Abdullah Ocalanî ra seba şaran: No peynî nîyo, destpêkêke newe yo 2022-03-14 09:06:04       MERKEZÊ XEBERAN - Newroze ke sey roşanê xoverdayîşî û newebîyayîş ê şarê Rojhelatê Mîyanînî û Kurdan yena pêşwazîkerdiş emsar bi sloganê 'Wext wextê serkewtişî yo' do bêro pîrozkerdiş. Rayberê PKKyî Abdullah Ocalanî ke Îmralî de binê tecrîdî de yo, mesajê Newroze de mesajê çareserî û yewiyîye dano û veng şarî rê keno ke di sîstemê Demokratîke ya Modernîte de ca bigîrê.    Newroze hetê Kurdan ra sey ameyîşê wisarî yena pêşwazîkerdiş, 30- 40 serrî verî ra manayêka bîne ci rê ameya bikarardiş: Xoverdayîş, Roşanê Newroze ke ewro zî duştê Dehaqê zilimkarî de bîya sembolê têkoşînî, emsar do tewr kemîyêr 62 merkezan de bêro pîrozkerdiş. Coşê Newroze dest pêkerd û ma mesajê Abdullah Ocalanî yê Newrozan arê dayî.    Abdullah Ocalan di mesajê xo yê 18ê Adare ya serra 1999î de şawito wina vano: "Ganî Newroza 99î seba heme şaran yewîyîye, aştî û seyyewbînîye bîyaro, bi heskerdiş bêro pîrozkerdiş. Şarê Kurdî Newrozan bi yewîyîya azadîye pêşwazî kenê. Ma bi prosesêke newe ra ameyê rî bi rî: Seba aştîye bi rayîrê yewîyîye û azadîye dir rayîrşîyayîş. No eleqedarê tepiştişê mi nîyo. Mi no her tim vat. Do no proses leze bikero. Ma nê rojanê çetinan eşkenê wina bierjnê. Ez sey merdimêke ya ke seba aştîyêka bi rûmete têkoşena û xeylêk muhîm vînena. Rewşa min a nika ganî fedekarîya tewr pîl bêro vînayîş."    Rayîrê aştîye de rayîr şêrê   Abdullah Ocalan dewamîye de wina vano: "Ma Newroze sey Roşanê aştî û seyyewbînîye, wareyê ziwanî de dîn û kultur çi beno wa bibo tê dir pîroz bikerê. No sewîyeyo ke ma ci de yê, veng kena ke ma rayîrê aştî û azadîye de tê dir rayîr şêrê. Roj roja heyfgirewtişî nîya, roj roja seba aştî û seyyewbînîye xo hadrekerdişîya."    Ziwanê çareserî royewbînankerdiş û aştî ya   Rayberê PKKyî di mesajê 15ê Adare ya 2000î de zî nê çîyî eşkera kerdî: "Ma di prosesê destûrêke asasîya demokratîke de welatijbîyayîşêke Komara Demokratîke wazenê. Umîdar a ke no sey heqî bêro nasayene û dewlete seba nê hewl bido. Na rayîrê çareserîye de gama  yewin a. Na game bi îradeya demokratîke ya şarê ma û reformê demokratîk ê dewlete eşkenê ser o bikewê. Ganî her kes bi qerar bo. Ganî baş bêro zanayene ke ziwanê çareserîyî royewbînankerdiş  û aştî ya. Umîdê mi no yo ke serrêke bi aştîye bêro ciwîyayîş."    Wisarê Şarê Rojhelatê Mîyanînî    Rayberê PKKyî Abdullah Ocalanî di 12ê Adare ya 2003yî de zî dîyar keno ke Newroz wisarê şarê Rojhelatê Mîyanînî yo û wina vano: "Senîn ke  serra 1850î de wisarê şarê Ewrûpayî  ameyo ca, do di serra 2003yî de zî wisarê şarê Kurdî û Rojhelatê Mîyanînî bêro ca. Ez bi rihê yewiyî, seyyewbînî û bi umîdo ke şarê Rojhelatê Mîyanînî di paştdayîş de bê, her kesî silam kena."    