'Ganî cinî polîtîkayê dewlete yê serê kurdan de yenê kerdiş îfşa bikerê' 

2021-11-21 13:29:07


	 

	 

	Medya Uren-Derya Ren

	 

	AMED - Vakurê Kurdistanî de yew metodê hêrişê dişminî yenê kerdiş, polîtîkayê hêrişê taybetî yê. Ciwanan derheqê sîyasetê qirkerdişî û kolonyalîstê dewleta tirkî de wina vat: "Ma prosesê xidar ke şerî ra derbaz benê. No zî taybetî serê cinî û ciwanan de yeno kerdiş. Lazim o cinî û ciwanî zî xo bi rêxistin bikerê û polîtîkayê dewlete yê serê kurdan de yenê kerdiş îfşa bikerê."

	 

	Sîyaset û polîtîkayê dişminîyê hemverê kurdan de tena parçeyêk ney, her parçeyê Kurdistanî de yenê kerdiş. Bi hawayêke sîstematik yeno waştiş ke ciwanî rastîyê xo ra dûr bikewê û fuhuş, ajantî înan rê yeno ferzkerdiş. Vakurê Kurdistanî de zî  bi taybetî nê sîyasetê qirkerde û kolonyalîst ke ciwanê kurdî qij fîneno û bê rûmet verdeno, wezîfe de yê. Derheqê hêrişê polîtîkayê taybetî ciwanê Amedî ercnayîş kerdî.

	 

	'Pawitişê meşrû pawitişê komelî yo zî' 

	 

	Endama Meclîsê Ciwanan ê Partîya Demokratîke ya Şaran (HDP) Ronda Bad derheqê hêrişê polîtîkayê taybetî yê serê kurdan wina dîyar kerd: "Eke ma nimûneyê Gulîstan Dokû û Îpek Er temaşe bikerê xora eşkera yo ke bi taybetî hêrişêk hemverê cinîyê kurdî yeno kerdiş. No raste rast darbeyêk serê hişê komelî û ciwanan o. Ma eşkenê hêrişê serê cinîyan û ciwanan sey hêrişêk nîjadî zî bierjnê. Dişminîyê înan hemverê kurdan o. Ma eşkenê persê çira ciwanî, wina biercnê. Semedo ke cinîyê ciwanî ameyoxê  komelî dîyar kenê. Pawitişê meşrû zî tena pawitişê kesî nîyo pawitişê komelî, kultur, ziwan û heme ercnê komelî yo. Ganî ma ferqê nê de bê û goreyê nê têbigêrê."

	 

	'Koletîyê înan ra xelas bibê'

	 

	Endama Meclîsê Ciwanan Dîlara Sancar zî dîyar kerd ke polîtîkayê şerê taybetî, bi taybetî serê Kurdistanî yenê kerdiş û wina vat: "Giranîyêk pîl serê Kurdistanî esto. Wazenê ciwanan bimusnê tiryakî û fihuşî bikerê. Teberê nê de zî serê  ziwan û kulturî de hêrişêk raste rast esto. Netîceyê nê hêrişan zî ma eşkenê bi seyan nimûneyan eşkera bikerê. Coka lazim o ke êdî ciwanê ma aya bibê û semedê pawitişê meşrû bikerê mîyanê tevgerî. Baskê ciwanan derheqê nê hêrişan demêk derg o zî kampanya dayê destpêkerdiş. Ma wazenê ciwanî xo bi rêxistin bikerê û koletîyê ê hêrişan  ra xelas bibê."

	 

	'Ganî ma polîtîkayê dewlete îfşa bikerê'

	 

	Zulfîye Kismi zî bale ant serê îfşakerdişê polîtikayê dewlete û wina vat: "Her çar parçeyê Kurdistanî nê polîtîkayê hêrişan taybetî yenê kerdiş û giranîyêk pîl zî dayê serê Vakurê Kurdistanî. No zî bi îqtidarê AKPyî dir şiklêke bîn girewt û heta nika dewam keno. Vatişêk AKPyî wina bi; ‘Têkilîyê aloz biciwîyê’. Nika zî nê vatişê xo Kurdistanî de bi ca ard. Bi destê çete û leşkerê dewlete xeylêk cinî û ciwanê ma kerdî mîyanê dafikanê lêşin. Tewr peyîn zî Colemêrg û Şirnex de xeylêk çeteyê dewlete cinîyan kerdibi mîyanê torrê fihuşî û nameyê înan pare kerdêne. Nê kesan ma zanê bi dewlete dir xebityenê û bi destê înan yeno kerdiş. Lazim o cinî timî nê polîtîkayê înan îfşa bikerê. Ma do bi rêxistin û hemkarî zî hêz bigîrê û destûrê nê hêrişan nêdê."

	 

	'Ma do qetî serbikewê' 

	 

	Nevriye Çûr zî tewr peyîn serê  polîtîkayê îqtidarê AKPyî de wina ercnayîş kerd: "Îqtidaro ke dişminîyê cinîyan keno, semedo ke hîsê cinsperestî û nîjadperestî enjekteyê komelî bikerê heme rayîr û metodan xebitnenê. Wendegehan ra bigîrê heta wareyê kede û medyaya komelî de bîyê hacetê hêrişê polîtîkayê taybetî. Dadgehî zî bi polîtîkayê bêcezadayîşî dir paştdayîş danê nê. Bi taybetî zî dewlete hetê ekonomî de cinîyan mihtacê xo kena û înan dana şixulnayîş. Ma vînenê wendekarî yan zî cinîyê ke meslegê înan estê zî semedê feqîrî kewenê kam ci rewşe. Heta Wan de hewildayî ke cinîyêke ciwane bikerê ajan. Ganî ma nînan teşhîr bikerê. Lazim o ma nêkewê kêmîyê ke winasî. Ma cinîyê ciwanî rêxistinê xo awan bikerê û hemverê polîtîkayê hêrişê taybetî de serbikewê."