Fîgen Yuksekdag: Qirkerdişê 6-8 teşrîna verêne xoverdayîşêke ci esto 

2021-02-27 09:19:26


	 

	Habîbe Eren

	 

	ENQERE - Hemsereka Pêroyî ya verê ya HDPyî Fîgen Yuksekdag dîyar kerd ke dewaya Kobanê, reynakerdişê muhakemekerdiş û cezakerdişê Seyît Riza, Şêx Saît û 49ine bi la nêresa amancê xo û vat: "Tarîxo nêzdî ra biewnê, tepiştişê DEPijan bigîrê heta muhakemekerdişê KCKyî, dimayê heme hêrişan tevgerê sîyasî yê Kurdî tewr xurt bîyo."

	 

	Îdianameyê ‘Cipersayîşê Kobanî’ yê hetê Serdozgerîya Komara ya Enqereyî ra ame amadekerdene, hetê 22ine Dadgeha Cezaya Giran ya Enqereyî ra ame qebulkerdene. Îdianame 3 hezar û 530 rîpel bi û seba 108 kesî sûcê seke ‘yewîya welatî xirakerdiş' û ‘kiştişê kese’ ceza ame wendene. Yewin roniştiş 6ê Nîsane de Kampusê Zîndanê Sîncanî de bêro vînayene."

	 

	Îdianameyî de Fîgen Yuksekdag, Sebahat Tuncel û Gultan Kişanak hedîseyê Kobanî ra berpirsîyar yenê vînayene. Fîgen Yuksekdag ke nêzdîyê 5 serrî yo zîndanê Tîpê F yê Hûmara Yewin ê Kandirayî de tepişte ya derheqê îdianame û dewaya Kobanî de qisey kerd.

	 

	*Dimayê 6 serrî ra dima Dadgeha Heqê Merdiman ê Ewropayî (DMME) derheqê Selahattîn Demîrtaş de vat, ganî bilez bêro tahlîyekerdene û dimayê nê îdianameyêk 3 hezar û 500 rîpelî ame amadekerdene. Şima îdianameyê babeta vatişî yo senî ercna?

	 

	No îdianame nîyo, sîyakerdiş o. Pêro îdianameyê ke derheqê ma de yenê amadekerdene bi nê rengî yê. Dewaya Kobanê serê zûr û sûcê bê bingehî ameyê amadekerdiş. Dimayê 6 serran ancax no vejîya. Dewa parçe parçe plan kerdî. Serrêke verê zî seba tahlîyeyê Selahattîn Demîrtaşî veng vejê bi lez û bez qerarê tepiştişî dayî. Îdarekarê ma yê MYK û partîye zî bi eynî îdiayan ameyî tepiştiş.

	 

	Wexto ke mi îfadeyê şahidê nimte wendî, ez sînêran ran ra huyaya; Balkêş o ke îfadeyê pêro şahidan sey yewbînan ê. Vera nê de peynîya îfadeyê hemine de beşêk matbu esto. Seke ke şahidê nimte konferans kerdê û hempar weşan kerdê. Amancê înan esas o yo ke têkoşînê demokratîkî yê şaran û HDPyî mehkum bikerê.

	 

	*Îdianameyî de pêro çîyê ke sîyasetmedaran kerdo suc ameyo hesibnayîş. Amadekerdişê nê îdianame û mesajê nê yê polîtîk çi yo?

	 

	Seke mi vat, esasê îdianameyî de hêrişêko hemverê bîyayîş û meşrûbîyayîşê HDPyî yo, krîmînalîzekerdişê partîye yo. Reyna çîyo ke ma her reye de ard ziwan, wazenê heqê xoverdayîşê demokratîk yê hêzê kede çalê faşîzmî bikerê û bêmeşrû îlan bikerê. Biewnê îqtîdarê ewro pey di dewan de yo; Gezî û Kobanê. Wexto ke merdim gumanbarê nê her di dewan biewno, muhtewayê ci de çi esto xora yeno vînayene.

	 

	*Nameyê bi desan sivîlê ke çalakîyan de hetê hetgêrê AKP û Hur Dava ra ameyî qetilkerdene, îdianameyî de ca nêgîno. Heta seba sîvîlê ke DAIŞî kiştê zî sîyasetmedarê HDPyî yenê sucdarkerdene. No çi ramojneno?

	 

	Xora heto tewr bi dej zî no yo. Bi serran o pêwa heme hewldayîşê ma, sucê prosesê Kobanî de ameyî kerdene, nêame rojeva meclîsî ne zî yew dewa û cipersayîşê ci resa amancê xo. Pêwa ke her kes kiştoxan zano zî kayêko bi xof yeno kay kerdene. Ewro şima Amed de yan zî şaristanêk bîn yê kurdan de şima rê verê kam ci berî, do vajê kerem bike. La çi heyf, serê keyeyê ke tutê xo vinî kerdê zî teda yenê kerdene. Se ra 90î îdarekar û endamê partîya yê o wext nika tepişte yê yan zî surgunkerde yê. Berpirsîyarê esas îqtîdar yan zî mutefîkê înan ê.