Seba şarê Tirkîya veng   Abdullah Ocalan di mesajê 18ê Adare de seba Newrozê 2009î zî wina venga şarê Tirkîyayî keno: "Madem tarîx de seyyewbînîye esta, ma eynî erdnîgarîye pare kenê, ganî çîyê lazimî bêrê kerdiş. Ez Roşanê Newrozî yê şarê Tirkîyayî zî pîroz kena. Ganî şarê Tirkîyayî rastîye bizanibo. Ma eşkenê DYA û Yewîyîya Ewrûpayî dewr ra vejê. Ma şarêke yê pîlê bi asasê tarîxîyê. Ma eşkenê seba problemê Kurdan zî bi hêsgirîye hereket bikerê û nê probleman hel bikerê. Teber ra hewceyî bi mudaxaleyêyî çin a. Ganî ma bi xo bawer bê. Ez  Netew-Dewlete nê, Netewa Demokratîke asas gêna. Ez nînan seba aştî muhîm vînena. Nê çerçewayî de Newrozî pîroz kena."    Mesajê 18ê Adare ya 2011î de zî venga çareserîyî yena dorkerdiş: Bi nê wesîleyî mesajê mi yê Newrozî no yo: "Di çerçewayê yewîyîya demokratîke de paştdayîş bidê helkerdişê problemê Kurdan. Çareserîya di çerçewayê destûrê asasîya demokratîke de do bibo verpersê problemanê tarîxî. Ganî verpers bidê waştişê demokratîke yê şarê Kurdî. Ganî her kes bi nê hêsgirîyan nizdê Newrozî bibo. Bi na bawerîye Newrozê heme şarê ma  pîroz kena."    Deklerasyono tarîxî   Abdullah Ocalan di 2013î de, mesajê Newrozî de deklerasyonêke Newrozî ya tarîxî nusneno. Abdullah Ocalan bi vatişê  'Newrozê azadîyî ya Mazlûman pîroz bo' dest bi deklerasyonî keno û şarê Rojhelatê Mîyanînî û Asya ya Mîyanînî rê silam keno.    Silam şima rê   Mesajo  tarîxî yo ke Rayberê PKKyî Abdullah Ocalan, Newrozê Amedî yê bi beşdarîyê milyonan rê ame wendiş. Mesajo tarîxî yo ke Rayberê Şarê Kurdî Abdullah Ocalan wina yo:    Silam şarê Rojhelatê Mîyanînî rê û ê Asyaya Mîyanînî rê ke bi îttîfaqêke tewr pîl na roja xoverdayîşî û roja newebîyayîşî têreyde  pîroz kenê...!    Silam seyyewbînîya wurdî şaran rê, ke bi coşêke pîl, bi rihê demokrasîye û mîyanê xoweşbîyayîşêke pîle de, Newrozê serewextê serra newe û bi roşinîya rojanê neweyan têreyde pîroz kenê...!    Silam raywanê rayîrê pîroze rê, ê ke rayîrê heqê demokrasîye û rayîrê azadî û seyyewbînîye,  xo rê kerdo amancê ciwîye...!    Şarê ke dolikê Zagrosî û Torosî de, mîyanberê awa çemê Dîcleyî û Firatî de, di erdnîgarîyê Mezopotamyayî û Anadolîye de şaristanîyê dewan ra û şaristanîye rê dadîyî kerdo, komeleyê tewr qedîmî ra yew, şarê Kurdî rê silam...!    Na şaristanîya tewr kane ya hezar serran, Kurdan, bi hetkarî û birayîya komelanê derdorî, xo awan kerd  û înan dir mîyanê aştîye de ciwîyayê. Çemê Dîcle û Firatî birayê Sakarya û Merîçî yê. Koyê Agirî û Cûdî dostê koyanê Kaçkar û Ercîyesî yê. Govendî û delîloyî, merdimê Horonî û Zeybeke yê.    Her tim hêzê serdestî waştê ke, bi mudaxaleyê teberî, seba menfeatê grûban, bi tehda û zorîya sîyaseto cîya, na komeleya wayîrê na şaristanîya kane û qedîme, bikerê neyarê yewbînan. Seba ê zî her tim hewl dayo ke îqtîdarê heq nenasî û huqûq nenasî awan bikerê.    