Husnîye Ocak: Tu kes nêeşkeno vernîyê hêrsê dadîyêke bigîro  

2022-05-29 10:05:29


	 

	 

	Melîke Aydin 

	 

	ÎZMÎR - Waya Hasan Ocakî, Husnîye Ocake da zanayene ke vindîyayîşê ewro bi cenazeyê zîndanan ra vejîyenê domnenê û wina vat: "Ganî hinî na dewlete ra vajê êdî bes o. Ma wazenê vindîyayeyî bêrê vînayîş û vergumanî bêrê muhakemekerdiş. Ganî tecawuzkarî û qatilî bêrê muhakemekerdiş. Kesêke nêeşkeno vernîyê hêrsê dadîyan bigîro." 

	 

	21 û 27ê Gulane sey 'Hewteyê Têkoşînê Hemverê Vindîbîyayeyê Nezaretî yê Mîyanneteweyî de' name kenê. Di hewteyê vindîbîyayeyan de Çalakî û programê cîyayî yenê ca û aqûbetê merdimê bi tewirêke kerdox eşkera nîyo, ameyê vindîkerdiş yenê persayîş û wazenê vergumanî bêrê muhakemekerdiş. Yew ê merdiman ra ke hetê dewlete ra ame vindîkerdiş Hasan Ocak bi. 

	 

	Hasan Ocak 21ê Adare ya 1995î de ame destbendkerdiş û bi îşkence ame vindîkerdiş û cenazeya ey 15ê Gulane ya 1995î de di Goristanê Bêkesan de ame vînayîş. Cenaze di 26ê Adare ya 1995î de di nizdîyê dewa Dedelerî ya Bûzhane yê Beykozî de hetê dewijan ra ame vînayîş û Dozgerîya Komare ya Beykozî rêçê gişte ci ra girewt, fotograf ant û şawit Mudurîyetê Emnîyetî yê Stenbolî û qezayê ci. Pêwa nê nasname nêame tesbîtkerdiş û  di 15ê Gulane ya 1995î de bi qeydê ATKyî ra, keyeyan 58 rojî pey ra cenaze vînayî. Dadîya Hasan Ocakî, Emîne Ocak muracatê Dadgehe ya Heqê Merdiman ê Ewropayî (DMME) da û DMMEyî Tirkîya babeta ke cipersayîşêke bi tesîr nêdayo rayrayîş de, Temûze ya 2004î de Tirkîya mahkûm kerd. 

	 

	Waya Hasan Ocakî, Husnîye Ocake yew çalakêran ra yewine ya Meydanê Galatasarayî î ke birayê xo ser o têkoşînê ey vat. Husnîye da zanayene ke prosesê nezaretî de vindîkerdiş ewro bi cenazeyê zîndanan ra yenê domnayîş û nê çîyî vatî: "Ganî hinî na dewlete ra vajê bes o. Ganî vergumanî bêrê muhakemekerdiş. Ganî qatilî û tecawuzkarî bêrê muhakemekerdiş!" 

	 

	'Dêrsimî ra bar kerdê' 

	 

	Husnîye da zanayene ke Hasan tutêke xeylêk pak û şorişgêr bîyo û hîkayeyê barkerbîyayîşî wina vat: "Ma di dewa Çûkûrî ya Dêrsimî de pîl bîyî. Xeylêk herdê ma bîbî. Babê mi rey-rey şîyêne Stenbol xebetîyayêne. Babî û datê mi Bahçelîevlere ya Elezîzî de ban viraşt, ma bar kerd weyra. Her kesî dibîstan qezenc kerd û şî cayêke. Wayî û birayê mi zî şîyî Avcilarê Stenbolî. Demêke derg Hesen uca de ciwîya." 

	 

	'Di têkoşînê şorişgêrî de bî' 

	 

	Husnîye qal kerd ke dimayê ke Hasanî unîversîte qedênayo bîyo mamoste û tayînê mintiqayî ameyo kerdiş û nê çîyî qal kerdî: "Babê mi nêverda o şêro mintiqa. Her roje mamosteyî ameyêne kiştiş. Kerdoxê înan eşkera nêbî. Ê wextî de semtê Gazî de di ocaxêke çayî de xebetîyayêne. Tayîna ey amî la vera ke ame tepiştiş mamosteyî nêkerd. Di têkoşîne de bî." 

	 

	'Roja Newroze de ame destbendkerdiş' 

	 

