Cinîya dengbêje Naîle Tuncer: Dengbêjî kultur û cuya ma ya 

2021-04-05 13:38:43


	 

	Rojda Aydin

	 

	SÊRT - Cinîya dengbêje Naîle Tuncer ke dej û kêfweşîye cuye bi dengbêjî ana ziwan, dîyar kerd ke dengbêjî semedê aye zaf girîng a û vat: "Wexto ke zerîya mi pir beno, ez deyîran vana û zerrîya xo rehet kena. Dengbêjî kultur û cuya ma ya ganî ma wayîr vejîyê."

	 

	Wexto ke merdim vano dengbêjî, vernê de dengbêjê Botanî yenê vîrê merdimî. Semedo ke Botan, bi denbêj û xoverdayîşê xo yeno nasnayene. Bi serran o herêma Botanî de şer, kiştiş û qetlîam peynî nêbîyê. Hemverê nê caardişan xoverdayîş zî her ke şîyo zêde bîyo. Dengbêjê herême zî bi deyîranê xo herême de bîyê vengê şarî û dej, kêfweşîyê xo bi deyîran vatê. Naîle Tuncer,(58)  zî nînan ra yew a. Naîle ma rê qalê cuya xo kerde û bale ant serê girîngîyê dengbêjîye.

	 

	Naîleya ke emrê qij de hetê keyeyê xo ra bi zor ameya zewicnayîş û cuya xo de her wext rastê zor û zehmetîyan ameya, wina qalê xo kena: "Tutî de cuyêka ma ya xozayî estbî. Ez bi dayîka xo dir şîne mîyanê erdan û mi hetkarîya ci kerdêne. La ez tutîya xo niciwîyaya. Semedo ke emro qij de mi bi zor zewicnayî. Mi qebûl nêkerdêne. Mi nêzanayîne zewac çi yo. Dimayê ke ez zewicyaya hema tute bîya, tutêmi virazyayî. Mi dimayê zewacî zî cuya xo ra çîyêk fam nêkerd. Mi cuyêka zehmet derbaz kerd. Kesê ke ey dir ameya zewicnayene mi rê zulm kerdêne. La hemverê heme zor û zehmetîyan mi xo ver dayîne. Mi tu wext hemverê tehdîd û zordarîyan sere nêtewêna. Barê cinîyan giran o. Semedo ke her het ra bar serê milê înan de yo. Cinî berpirsyarîyê heme çîyan gênê û hemverê zordarîyan sere wedarnenê. Ma verê nêzanayîne ke heqê cinîyan zî esto. La Raber Apo ramojna ke heqê cinîyan zî esto. Dimayê ke Serekî vernîya ma cinîyan akerd, ma cinîyan hemverê zulmî tewr zêde sere wedarna û xo ver da. Coka ma nika her ware de xo evr danê û vanê ke ma estê. Ma cinî bi serran o semedo ke şer bêro vindarnayîş xo evr danê. Ma hem hemverê îqtîdarî û hem zî hemverê zulmê mêrdeyê xo, xo ver danê."

	 

	'Tewr zêde kêfê mi Meryem Xane rê ameyîne'

	 

	Naîle, dewam de wina qal kerd: "Wexto ke ma tut bî, kasêt û plaq estbî. Keyeyê mi kasetan ra deyîran goşdarî kerdêne û mi zî înan dir goşdarî kerdêne. Wexto ke deyîre kasetî de ameyîne vatene, mi ezber kerdêne û hişê mi de mendêne. Sewbîna wexto ke ma şîne mîyanê erdî zî cinîyan deyîran vatêne. Mi goş da înan zî. Bi no hawayî wexto ke ez hîn tute bîya mi dest bi dengbêjî kerd. Wexto ke ma şîne serê hênî, veyve û henan de mi deyîran vatêne. Bi no hawayî mi dest bi dengbêjî kerd. Verê mi veyvan de deyîran vatêne û nika rojê sey 8ê Adare û 21ê Adare Newroze de ezdeyîran vana. Tu wext ez fek dengbêjî ra vera nêdana. Wexto ke ez tute bîya mi her wext deyîranê Meryem Xan û Ayşe Şan goşdarî kerdêne. Tewr zêde kêfê mi Meryem Xane rê ameyîne. Ez tutîya xo de bi deyîranê aye pîl bîya. Dengbêjî kulturê ma ya û çîyêke weş a. Ganî her kes wayîrê kulturê dengbêjî vejîyê."

	 

	'Wayîrê kulturê dengbêjî vejîyê' 

	 

	Naîle, peynîya qiseykerdişê xo de vat, dengbêjî cuya aye de wayîrê cayêke girîng de ya û vat: "Ganî ma kulturê xo yê dengbêjî nêdê xovîrrakerdiş û wayîr vejîyê. Semedo ke dengbêjî parçeyêke kulturê ma yê kurdan o. Ganî pêro ciwan û cinî wayîrê dengbêjî vejîyê. Kulturê dengbêjî ma rê kal û pîran ra mendo. Dengbêjî kultur û cuya ma ya. Wexto ke zerrîya mi pir bena ez dengbêjî kena û zerrîya xo rehet kena. Eke mi dengbêjî nêkerdêne ez do bimerdêne. Dengbêjî hizûr dana mi."