Emperyalizmê Rojawanî, na disey serre ya dimayî de, bi şerê xo yê fethî û bi mudaxaleyê xo yê teverî, waştî ke mîyanê komele ya Rojhelatê Mîyanînî de şuûrîya netew-dewlete avêr bifînê. Seba nê zî mîyanê komelan de sînorê viraşteyî xêz kerdî. Zereyê nê sînoran de bi awankerdena îqtîdarê tehdakarî û redkarî waştî destê komelanê mintiqayî yê Erebî, Farsî, Tirkî û Kurdî bikerê qirika yewbînan. Serdemê ferasetê, mijoker, redkar û çewsîner peynî bîyo. Komelê rojhelatê mîyanên û asyaya mîyanên aya benê. Xo eslê xo rê agêrenê. Şer û pêrodayîşê kor û yê korkerdişî yê eksê yewbînan û dima ra vanê bes o.   Bi sehezaran, bi milyonan kesê ke zerrîya înan bi adirê Newroze geş beno û meydanan pirr kenê edî biratî wazenê, çareserî wazenê.   Serewedaritişê mi, o ke destpêk de sey take kesî hemver, bê çaretî, nêzanî û xulamtîyê ke mîyan de ez dadîye ra bîya dest pêkerd, amancê nê serewedaritişê mi, awankerdişê hişmendîyêke xoverdayox yê hemverê her tewir çewisnayîşî û awankerdişê hişmendî û ruhêke newe bi.   Ez ewro vînena ke, no qîrayîşê mi resayo sewîyeyêke.   Şerê ma, hemverê tu etnîsteyêke nîyo, hemverê dînêke nîyo, hemverê mezhebêke nîyo û hemverê komêke nîyo. Şerê ma hemverê pelçiqnayîşî bîyo, hemverê nêzanî bîyo, hemverê bê edaletî bîyo, hemverê peymendişî bîyo, hemverê her tewir teda û zordarîyan bîyo. Ma ewro edî, seba Tirkîyêke newe, seba rojhelatê mîyanênêke newe, seba ameyoxêke newe aya benê.   Vengdayîşê mi, seba ciwanê ke, bi zerrî û can vengdayîşê mi pêşwazî kenê, mesajê mi, dadîyanê pîroz yê ke zerrîya xo de bi ca kenê, vatişê mi seba dostê ke bi sere û çimanê xo vatişê mi tesdîq kenê, merdimê ke bi dîqet goşê înan vengê min de yo;    Ewro serdemêke newe yeno destpêkerdene.   Serdemê xoverdayîşê çekdarî de, berê prosesê sîyasetê demokratîk abeno. Prosesêko, bi giranî sîyasî, komelî û ekonomî ra bi ca yeno destpêkeno. Fehmê ke, heqê demokratîk, azadî û têduştî esas gêno aver şino. Ma seba nê şarî, bi desan serrê xo feda kerd. Ma berdêlê xeylêk giranî dayî. No fedekarî û no tekoşîn tu yew zî bîlesebep nêbî. Kurdan şexsê xo yê cewherî û nasnameyê xo newe ra bidest kerdî.   Edî wa çek bêveng bibê. Ma ameyê a sewîye ke hewceyê edî fikr û fehm û siyaset aver şêro. Paradîgmayê modernîst ke çin yeno hesibnayîş, înkar kerdêne û teber de verdayîne tarû mar bi. Gonîya ke herekêna şarê tirk, laz, çerkez, kurd, temamê merdimê na cografya herikyeno. Ez ewro hemverê şahidîyê milyonan, ke goşdarîya mi kenê, vana ke; edî prosesêke newe destpêkeno. Çek ney, sîyaset do aver şêro. Edî ma ameyê a sewîya ke wina girîn ku hemrayê mayê çekdarî xo biancê teberê tixubî.   Ez bawer kena, yê ke bawerîya xo bimi ardê û zerrîya xo mi ra akerdê, do hesasîyetê prosesî verê çiman de bigîrê  û heta peynî bipawê. No, peynîyêke nîyo, destpêkêke newe yo. No fek têkoşîn ra veradayîş nîyo, destpêkerdişê tekoşînêk cîya yê newe yo. Awankerdişê cografyaya etnîkî û yew netewî, amancê modernîteyê kapitalîst yê teberê merdimayîyo ke yeno manaya înkarkerdişê eslê ma.   