Ayşegul Çagatay: Goreyê kesî û babete huqûq vurnenê  

2021-11-29 14:16:01


	 

	Oznur Deger 

	 

	ENQERE - Avûkata ÇHDyî Ayşegul Çagatay derheqê dewaya HDPyî de qisey kerd û vat: “DMMEyî qerarê DTPyî hetê DBB ra ame girewtiş de zî Tirkîya mehkum kerdç Derheqê HDPyî de zî eşkeno qerarêko binpaykerdişî vejîyo."

	 

	Serdozgerîya Komare ya Dadgerî bi waştişê padayîşê HDPyî de 7ê Hezîrane de Dadgehê Desturê Bingehîn (DDB) dewa akerd û DDByî îdianameyê ame pêşkêşkerdiş zî 21ê hezîrane de qebûl kerd. HDPyî pawitişê vernê de 5ê teşrîna peyêne de da DDByî. DDByî 11ê teşrîna peyêne de çarçewaya dewaya padayîşê HDPyî de pawitişê vernî yê partî şawit Dadgerî. Nika DDByî welat de derheqê 26 partîyê sîyasî de qerarê padayîşî da dewaya derheqê HDPyî de akerdo zî dewam keno.

	 

	Avûkata Komeleya Huqûqnasê Hemdem (ÇHD) Ayşegul Çagatay, derheqê padayîşê HDPyî de ameyo akerdiş de ercnayîş kerd.

	 

	'Dimayê eşkerayîya Bahçelî dewa ameye akerdiş' 

	 

	Ayşegule vat, demê îqtîdar û hemkarê ci kewenê tengî muracatê hêrişan kenê û serrêke verê lîderê MHPyî Devlet Bahçelî derheqê padayîşê HDPyî de qisey kerdibi û vat: "Dimayê nê qiseykerdişan Serdozgerîya Komara ya Dadgerî bi waştişê padayîşê HDPyî de îdianame amade kerd. Îdianame ewil ame destê DDB . Dima ra îdianame reyna vera ke bêro vurnayîş, şawitî DDB. DDB qebûl kerd. Vernîya îdianameyê diyîn bêro amadekerdiş, HDPyê Îzmîrî de Denîz Poyraz ameye qetilkerdiş. Nê çîyê wina verê zî amebî kerdiş. Vernîya weçînayîşî teqnayîşê bombayan welat de amebi kerdiş."

	 

	'Do bi qerar hetê xo dîyar bikerê' 

	 

	Ayşegule dewam de wina vat: "Hetê DDB ra heta nika 26 partîyê sîyasî ameyê padayîş. Hetê huqûqî de tay vurnayîşî babeta vatişî yê. Verê rayîrê muracatan akerde nêbi û DDByî nê qerarî dayîne. Nika xeylê sîyasetmedarê nameyê înan îdianameyî de esto dosyayê înan DDByî de esto. Qerarê semedê padayîşê partî bêro dayîş, do tesîr dosyayê bînan zî bikero û hetê xo dîyar bikerê."

	 

	'Faşîzîm caardişanê xo ra aciz o' 

	 

	Ayşegule bale ant serê qerarê DMMEyî û vat: "DMMEyî semedê nê qerarî DDByî Tirkîya mahkum kerd. Hetê HDPyî de zî newe ra eşekno qerarê binpaykerdişî vejîyo. Îqtîdar û hemkarê xo semedê berjewendîyê xo xizmet kenê û huqûq bi eşkera binpay kenê. Ma vanê, ‘Tirkîya dewleta huqûqî ya demokratîk a.’ Faşîzm caardişê xo zî nêeşkena bi ca bîyaro û caardişanê xo ra caiz a. No wina nêeşkeno dewam bikero. Şar zî nêeşkeno na rewşe qebul bikero. Bi dewaya girewtişê îradeyê şaran çin yeno hesibnayîş. Yê ke qalê îradeyê netewî kenê, bi vatişanê xo dir kewenê naqoqî."

	 

	'Goreyê kes û babete huqûq vurnenê' 

	 

	Ayşegule dewam de wina qal kerd: "Dewleta huqûqî tena serê kaxidî esta. Prosesê wina de dewleta huqûqî ‘dewleta huqûqî ya qaşo’ ya. Demê partiyê muxalefetî benê babeta vatişî huqûq û demokrasî yeno wedaritiş. Verê AKPyî rê zî dewaya padayîşî ame akerdiş. DDByî qerarê redê padayîşî da. Dima ra AKPyî semedê partî nêrê padayîş, sererastkerdişê qanûnî yê zor vet. Goreyê kesî û babetan, huqûq vuurnenê. Padayîşê partî netîceyê sîstemê serê bêhuqûqî ameyê akerdişî yê."

	 

	'Serê îfadeyê şahidê nimteyan nêeşkeno hukm bêro awankerdiş' 

	 

	Ayşegule wina qedêna: "Huqûqê ceza de delîlê cîya babeta vatişî yê. Şahidê nimteyî yan zî şahidê îtîrafkar, kewenê ‘koma îfadeyî’. Delîlê îfadeyî huqûqê ceza de delîlê tewr kêm pê bawerî estê. Semedê nê zî tena serê nê de esas girewtişê ci mimkin nîyo û hukm nêeşkeno serê nê de bêro awankerdiş. Hewl danê ke pêro komelî teslîm bigîrê. Vanê, 'ma nêeşkenê her çî bikerê, şima mecbûr ê sere bitewênê.' Hukm zî bi hawayêke girêdayê îqtîdarî yo. Tayînkerdişê HSKyî, diyarkerdişê endamê DDB û Dadgerî, nîşan dano ke hukmo xoser û bêhet werte ra wuşto. No zî ramojneno ke xeylêk qels ê. Key qels bikewê muracatê metodê hêrişî kenê."