	 

	*Dewa Kobanê de xeylêk sîyasetmedarê HDPyî yenê muhakemekerdene. Ma eşkenê vajê ke hukmat hewl dano nê açarno ‘Dewaya Sereyîn yê HDPyî gelo?

	 

	Wazenê HDPyî padê, krîmînalîze bikerê û binê tedayê faşîzmî de verdê. Bêguman no yeno manaya muhakemekerdişê HDPyî. La eşkerayo ke xeylêk kewenê zorî û nêeşkenê serkewte bibê. Tarîx de xeylêk ceribnayîşê winasî estê. HDP û îradeyo ke ey bîyaye kerdo, zere de zî teber de zî serê lingan de yo. Bi serran o seba HDP vindî bikero, zulm kerdî. Nika bi rayîrê dewaya Kobanî hewl danê nê bikerê. Dewaya Kobanî, dewaya sereyîn yê HDPyî ra wetayêr, dewaya heqîqet û şaro ke derbazê tarîxê seserra 21ine yo.

	 

	*Na dewa, derheqê problemê Kurdî de ameya kam ci sewîya, kam ci nîşaneyan dana?

	 

	Hetê dewlete û îqtîdarî de ma eşkenê vejê ke nêameyê tu sewîya. La hetê tevgerê Kurdî de averşîyayîşêko pîl, veto meydan. Dewaya Kobanî, reynakerdişê muhakemekerdiş û cezakerdişê Seyît Riza, Şêx Saît û 49ine bi la nêresaya amancê xo. Tarîxo nêzdî ra biewnê, tepiştişê DEPijan bigîrê heta muhakemekerdişê KCKyî dimayê pêro hêrişan tevgerê sîyasî yê kurdî xurtir bîyo. Sewbîna ewro dewaya Kobanî wayîrê heqdarî û meşrûbîyayîşêko pîl o. Tu kesî hemverê çimsûrîyê DAIŞî vengê xo nêkerd, hîn kesan pîya kar kerdî. La Kurdan û hêzê demokrasî pîya têkoşînê merdimayî dayî. Dinyaya xo bedilnayî. Tu zulm û bêdadî heqdarî tewr xurt nîyo.

	 

	*Dimayê îdianameyê Kobanî serekê pêroyî yê MHPyî Devlet Bahçelî vengdayîşê padayîşê HDPyî kerd û dimayê nê xeylêk sîyasetmedaran eynî vatişî ardî ziwan. HDP beno ke bêro padayîş, eke bêro padayîş do se bibo? Şima nê senî ercnenê?

	 

	Ma her rewşe de eşkenê vernîya xo bivînê. La yê ke vanê wa HDP bêro padayîş, çimê înan tarî bîyo. Luksê ma yê ke ma vajê yeno padayîş yan nîno padayîş çin o. Ma xeylêk rayîrî akerdî, ma do reyna abikerê. Ganî her kes wayîrê nê zelalî û bê teredutî bo. HDP şar o, cinî yo, ked û cuye yo. Munaqeşeyê padayîşê HDPyî û yê hesabê nê kenê zî do nêresê amancê xo. Esasê vatişî no yo.

	 

	*Hêrs û kînê binê dewaya Kobanê de çi yo?

	 

	Nê vindîkerdişê DAIŞî îqtîdar ano vîr. Vindîkerdişê DAIŞî yê Kobanê, mîladê vindîkerdişê îqtîdarî yo. Seba nê zî prosesê 6-8ê teşrîna verêne de protestoyê vera îşxalkerdişê DAIŞî girewt serê xo û bi hemkarîya FETO, Hîzbûllah û DAIŞ provoke kerd. Hedîseyê ci ra vanê yê 6-8ê teşrîna verêne hêrişêko qirkerdiş û provakasyonê Sûrîye û herême yo. Se ra 90 kesî dinyaya xo bedilnayî, ameyî lînçkerdiş tesaduf nêbi ke pêro HDPyijî bî. Yê ke vera DAIŞî têkoşîn kerdî, hedef girewtî. Dimayê 6 serrî bi qasê hêrs û bêtehamulîyê hemver, helwestê paştdayîşê DAIŞî zî dewam keno. Ma nê vînenê.

	 

	*26ê Nîsane de yewin roniştişê dewa yeno vînayene. Şima çi hîs kenê, yan zî mesajêk to seba şarî esto?

	 

	Ma hetê xo de amadekarî kenê. Ma roniştişê verê de zî çi kewt serê milê ma, ma kerd. Ma do nika hewl bidê ke tewr baş bikerê. Berzkerdişê vengê heq û heqîqetî, bi hawayêko tewr rast temsîlkerdişê şarî berpirsyarîyê ma yo. La dewayêka wina de hedefo esas şar o, kerdox zî şar o. Seba nê zî vengdayîşê wayîrvejîyayîşê dewa kena.

	 

	*Cewabê persê roportajê ma 5ê Sibata 2021 de ameyê nuştene.