Seba ke pêroyî komelê Anatolyayî û Kurdistanî goreyê tarîxê Kurdistan û Anatolyayî, yê qedîm bieşkê pîya, têduşt û mîyanê aşîtîye de biciwîyê berpirsiyarî kewena serê milê her kesî. Bi munasebetê na Newroze, ez bangewazî kena ke, tewr tay bi qasî Kurdan Tirkmen, Armen, Asûr, Erep û komelê bînî zî, tîrêjê azadî û têduştî seke azadî û têduştîya xo ya cewherî  bivînê.   Rêzdar Şarê Tirkîya;   Wa şarê Tirkîya bizano ke, eke ewro Anatolyaya qedîm de, binê nameyê Tirkiya de eşkenê biciwîyê, nê deyndarê, huqûqê hemkarî û têduştîyê kurdan û tirkan ê hezar serran o ke binê ala têduştîya îslamiyetî de bi ca ameyo. Nê huqûqî de, fetîh, înkar, red, asîmlasîyonê bi zorî û çinkerdiş çin o.   Polîtîkayê kapitalîstê modern, yê bi teda û zor, asîmlasîyon û çinkerdişî yê seserra peyîn hêzê xo şarî ra nêgirewtêne, la şar nêeşkayîne xo bixelisno. Nê polîtîkayê xidar, tena hewldayîşê koma ke temamê huqûqê tarîxî û biratî înkar kerdêne. Roja ma de, nê hewldayîşê ke hêzê xo polîtîkayê vera huqûqê tarîxî û biratî ra girewtêne bi temamî teşhîr bîyê. Seba, bi peynîkerdişê nê zilmî ez bangewazî kena ke, wurdî hezê rojhelatê mîyanên yê sereyîn û stratejîk mil bidê yewbînan û goreyê tarîx û kulturê xo yê kan  modernîteyê demokratîk awan bikerê.   Dem demê îxtîlaf , şer û pêrodayîşan nîyo, dem demê tifaq, hemkarî û yewbînan ko kerdiş û helalkerdişî yo.   Şarê kurd û tirkî pîya şerê azadîye kerdî û Çanakaleyî de verike yewbînan de şehît kewtî. Serra hezar û newsey û vîstan (1920) de Meclîsê Tirkîye Ya Pîlî (TBMM) pîya akerdî. Rastîyê tarîxê ma yê hempar nîşanê ma dano û plansazîyê hempar serê ma de ferz keno. Rihê awankerdişê Meclîsê Tirkîye ya pîlî ewro zî serdemê ma roşn keno.   Temamê temsîlkarê komelê bindest, temsîlkarê sinife û yê kulturî;   Vengdayîşê mi oyo ke; Sinifê bindest yê yewine cinî, mezheb, tarîkat û temamê komel û komê kulturî yê bînî, temsîlkarê karkeran, komel û kesê ke teberê sîstemî de ameyê verdayîş, yewin vebjêrkê xelasîye yo, awankerdişê modernîteyê demokratîk de ca bigîrê, hişmendî û sîstemê ci bimusê.   Cigêrayîş û waştişê Rojhelatê mîyanên û Asyaya mîyanên oyo ke goreyê cewherê tarîxê xo, xo rê sîstemêke hemdem, demokratîk û modern awan bikero.  Bi qasê nan û awe somut lazimî bi cigêrayîş û modelêko ke her kes bieşko ci de azad, têduşt û bi biratî ci de biciwîyo esto. Seba awankerdişê nê modele zî, reyna rayberîya kulturê cografyaya Mezopotamya û Anatolyaya mubrem a.   Sey ke, demêk nêzdî de çarçewaya Mîsak-î Mîlî de bi hemkarîya tirk û kurdan de tekoşînê azadîye amebi dayîş, ewro zî têkilîyêke sey berardişê ci, ci ra hîrayêr, kûrî ra û rojane ma ciwîyenê.   