Şerê Rusya û Ukraynayî: Ganî rayîrê hîrêyin her cayî de bêro munayîş 

2022-03-25 13:08:12


	 

	 

	Melîke Aydin

	 

	ÎZMÎR - Endama HDP-PMyî Îdîl Ugurlu da zanayene ke şerrê Rusya - Ukraynayî şerrê Rojhelatê Mîyanîn  peyperde kerdo û derheqê rolê Tirkîyayî de qisey kerd û vat: "Ganî ewilî adirê verê berê xo bitefino, dima ra îtîrazê problemanê cayanê bînan bikero. Coka nê  ganî rayîro hîrêyin her cayî de bêro munayîş." 

	 

	Serê operasyonanê Rusyayî de ke hemverê Ukraynayî de dayo destpêkerdiş de aşmêk derbas bî û xeylêk kesî ciwîya xo bedilnayî, nizdîyê 10 milyonî merdimî keyeyê xo terk kerdî.  DYA û Ewrûpayî caardişê derheqê Rusyayî de eşkera kerdî û munaqeşeyê muzekereyî zî rojeve de yê. Endama Meclîsî ya Partîya(PM)yê HDPyî  Îdîl Ugurlu derheqê babete de qisey kerd û vat şerrê Rusya - Ukraynayî şerro ke Rojhelatê Mîyanîn de yo peyperde kerdo. 

	 

	'Ukrayna pabebîyayîşê xo NATOyî ra nêvîna' 

	 

	Îdîle da zanayene ke hîrêyin şerrê parekerdişîyê nameyê ci nêameyo dayîş dewam keno û di seserra Pêkerdişê Lozanî de hêzê emperyalî hewldanê ke newe ra sazkerdişê Rojhelatê Mîyanîn de yê û wina wat: "Ukrayna ke hetê erdnîgarîye ra nizdîyê Ewrûpawa, NATOyî ra umîd kerdê la çi heyf ke umîdê înan nêame ca. Ukrayna cayêk waştê serê Kirim û Donbaskî de bazarîye bikero. Polîtîkayê xo zî şibnayêne yê Tirkîya ke serê şaran de, ro fersendan gêrabî. La di netîceyê  qeneatê  YE û Almanyayî de,  ganê şarê mezlûmî vêşa." 

	 

	

	'Nizdîyîya dirîyîye' 

	 

	Îdîle sewbîna dewamîye de vat ke nizdîyîya hemverê multecîyanê Ukraynayî de yena ramojnayîş hemverê multecîyanê Rojhelatê Mîyanîn de nîna ramojnayîş û vat Tirkîya duştê îşxalkerdişê Ukraynayî vejêna û butçe aqitnena û sewbîna hetêna  ra zî tezkereyê şerrî tesdîq kena û vat: "Na nakokîyêka pîl a. Tirkîya her ke şina feqîr bena,  rewşa şarî zaf xiraba. Cenî, ciwanî û şar bedelê nê danê. Her roje hemverê Kobanî de operasyonî yenê kerdiş. Destnêdayîşê parlementeran wedarenê. Vengê kesêke nînan ra nêvejêno. Na dirîyêka pîl a. Şerrê hemverê Ukraynayî ra vano îşxalkerdiş o, la Tirkîya de şer dewam de ya." 

	 

	'Tirkîya goreyê berjewendîyê xo hereket kena' 

	 

	Îdîle dewamîye de wina vat: "Hêzê hegemonîkî hacetan xebetnenê, şerr mintiqa de kenê. Coka nê zî dest nêdanê yewbînî. Rusya eşkena Çînî dir bikewo cigêrayîşêk  bîn. Rusya duştê NATOyî de vejêna. Beno ke cerebnayîşêke hêzî bo. La çi beno wa bibo şarê mezlûmî bedelê giranî danê. Tirkîya hewl dana ke mîyançîyêke bikero.  Tirkîya ke zilmo ke ro şarê xo kena, hewl dana mabênê Rusya û Ukraynayî virazo. Seba berjewedîyê xo her çî bikere!" 

	 

	'Têkoşîna duştê şerrî tewr meşrû ya' 

	 

	Îdîle qal kerd ke,  Rusya de bi hezaran merdimî vejîyayî kuçeyan û şerr protesto kerd,  Ewrûpa de zî şuûrîyêka wina xeylêk muhîm a û vat: "Tirkîya sebebê şerrî bi îtîrafê xo yê 'Şima zanê guleyêke çiqasî ya' vet meydan. Ma bîyarê vîr ke darê zeytûnan senîn Efrîn ra ameyî û genim senîn kuwaran ra ame talkerdiş. Cayêke ra xesp kerdbî. Dustê her çîyî de vejîyê zî, la duştê nînan de bêveng mendî. Gelo do na dirîyîye senîn bo?  Şerr sebebê feqîrîya şarê Tirkîyayî yo. Ganî her kes têkoşîna xo bido. Yan zî do rewşe hema zafêr bixerepîyo. Têkoşîna tewr meşrû têkoşîna duştê şerrî ya." 

	 

	'Ganî ewilî adirê verê berê xo bitefino' 

	 

	Îdîle qiseyê xo wina domna: "Ganî heme kesî duştê polîtîkayê şerrî de yê îqtîdarîyêka wazena ke polîtîkayê neo-osmanî bikero ciwîye, sere wedarê. Wexto ke tezkereyêke yeno vetiş,  ê ke reyna mirenê tutê feqîranê. Nê hetî ra eke ma duştê şerro ke cîrananê ma dir yeno kerdiş nêvejîyê û duştê şerro ke Ewrûpa de yeno kerdiş nêvejîyê, ê probleman  hel nêkenê.  Ganî ewilî ma adirê verê berê xo bitefinê ke dima ra îtîrazê şerrê cayêna bikerê. Hêzê emperyalîstî duştê reaksîyonê serekê Rusyayî Vladîmîr Pûtînî de ke hemverê Sûrîyeyî de bêveng mendî, la wexto ke babete bî Ukrayna,  sûcdar îlan kerdî. Tîya de zî dirîtîye vejîya meydan. Şerrê Ukraynayî, şerrê Rojhelatê Mîyanînî peyperde keno." 

	 

	'Ganî rayîro hîrêyin her cayî de bêro munayîş' 

	 

	Îdîle peynîyê qiseyanê xo de ramojnayîş kerd ke ganî heyetêke yo xoser ke derheqê şerrê Rojhelatê Mîyanînî de bêro şawitiş û rayaumûmîye ya dinya rê bêro hayîdarkerdiş û wina peynîyê ci ard: "Cayêke de veng berz bibo û cayo bîn de zî bêvengîye bibo, eke şima adirêke nêtefinê, do o bîn virana şima de biteqîyo. Kam zaneno do meşte çi bibo? Ma zanenê do gelo meşte Almanya de zî şerr nêvirazîyo? Sîlehê Japonyayî yê bikarardeyî hema zî vîr de yê. Coka nê ganî şar îtîraz bikero. Nê nuqteyî de ganî rayîro hîrêyin her hetî ra bêro munayîş û bêro vatiş."