Rojnemegere Sîbele: Kiştişê cinîyan de rolê çapemenîye pîlî yo  

2022-03-02 15:26:03


	 

	Oznur Deger

	 

	ANQARA - Rojnamegere Sîbel Yukler bale ant serê rolê çapemenîye yê serê şîdet, tecawuz û kiştişê cinî û tutan û dîyar kerd ke bi xeber û rêzefîlman şîdet yeno meşrûkerdiş û bêguman rolê çapemenîye tacîz û qetilkerdişê cinîyan de pîl o. Sîbele dîyar kerd ke çapemenî mesajê hewênenê û hacetê propagandayî yo.

	 

	Rojnamegere Sîbel Yukler derheqê  rolê çapemenîye yê serê qetilkerdişê cinî û tutan, tacîz û tecawuz de erjnayîş kerd. Sîbele dîyar kerd ke sey her cayê dinya Tirkîya zî şîdetê serê cinîyan sewîyeya tewr xidar de yo û bale ant serê rolê çapemenîye.

	 

	Sîbele wina qal kerd: “Bêguman rolê çapemenîye de kiştiş û taciz û tecawuzê cinîyan de pîl o. Mesajêke hewêneno û hacetê propagandayî yo. Tacîzê cinîyan yeno normalkerdiş û heta yeno teşwîqkerdiş. Kiştoxan vejenê  bernameyê serê sibayî û vanê, ‘Ay no camêrd çiqas şîrîn o senîn beno kiştox.' Ma xeylêk rey dî ke bi xeberanê wina kiştişê cinîyan meşrû kenê."

	 

	‘Bi tedayê cinîyan eşkeno vurnayîş bibo'

	 

	Sîbele bale ant ser kiştişê Munever Karabulut û wina vat: “No kiştiş komelî de înfîal awan kerd. Dimayê kiştişê çapemenîye hewl da meşrû bikero. Munevere meqbûl reyke de bî maktul. Tecawuzkerdiş do, îşkenceyê ci rê ame kerdiş û qetilkerdişê ci meşrû ame vînayîş. Bi serran çapemenîye de wina ameyî serwîskerdiş. Bi serran sûcê şîdet, bêtêduştî û tecawuz yê hemverê cinî û tutan de sey ke sebebê înan oyo nîşan danê. Demê peyîn de bi zêdebîyayîşê rojnamegerê cinî, têkoşînê tevgerê cinîyan û tedayê cinîyan, çapemenî de vurnayîşêk babeta vatişî ya. Çapemenî dewayêke sey Şûle Çet sey, ‘heq kena’ vînena. Vanê, a plaza de çi karê aye bi.”

	 

	‘Netîceyê têkoşînê cinîyan o'

	 

	Sîbele dewam de wina vat: “Komelî de ewnîyayîşê hemverê tutan de nuqtayêke zaf xirab de yo. Komel ca yeno tutan sey kesê pîl vîneno. Emrê 14, 15, 16 de zewac meşrû vîneno. ‘tutan ra veyve nêbeno.' Zewacê tutan mimkun nîyo. Şima nêeşkenê tutan bizewicnê. Tutan bi zor zewicnenê. Tutan bi kesê pîlan dir zewicnenê. No keweno îstîsmar.”

	 

	‘Heqê tutan verê çiman de nîno girewtiş'

	 

	Sîbele bale ant serê tesîrê keyeyî û vat: “Gelo çapemenî zewacê tutêke çiqas verê çiman de gêna û cigêrayîş kena, ser de vindena. Heqê tutan verê çiman de nêgîna. Çapemenî de yew çîyê ke tewr zêde bena xebere, îfadeyê gumanbaran o. Îdiayê gumanbaran qebûl kenê. Akademîsyene Aylîn Sozer keye de merde ameye vînayene. Ame îdiakerdiş ke qetil kerdişê aye waştîyê ci kerdo. Rojnameger, nê  îdiayî cipersayîş nêkeno. Komel, yê hezkerde, yê mêrde, yê bira vîneno. Gumanbarî vanê binê tahrîkê giran de sûc kenê. Seba sûc vejîyo, her zûr kenê. La çapemenî nê cigêrayîş nêkeno. Çapemenî îdiayê kiştoxî qebûl kena.”

	 

	‘Çapemenî pornografiyê şîdetî ra hes kena'

	 

	Sîbele tewr peyîn wina vat: “Çapemenî şîdet, teşhîrkerdişê pêrodayîşî, pornogfafî hes kena. Çapemenî eciziyetê cinîyan ra kêfweş a û ci ra kêf gêna.  Uca de gumanbar çin o. Tena şîdet sey çîyêk yeno vînayîş empoze kenê. Verê 8ê Adaran de ma reklamê cinîyê ke rastê şîdetî ameyê dîne. Nika ma vînenê ke agêrayo îmajê cinîyanê xurt. Bêguman nê zî bi kapîtalîzmî dir kenê. Xo rê feydeyê bigîrê, uca ra dewam kenê."