Cinîyê ke Îzmîr de ciwîyenê: Ma êdî edalet ra bawer nêkenê

2021-07-31 09:02:34


	 

	Melîke Aydin

	 

	ÎZMÎR - Cinîyê ke Îzmîr de ciwîyenê, hemverê pakêta 4ine ya hukmî rê reaksîyonê xo mojnayî û vatî: "Bi qanûnî dir tecawizkar û hêrişkar yenê pawitene. Êdî ma qanûnan ra bawer nêkenê. Nika tena rayîrêk esto, o zî cinî eşkenê paştdayîş bidê yewbînan û hêz bidê yewbînan.”

	 

	4in Pakêta Hukmî 18ê hezîrane de parlamento de ame qebûlkerdiş. Pakête de qanûnê ke hemverê şîdetî ameyê amadekerdiş, ameyî sererastkerdiş. Sererastkerdiş hetê sazgeh û dezgehê cinîyan ra ame şermezarkerdiş. Semedo ke goreyê qanûnî sûcê tecawizî de ganî delîlê somut bibê. Cinîyan dîyar kerd ke bi qanûn sûcê hemverê cinîyan tewr zêde benê û wareyê cuye yenê tengkerdiş. Ma mîkrofonê xo cinîyanê Îzmîrî rê derg kerd û derheqê babete de ma ercnayîşê înan girewt.

	 

	'Qanûnêko xelet o’

	 

	Kedkare Suzan Denîz bi pakitîya keyan debara xo kena û vat: "Cinî do senîn tehemûlê tecawiz û tacizî bikerê. Tutî do senîn taciz û tecawiz bîyarê ziwan. Xora cinî nêeşkenê hêrişê hemverê xo bîyarê ziwan. Semedo ke tesîr û tedayê keyeyî xeylêk zêde yo. Qerarê ke ameyo dayîş, xelet o. Wexto gerre bêro kerdiş ganî dewlete ser de vindero.”

	 

	'Wazenê vengê cinîyan bibirnê’

	 

	Karkere Naîle Eskîbozkurt zî bale ant serê Pêkerdişê Stenbolî û wina vat: "Dimayê Pêkerdişê Stenbolî ame betalkerdiş, qanûnêk wina ame amadekerdiş. Ez heta peynî paştdayîş dana Pêkerdişê Stenbolî. Bi pêkerdişî cinîyan xo mîyanê asayîşî de dîne. Sewbîna ganî mêrdeyê zî wayîr bêvejîyayîne. Her roja ke derbaz beno hukmat metodê şîdetî tewr zêde xebitneno. 4in Pakêta Hukmî zî tesadûf nîya. Wazenê vengê cinîyan bibirnê.”

	 

	‘Hemverê şîdetî cinî ganî bibê yew’

	 

	Sude Seçkim zî wina vat: "Ez fam nêkena ke do se bikerê. Êdî no welat de nîno ciwîyayîş. Qedir û qiymet nêdanê xoza. Bi nê qanûnî dir hêriş tewr zêde benê. Delîlê somut çîyê? Xora mêrdeyî bi bahaneyê ‘rewşa baş' serbest yenê veradayîş. Her çî hemverê cinîyan yeno organîzekerdiş. Hewl danê ke cinî muhtacê camêrdan bibê. Hemverê pêro caardişan ganî cinî bibê yew û paştdayîş bidê yewbînan.”

	 

	'Xora nêeşkenê serebûtî bîyarê ziwan’

	 

	Kedkara weşîye Esen Çetîn zî wina qal kerd: "Eke tut/e bi pedagoge dir îfade bido do hêrişê cinsî vejîyo werte. No çî delîlêk somut o. Goreyê mi tu cinî zûran nêkena. Semedo ke rewşêke wina yo nêeşkenê lez bîyarê ziwan. Psîkolojîyê ê kesan xira bena. Bawerîya ma bi qanûnan nîna. La ganî cinî tewr zêde paştdayîş bidê yewbînan û yewîya xo xurt bikerê." 

	 

	'Asayîşê cinîyan çin o’

	 

	Yaren Guvenmez wendekara unîversîteya wina bale ant serê babete: "No qanûn yeno manaya teşwiqkerdişê taciz û tecawizê hemverê cinîyan. Sewbîna tu manaya ê qanûnî çin a. No qanûn pawitişê tecawizkar û hêrişkaran o. Hemverê cuya azad de cinîyan rê astengiyan vejenê û wareyê cuye teng kenê. Goreyê mi rojê xirabî vernîya ma de yê. Nika xêrcê cinî kesêk çin o ke cinî bipawo.”

	 

	‘Delîlê bîyaye werte ra wedarnenê’

	 

	Ece Sîmge Kaçar zî endîşeyê xo ard ziwan û vat: "Vanê ke ganî delîlî bibê, labelê delîlê ke bîyayeyê werte ra wedarnenê. Ganî girîngî bidê vatişê kesan. Lazim o Pêkerdişê Stenbolî werte ra nêwedaritêne. Xora serebûtê tewr qij de cinî yenê sûcdarkerdiş. Qanûno ke ameyo vetiş, tena hêz dano tacizkar û tecawizkaran. Xora ceza nêgirewtêne."