Cinîyê Amedî: Xoverdayîş û xopawitiş heq o 

2021-02-16 09:27:56


	 

	 

	Gulîstan Azak

	 

	AMED - Cinîyê Amedî dîyar kerdî ke pawitişê cewherî heq o û wina veng dayî hemcinsanê xo: "Xoverdayîş û xopawitiş heq o. Pawitişê xo yê cewherî bixebitnê."

	 

	Tirkîya de şîdet, hêrişê cinsî û tacîz her ke şino zêde beno û vera nê cinî seba ke xo bipawê, metodê cîya aver benê. Yew nê metodan ra zî heqê pawitişê cewherî yo.

	 

	Tirkîya de cinîyê bi nameyê; Melek Îpek, Nîmet Akgun, Alîme Toprak, Yasemîn Çakal, Gulfîdan Kuşçuoglu, Nafiye Kaçmaz û bi desan cinîyê bîn seba ke xo şîdetê camêrrdan ra bipawê, heqê pawitişê cewhrî xebitnayî.

	 

	Babeta pawitişê cewherî ke her tewir mekanîzmayê pawitişê cuye aver beno, perwerdeyê Wen-Do (Rayîrê Cinî) zaf zêde bîyê.

	 

	Cinîyê Amedijî derheqê pawitişê cewherî de qisey kerdî û hemverê her tewir şîdetî zî pawitişê cewherî pêşnîyaz kenê.

	 

	'Ganî cinî pawitişê cewherî bixebitnê'

	 

	Cinîya bi nameyê Bîrcan Kantekîn hêrsê xo yê vera qetilkerdişê cinîyan de ard ziwan û vat: "Camêrdî cinîyan kişenê la ceza nêgînê. Edalet çin o. Cinî hemverê şîdetî ganî pawitişê cewherî bi ca bîyarê. No tena kiştiş nîyo, yanî bi desan rayîrê pawitişî esto. Seba ke nêmirê, xopawitiş şert o. Ganî tu cinî nêterso û heqê pawitişê cewherî bi ca bîyarê."

	 

	'Metersê, heqê xo bi ca bîyarê'

	 

	Yasemîn Acun zî bale ant serê sîstemê edaletî ke beno sebebê kiştinê cinîyan û vat, bêcezaverdayîş cesaret dano camêrdan û vernîya kiştişê cinîyan akeno. Yasemîne bale ant serê girîngîyê pawitişê cewherî û dîyar kerd ke ganî cinîyê ke pawitişê cewherî kenê, ceza nêgîrê û nê vengdayîşî kerd: "Metersê, bêveng memanê, xo û heqê xo bipawê."

	 

	'Pawitiş heq o'

	 

	Hanîfe Çedîkçî zî wina vat: "Sîstemê edaletî kiştişê cinîyan ra berpirsîyar o. Huqûq bi rastî zî bêveng û bê tesîr o. Gelo çîyo ke vanê huqûq no yo. Wexto ke huqûq yeno vatiş, ganî heqê cinîyan bido. La ma nê nêvînenê. Pawitişê cewherî heq o. Seba nê ez pêşnîyaz kena ke noheq bêro xebitnayîş û cinîyê ke nê kenê zî nêrê cezakerdene."