqê sebeban de xeylêk şîrove ameyî diyarkerdiş ke bingehê nê huqûqî de çin o, sebeb raste rast sîyasî yo. Nika zî bahaneyê 'Cezaya dîsîplînî' mojnenê.  Semedo ke bahaneyê demê vîyarte êdî deşîfre bî û êdî şarê Kurdî verde, derûdorê bînî zî bawer nêkenê. Semedê nê sebebî zî bahaneyanê xo vurnenê. Heta ewro zî waştişê pêvînayîşî yê avûkat û keyeyan bi sebebê huqûqî nêameyî redkerdiş. Semedê nê zî avûkatê Birêz Ocalanî muracatê dadgehê mîyanneteweyî kerdî.

	 

	Gulane, dewam de wina vat: "Semedê nê sebebî tecrîd û redkerdişê pêvînayîşan, bi rayîrê huqûqî nêno namekerdiş. Semedê nê embazê ma yê huqûqnasî, hem hetê teknîkî û mevzûatî de xeylêk muracatê dadgehê herêmî û mîyanneteweyî kerdî.

	 

	'Huqûqê xo bi ca nêano’

	 

	Gulane, dîyar kerd ke Rêzikê Mandela de yeno vatiş ke cezayê dîsîplînî yan tedbîrê sînordar ganî tu wext mudaxeleyê heqê têkiliyê keyeyî nêkero neke û wina qedêna: "Ame diyarkerdiş ke îstîsnayêk sey 'semedê asayîş û nîzamî' mîyanê pêro rêziknameyî de ca gêno, la na rewşe de zî encax semedê demêkê sînordar eşkeno bêro astengkerdiş. Çira ez na rewşe qetî kena; belgeyêke mîyanneteweyî de ameyo dîyarkerdiş ke bi polîtîkayê asayîşê ke dewleta Komara Tirkîya her ke şina hîra kena û açarnaya xetê cuye, bi hawayêkê bêpeynî û bêpêşbînî nêno girewtiş. Sewbîna rêzikname de ame dîyarkerdiş ke ganî mabêne keye û embazê tepişteyan de bi rayîrê mektuban rêkûpêk de, bi rayîrê telekomunîkasyon, elektronîk, dîjîtal û rayîrê bînî û helbet bi qebûlkerdişê serdayîşê dayîşûgirewtiş bêro kerdiş. Kişte nê de belgeyê mîyanneteweyî de zî semede tepişteyan heqê pêvînayîşî ganî bibo. Bi xususî zî şexsê birêz Ocalanî de, Komara Tirkîya huqûqê xo bi ca nêana.”