Meral Daniş Beştaş: Sererastkerdişê 1950î yenê wedaritiş 

2022-04-01 11:07:31


	 

	 

	Dîlan Babat 

	 

	ANQARA - Serekwekîla koma HDPyî ya Meral Daniş Beştaş derheqê Qanûnê Weçînayîşî de ercnayîş kerd û vat, AKP û MHP pêwa qanûnê weçînayîşî amade kenê do sernêkewê. Merala vat çîyo tewr balkêş ê qanûnî de sererastkerdişê derheqê heyetê weçînayîşê yê merkez qezayan o.

	 

	Qanûnaê weçînayîşî yê hetê AKP û MHPyî ra yeno  amadekerdiş pêwa heme munaqeşeyan Heyetê Pêroyî de yeno munaqeşekerdiş. Goreyê qanûnî bendê weçînayîşî se ra 7 bo. Bi pêşnşyazîyê 15 madeyî seba partiyên siyasî bikewê weçînayîş, şertê awankerdişê koma Meclîsî do bêro wedaritiş.

	 

	Qanûn ferzkerdişê 6 mengî vernîya weçînayîşî tewr tay  41 merkezî do rêxistinbîyayîş temam bibo, hewêneno. Bi nê madeyî yeno plankerdiş vernîya transferê parlamenterî bêro padayîş û demêk kurt weçînayîşan rê bimano, vurnayîşê cayê weçînayoxan mimkin nêbo. Seba nê zî adresê mîyanê serrêke de esas bêro girewtiş. Goreyê qanûnî serek û endamê heyetê weçînayîşê merkez û qezayan mabêne dadgeran de bi peşke bêro dîyarkerdiş û serekê heyetê merkezî do netîceyê na peşke de bêrê diyarkerdiş. Seba endamîya heyetê sindoqe zî endamê bîn yê partî do nêrê ramojnayîş.

	 

	Serekwekîla koma HDPyî ya Meral Daniş Beştaş derheqê qanûnê weçînayîşî de ercnayîş kerd.

	 

	‘Turgut Ozalî zî kerd la vînîkerdiş ra xelas nêbi’

	 

	Merale vat ke AKP û MHP xêrcê xo fêdeyê înan kesî rê çin o û wina vat: “Îqtîdar bi hawayêke balkêş ‘ma meclîs de pirr ê, ma senîn eşkenê rayanê şarî bigîrê’ qanûn amade kerdê. Îqtîdarê xo vînî kerdê, heme anketî nîşan danê ke rayê AKP û MHPyî kêm bîyê, ê zî nê dîr hewl danê bibê îqtîdar. No fehm zaf xerîb nîyo. Verê zî xeylêk îqtîdaran nê kerd. Bi qanûnê weçînayîşî kay kerdî û hewldayî xo dewam bikerê. Nînan ra yew zî Turgut Ozal bi. La vînîkerdiş ra xelas nêbi.”

	 

	‘Her kes zano ke seba kurdî nêkewê meclîs nê yenê kerdiş’

	 

	Merale diyar kerd ke vistişê bendî yê se ra 7ine yeno manaya ke îqtîdar hewcedarî bi propagandayê pozîtîf vîneno û vat: “No kerdiş bazarê mabêne AKP û MHPyî nîşan dano. Tu wext fikrê wina sereyê înan de çin o: ‘Bend se ra 10 berz o ma bifînê.’ Madeyê bîn de zî seba  kêm partî bikewê weçînayîş û partîyê qicî nêkewê meclîs xeylêk sererastkerdiş kerdê. Goreyê ma ganî  bend qet çinbo. Her kes zano ke bendê se ra 10 serra 1983ine heta nika seba kurdî nêkewê Meclîs ameyo kerdiş. Her tim bend dayî vernîya ma. Dimayê ke HDPyî bend derbas kerd hewcedarîyê înan se ra 10 nêmend. Seba nê zî bend vistî.”

	 

	‘Sererastkerdişê 1950î heta nika dewam keno, wedarnenê’

	 

	Merale dewam de wina vat: “No sererastkerdiş bi tena sereyê xo xîle yo. Sererastkerdişê serra 1950î heta nika caardiş de yo, wedarnenê. Dadgerê herême bi kidem benê serekê heyetê weçînayîşî yê merkez û qezayan. 1948ine de heyetêk zanistî nê qanûnî amade kerdo. Bêguman huqûq de metodêke dadgeran esto. No zî wina vano, ‘Welatîyêk sûc kerdo, vernîya ci dîyar beno ke kam ci dadger vejîyo. Mudaxaleyê dadgerî nîno kerdiş û no metodê dadgerî yo.’ Weçînayîşan de zî nê heyetê weçînayîşê yê xozayî yo, nêeşkeno mudaxale bêro kerdiş. La nika nê metodê esasî yê huqûqî serûbin kenê. Dadgerê bi kidem wezîfe gênê, bi hezaran dadgerî binê nameyê FETOyî de tepiştî û vera înan 14 hezar dadgerî û dozgerê newe girewtî. Nê pêro nêzdîyê  AKPyî yê.”

	 

	Merale dîyar kerd derheqê prosesê ke dadgerî do bi peşke bê weçînayîş de zî zanayîşê înan çin o û vat pey beran de yeno kerdiş û derheqê nê de tu zanayîşê înan çin o û vat no sererastkerdişê tewr bi xof o.

	 

	‘AKP hêzê çareserî nîyo’

	 

	Merale tewr peyîn wina vat: “Şansê AKP û MHPyî çin o ke bi nê qanûnî weçînayîş qezenc bikerê. Ê goreyê 2018 û serranê vernîya ci hesab kenê. Vanê, ‘ma hende ray gênê seba nê ma kayê qij îqtîdarê xo bikerê binê  garantî.’ Paştdayîşê seba înan qediya. Baweriya înan bi înan qediya. Şar do raya xo nêdo înan. Polîtîkayê şerî heta esteyê merdiman dayo hîskerdiş. AKP demê xo pir kerdo. AKP nêeşkeno bibo hêzê çareserî. Nika zî hewl dano xo bido dewamkerdiş. La na game do înan serkewte nêkero.”