Cinîyî seba krîzê ekonomîye heywananê xo roşenê 

2022-04-26 12:46:52


	 

	 

	AMED - Fatma Dagdelen û Ezîze Ceylan yê ke heywanan wey kenê, seba krîzê bîyaye, mecbûr manenê ke heywananê xo biroşê. Cinîyê ke heywanan wey kenê, vatî seba pesdewarî zî krîz ra tesîr bîyo û nêeşkenê heywananê xo mird bikerê.

	 

	Îqtîdaro ke heme hêzê xo şer û hêrişê teberê sînorî de xebitneno, şarê Tirkîya û bi taybetî zî herêma Vakurê Kurdistanî ver bi krîzê pîlî de beno. Her ke şino hêzê karkerî zî kêm beno. Ronişteyê dewe zî nê para xo nê krîzî ra gênê. Dewijê ke  debara xo bi ramitiş û pesdewarî kerdêne, êdî nêeşkenê ramitiş û pesdewarî bikerê.

	 

	Kedkarê bi nameyê Fatma Dagdelen û Ezîze Ceylan dewa Hewarî ya girêdayê qezaya Rezanê Amedî ya, seba debara xo bikerê, mangan wey kerdî. Labelê krîzê ekonomî înan ardo a sewîya ke heywanê xo biroşê û êdî nêeşkenê debara xo bikerê.

	 

	'Mi heme mangayî rotî'

	 

	Fatma Dagdelen zêdeyê 20 mangayan wey kerdêne. Pêwa mangan, kergan zî wey kena û karê ramitişî zî kena. Labelê her ke dem şi mecbûr mende manganê xo biroşo. Fatma xemgînîya xo ya rotişê mangan bi nê vatişan pare kena: "Heta roja ewro mi tim karê pesdewarî kerdêne. Ez mûsaya. Mi manga wey kerdêne û şitê înan rotêne. Labelê her ke dem şi rewşe ameye vurnayene. Mi ne eşkayîne pîzeyê xo mird bikerdêne, ne zî ê manganê xo. Coka mi pêro mangayê xo rotî û yew tena verda."

	 

	'Ma êdî nêeşkenê afir bigîrê'

	 

	Fatma dewam de wina vat: "Vernîya nika mi bi rotişê şitî eşkayîne îdareyê keyeyê xo bikerdêne. Dima ra ma bi şit eşkayîne afir bigirewtêne. Nika ma nêeşkenê bi nê şitî mangan rê afir zî bigîrê. Manga veşan mendêne û nêweş kewtêne. Ma mecbûr mendî ma rot. Mi heme mangan ra yewe verda ya.  Afir vay o, her ca zuwa yo. Ma neêşkenê vera bidêê ware û înan mird bikerê. Bi çend serrî yo wuşkî esta, nika zî dewam kena. Toxim zî, gubre zî vay bîyê. Ma ne eşkenê ramitiş bikerê, ne zî pesdewarî."

	 

	'Welatîyê dewan zî rewşa tehluke de yê'

	 

	Fatma vat, rewşa înan tehluke de ya û wina vat: "No krîz tena zuwabîyayîşê erdî ra nîyo. Sebebê krîzî Erdogan o. Nêeşkenê dewlete îdare bikerê. Kar çin o. Bi taybetî herêma ma de bêkarî zêde ya. Îmkan nîno dayîş ke serê nê erdan ramitiş bêro kerdiş. Îmkan nîno dayîş ke ma berardiş bikerê. Verê ma bi 100 lîra şîne bazar, ma xidayê xo bi hawayêke tewr baş girewtêne. La nika ma milyarêke berê zî ma nêeşkenê çîyêk bigîrê. Ganî peynîya nê vayî bêro. Ma dewijî zî tehluke de yê. Şit zî, heywanan zî her çî teber de îxracat kenê. Karê înan dizdî yo. Çîyo ke beno bi ma beno."

	 

	'Ganî çareserîyêk bêro pêşkêşkerdiş'

	 

	Ezîze Ceylan zî sey kedkarê dewe problemê ke ciwîyenê neql kerd û vat: "Mi zî mangayî wey kerdî. Heta nika ma debara xo bi înan kerdêne. Ma ramitiş kerdêne û dayîne înan yan zî ma afir girewtêne. Labelê nika afirî vay bîyê û ma nêeşkenê  bigîrê. Ma nêeşkenê nê demî de debara xo bikerê, ma do senîn pîzeyê mangan mird bikerê. Mi 4 mangayî rotê û seba mangayê bînî bi afir dayê. Seba ke ma înan mird bikerê ma kewenê zirar. Lazim o ganî çareserîyêk bi ca bêro. Tewr peyîn zî 7 mangayan ra 2 mangayî mi mendî. Ganî çareserîyêk bêro pêşkêşkerdiş."