Pêwa temamê kêmî û şaşîyê neway (90) serranê peyîn, reyke bîn ma temamê komelê bindest û mexdûr, komelê ke bi felaketê cîya dir rî bi rî manenê, sinif û kulturan gênê verê xo û  hewl danê ke modelêke newe awan bikerê. Vengdayîşê mi oyo ke, nê derûdorê ke ma qal kenê, temamê bi metodê têduştî, azadî û demokratîkbîyayîşî xo birêxistin bikerê.    Hemverê Mîsak-î Milî kurd parçebîyayîş û ewro komara Iraq û Sûrîye de bi xeylêk problem, şer û pêrodayîşan dir rî bi rî manenê. Vengdayîşê mi oyo ke; Kurd, Tirkmen, Asûrî û Erebî binê banê “Konferansê Hemkarîya Netewî û Aştîye” de rastîyê xo munaqeşe bikerê, biresê û wayîrê qerarî bibê.   Hemverê polîtîkayê yewbînan dir şerkerdişî de ma do biratî awan bikerê, hemverê polîtîkayê yewbînan cîyakerdişî ma do yewîya şaran awan bikerê. Yê ke nêeşkenê rihê demî biwanê do şêrê sergoyê tarîxî. Yê ke hemverê heriknayîşê awe de xo ver bidê, do şêrê terîş.   Şarê hereme şahidîya rojbîyayîşê rojêke newe kneê. Şarê rojhelatê mîyanên, şer û pêrodayîşan, yewbînan ra visnayîş û parçebîyayîş ra xeylêk bîyê rincan, coka êdî wazenê serê kok û ruhê xo, bi hetkarî û hemkarî bi destê yewbînan bigîrê, mil bidê yewbînan û newe ra wurzê serê lingan.   Na Newroze seba ma hemine mijdanî ya.   Heqîqetê ke hîkayeyê Hz. Musa, Hz. Îsa û Hz. Muhammed de ca girewtêne, ewro bi mijdanîyêke newe kewenê cuye. Merdimayî hewl dano ke vînîbîyayîşê xo reyke bîn bidest bikero. Ma temamê destkewtişanê şaristanîyê hemdem yê rojawanî red nêkenê. Ma hetê ci yê roşnvîr, têduşt û demokratîk feyde gênê, ma hetê ci yê pozîtîf û ê unîversal ra sentezêke viraznenê û kenê cuye.   Esasê tekoşînê newe, fikr, fehm, bîrdozî û sîyasetê demokratîke, hemleyêke demokratîkbîyayîşê pîlî destpêkerdo.   Biciwîyo Newroze,   Biciwîyo Têduştîya Şaran..."   Zîndanê Îmraliyî    21ê Adara 2013ine   Abdullah Ocalan”   ‘Mudaxaleyê lezgîn berpirsyarîyê ehlaqî yo’   Rayberê PKKyî Abdullah Ocalanî mesajê Newroze yê 2015ine de zî veng da heme şaran û vat: "Ez roşanê Newroze ya heme şaran û dostanê xo yê ke kîşte aştî, têduştî û azadî de ca gênê silam kena.”   Abdullah Ocalanî bale ant serê mutabakatê Dolmabahçeyî û wina vat: "Goreyê deklerasyonî prensîbî de bi awanbîyayîşê mutabakatî dir,  ez hewce vînena ke PKK têkoşînê çekdarî peynî bikero û goreyê demê newe stratejî û taktîkê xo dîyar bikero, kongreyêke bikerê  û goreyê mi no tarîxî yo. Hêvîdar a demêk nêzdî de xo biresnê mutabakatêke prensîb û komîsyonê Rîameyîşê Heqeqîqetî ra derbas bibê û na kongreye bi serkewtiş realîze bikerê. Bi na kongreyî dir demêk newe dest pêbikero.  Nê demê peyîn de esasê welatîbîyayîşê têduşt û azad de sey komela demokratîk ya wayîrê nasnamebîyayîşê demokratîke, kewenê prosesêke cuyêka aştîyane û têduşt. Ma vîyarteyê ke 90 serrî yê tarîxî komare wina ra derbas benê û rayrayîşê ameyoxî kenê. Bi ruhêke wina ma Newroze silam kenê."   Biciwîyo Newroze!   Biciwîyo Têduştîya Şaran!   19ê Adara  2015ine