‘Rewşa dadîya mi xeylêk xiraba’ 2022-05-22 13:18:03     Zelal Tûnç    WAN - Makbûleya ke ciwîya xo bi tehdayê dewlete û keyeyî derbas kerd, pêwa emrê xo yo pîl tepişte ya. Kênaya aye Naîme Ozer da zanayene ke rewşa dadîya aye her ke şina xerepêna û vat: "Ez nêzana ke do dadîya mi heta 10 rojan biciwîyo yan ney?"    Tehdayê serê Kurdan de  roj bi roje giran benê û vera polîtîkayê şerê xusûsî bi hezaran kesî di serrê peynî de ameyê tepiştiş û bi hezaran cipersayîşî ameyê kerdiş. Yew nê tepişteyan ra zî Makbûle Ozere ya 80 serrî û mêrdeyê aye Hadî Ozero ke 79 serre yo.    Makbûle û Hadî ke Artemîtê Wanî de ciwîyayêne 9ê Gulane de bi îdîayê 'Endamîya Rêxistine'  2 serrî û 2 mengî cezayê înan estê, ameyî tepiştiş. Pêwa emrê înan o pîl  ameyî tepiştiş û nêeşkenê tu hewceyîyê xo bîyarê ca.    'Emrê tutîyî de amî zewejnayîş'    Makbûle emro qij de tehdan dir ameya rî bi rî, 13 serrî yê xo de yena zewejnayîş û 4 tutê aye virazîyenê. Mêrdeyê aye vera nêweşîyî, ciwîya xo bedilneno û dimayê 2 serrî derbas beno keyeyê aye reyna bizor wazenê Makbûleye bizewejnê. La keyeyê mêrdeyê aye destûr nêdanê û aye bi birayê mêrdeyê aye Hadî Ozerî dir zewejnenê. Hadî reaksîyon mojneno ra û 2 serrî dewan de şiwanîye keno û nîno keye.    Dimayê 2 serran pey ra yeno keye û dima ra 10 tutê Hadî û Makbûleye virazîyenê. Hadî serra 1986î de qezaya trafîkî derbas keno û nêeşkeno bixebetîyo. Makbûle û Hadî Wareyê Nordûzî ra koçê Artemîtê Wanî kenê. Tîya de ewnenê bax û bexçeyan ra û ciwîya înan a zehmetîyî newe ra dest pê kena.    Kênaya aye Naîme Ozere seba xebatê duştê şîdetî de hemverê cinî yena girewtiş û 3 serrî tepişte manena dima ra yena tehlîyekerdiş.    'Tehda û cîyakerdeyî'    Naîmeye da zanayene ke dadî û babê aye nika 13 rojî yo tepişteyê û wina vat: "Dadî û babê mi siba ra heta şanî bax û bexçeyanê merdimê zengînan û Tirkan kerdêne, pakerdiş kerdêne, înan rê xizmet kerdêne. Înan zî  leteyêk nan dayêne ma, ma serdest kerdêne û cîyakerde kerdêne. Ez di xebatanê cinîyan de bîya. Vera nê ez ameya tepiştiş û 3 serrî tepişte menda. Tena nê nakokîyê mi, ê heme keyeyî bîbî."    'Rayîrê înan zîndan de bî yew'    Naîmeye dîyar kerd ke vera tehdayê dewlete wayê, bira  û birazayê ci ameyî tepiştiş û wina vat: "Birayê mi Medenî serrêke verî  ame tepiştiş û ame veradayîş. Birazayê mi Nacî zî 6 serrî yo tepişte yo û 36 serrî ceza dayê ci. Herdem Acare 2 serrî zîndan de mende. Nebahate serrêke û nîm zîndan de mende. Ez 3 serrî tepişte menda. Nika zî keyeyî ra 4 kesî zîndananê cîyayan de yê; birayê mi, birazayê mi, dadîya mi û babê mi tepişteyê. Babê min û birayê mi di Zîndanê Ewleyî yê Berzê Wanî de, dadîya mi di Zîndanê Tîpê Tyî yê Wanî de û birazayê mi Nacî zî di Zîndanê Tîpê Hyî yê Erziromî de yê."    'Dadîya mi hekîm a û rojêke de bi desan merdimî derman kerdêne'    Naîmeye nê çîyî qal kerdî: "Dadîya mi metodê tîpê alternatîfî dayêne ciwîyayîş. Dadîya mi pîrika xo ra no metod bandêr bîbî. Semto ke ma ci de ciwîyayêne her kesî dadîya mi nas kerdêne. Rojêke de 10 merdimî ameyê verê berê ma. Dadîya mi bi zerre ewnayêne înan ra û derman kerdêne. Cinîyê tutê înan çinîbîne derman kerdê û tutê înan virazîyayêne. Heme kesî zî şahidê nê yê."    'Yewin sebeb nasnameyê ma yo'    Naîmeye beyanat kerd ke berê dadî û babîyê aye her kesî rê akerde bî û seba her kesî bîyêne hetkar û vat: "Vera hekîmîya dadîya mi nika 2 serrî û 2 mengî ceza ro ci ameya birnayîş. Yewin sebebê tepiştişê înan nasnameyê  Kurdî yo. Ez 2 rojî verî şîya serdayîşê dadîya xo. Ez veng a hêsgirîyî kena. Bi sendelîya tekeline amî pêvînayîş. Dest û lingê aye lerzayêne. Vat 'Ez nêeşkena ranza de rakewî'. Heme hewceyîyê aye embazê aye kenê. Dadîya mi 80 serrîya nêeşkena tepişte bimano. Keye de hewceyîyê aye  ma kerdêne. Nika mîyanê çar dêsan de ya. Dadîya mi baş e nîya. Ma nêzanê do heta 10 rojan biciwîyo yan zî ney. Rewşa aye qet baş e nîya."    'Gelo merdimê 80 serreyî do zirarêke senîn bidê dewlete?'    Naîmeye bale ante serê binpaykerdişê heqan ê di zîndanan de û wina peynî ro ci ard: "Ez yewin bîya şahidê prosesê zîndanî. Tepişteyê 90 serreyî estê.  Embazê ma têkoşînêka manîdare danê. La wexto peyîn de embazê ma yê ke wayîrê umîdî yê zî ciwîya xo bedilnenê. Zîndan, cayêke yo merdim ci de bieşko biciwîyo nîyo. Ez yewin şahidê ê caardişan a. Gelo merdimê 80 serreyî do zirarêke senîn bidê dewlete? Ez matmende ya."