	Husnîye dîyar kerd rojêke verî ke Hasan bêro vindîkerdiş serebûtê Gazî ciwîya. Xeylêk kesî ameyî destbendkerdiş û wina dergî da qiseyanê xo: "Babê mi zî ame destbendkerdiş la ma rojêke bîn bandêr bî. Ma ro ci gêrayî. 2 mengî ez bi tutanê xo dir eleqedar nêbîya. Ma nêweşxaneyan û qereqolan de gêrayî. La qebûl nêkerdî. Ma zanayêne amebî destbendkerdiş. Vera aye, a roje Newroze bî. Cayê karî ra vejêno û şino Emînonu, uca de yeno destbendkerdiş. Vera çareserîyî çalakîya Newroze bîbî. Emnîyet de kesêke bîn zî bîbî. Vînayo ke Hesen berdo uca. Qereqola Emînonu ra benê cadeyê Vatanî. Uca de îşkenceyo pîl ro ci kenê. Heta serê cenazeyî de zî rêçê îşkenceyî ameyî vînayîş. La tu reyî nê qebûl nêkerdî. Ma ÎHDyî dir malûmatêke muşterek da. Di malûmat de dadîya mi û xeylêk kesî ameyî destbendkerdiş.  Dadîya mi xeylêk dej ant. Verê Walîyîyî de polîsan bi cop dayî dadîya mi ro. Bi cop dayî paşta mi ro zî. Merdimê vindîyîyan kuçeyan de têkoşîn kerdî bi mudurîyetê emnîyetî, wezîrê karê zereyî û parlementeran dir ameyî têhet. Di malûmatê verê ÎHDyê Anqarayî de ez, dadîya mi û dadîyê vindîyîyanê bînî; Birsel Gulunay û Sûltan Seçike ameyî destbendkerdiş. Çimê ma padayî. Dadîya mi vat, 'To çimê Hesenê mi  pada bêrê ê mi zî pade'. Polîsî serê nê vatişan ra çimê aye akerd. A roje dadîya mi nêverda polîsî dest bidê aye. Polîsan bi seetan hewl da la dadîya mi bi xo cilê xo vetî."

	 

	'15 rojî cezaya zîndanî' 

	 

	Husnîye da zanayene ke di dewaya Serekê Pêroyî yê ÎHDyî Akin Bîrdalî de dadîya aye vat 'Ez Hesenê xo wazena, tu persêrê lajê mi bivîne!' û wina qal ker: "Bîrsen Gulunaye zî vera ke vat, a mêrdeyê xo wazena 3 rojî ceza amî birnayîş. Wurdî zî 15 rojî tepişte mendî. Cigêrayîşê ma domnayêne. Telefonêke birayê mi Huseynî rê ame, qereqole bî û vatî kesêke ameyo vînayîş. La Hesen nêbî. Ma şî ATKyî. Ma rêçêke bi dest nêfîna. Cenazeyê Hesenî Daristanê Beykozî de yeno vînayîş û benê ATKyî. Ma verî zî xeylêk reyan şîbî ATKyî. Fotograf ramojnayêne ma, la Hesen nêbîyêne. Tewr peynî ma di Goristanê Bêkesan de vîna. Wexto ke Hesen ame vînayîş, ma fotografê Ridvan Karakoçî zî vîna. Hesenî dir eynî roje de amebî definkerdiş. Coka ma fotografê Ayşe Şîmşeke çarnayêne a zî amî vînayîş. Ma 3 vindîyîyê xo vînayî." 

	 

	'Çalakîyê Şemeyî' 

	 

	Husnîye dîyar kerd ke dimayê nînan, avûkatanê heqî dir Galatasarayî de çalakîya roniştişî ardê ca û wina malûmat da: "Ma 10-15 kesî dest pêkerd. Senîn kewt rojeve Riha û Sêrtî ra keyeyî ameyî. Ma bî bi hezaran. Tehdayê dewlete zêde bîyî. Her çalakîyî de destbendkerdiş bîbî. Keyeyan dejê pîlî antî. 2008î de ma waşt ma tewirê dewaya Ergenekonî bibê. Coka ke vatî, ê dewa ra yenê muhakemekerdiş, verpersîyarê vindîyîyan ê. La nêame qebûlkerdiş. Velî Kuçuk,  Mehmet Agar, Bayram Kartal vera vindîkerdiş, îşkence û tecawuzan verpersîyar ê. Tena ma ney, heme dinya nînan zanena. Ê ke Hesen qetil kerdî, Bayram Kartal û ekîbê xo bî. Xeylêk embazê ma îşkence û nezaretkerdişî anê ziwan. Hukmê cezayî sey xelatî dayî înan. Zîndan de zî nêmendî. Ganî  Serekkomarê demî  Suleyman Demirel û Serekwezîre ya demî Tansû Çîllere zî biameyêne muhakemekerdiş." 

	 

	'Cenazeyê tepişteyan zî qetil kerdê' 

	 

	Husnîyeye eşkera kerd ke çalakîya înan resaya serkewtişî û di peynîyî de wina vat: "Ma hetkarî danê çalakîya Nobeta Edaletî yê keyeyê tepişteyan zî. Kesêke nêeşkeno vernî ro hêrsê dadîyan bigîro. Ancax dadîyî eşkenê nê problemî hel bikerê. Karê dadîyan zamet o. Edalet çinî yo. Tepişteyê nêweşî nînê veradayîş. Tepişteyê ke 30-40 serrî yê tepişteyê, estê. No zî qetilkerdiş o. Edetê  qetilkerdişî zîndanan de domnenê. Cenazeyê ke zîndanan ra yenê zî dewamîya prosesê vindîkerdişî yê. Ez tu reyî nêwazena menga Adare ra heta 31ê Gulane ke mengê wusarî yê biciwîyî. Mi wusarî de xeylêk merdimî vindî kerdê. Ganî dewlete nê ra vaja êdî bes o.  Ganî vindî bêrê vînayîş, qatilî bêrê muhakemekerdiş, tecawuzkarî û qatilî bêrê muhakemekerdiş û cezakerdiş!"