'Hemverê qeyûman de muxalefet û têkoşînêko xurt lazim o' 

2021-01-11 09:30:54


	 

	 

	STENBOL - Hemsereka OHDyî ya Stenbolî avûkate Arzu Kayaoglu reaksîyon vera tayînkerdişê qeyûman da û vat ke qeyûm her ware de tesîr serê cuye de keno. Sereka Şubeyê ÎHDyî ya Stenbolî Gulseren Yolerî zî dîyar kerd ke yeno waştiş vengê komelê sivîl bêro birnayene û vengdayîşê muxalefet û têkoşînêko xurt kerd.

	 

	Rojê vîyarte de tifaqê AKP-MHPyî qanûno ke binê nameyê ‘Pêameyîşê Qanûnê Derheqê Vernîgirewtişê Fînansorîyê Vilabîyayîşê Çekê Îmhakerdişê Girseyî de’ ke rayîr ver bi tayînkerdişê qeyûman ê seba rêxistinê sazgehê sivîl û girewtişê sazgehan akeno meclîs ra derbaz kerdî. Qanûn her het ra rastê reaksîyonan ame û ercnayîşê no darbeyêko rêxistin û azadîya fikr û fehmî yo yeno kerdene.

	 

	Hemsereka Komeleya Huqûqnasê seba Azadî (OHD) ya Stenbolî avûkat Arzu Kayaoglu û Sereka Komeleya Heqê Merdiman (ÎHD) Gulseren Yolerî qanûn ercna.

	 

	'Çîyo ke qanûnê komeleyan de çinbi ardî'

	 

	Arzu Kayacioglu dîyar kerd ke Tirkîya de dimayê serra 2016 ra dima bi tayînkerdişê qeyûman ê seba şaredarîyê DBPyî proses dewam kerdo û va: "Goreyê madeyê 53ine ê TCKyî qanûno bîyaye de kesê ke ceza girewtê nêeşkenê îdarekerdişê komaleleyan de ca bigîrê. Nê qanûnî de pêşnûmeyî de bi vatêne; kesê ke sûcê sîyasî kerdî û kesê ke çarçewaya TMKyî de suc kerdê û derheqê înan de cipersayîş ameyo perskerdene de ê kesî nêeşkenê îdarekarîyê komele û weqfan de ca bigîrê. La nê çî vurnayî. Komeleya derheqê ci de cipersayîş biba zî îdarekarê ci eşkenê bi talîmatê wezaretê karê zereyî kar ra bêrê girewtene. Sewbîna eşkeno qeyûm bêro tayînkerdene.”

	 

	‘Sazgehî tena serê qaxidî de do bimanê'

	 

	Arzuye dewam de wina va: "Nê caardişî dir do mudaxaleyî heme wareyan bikerê. Wazenê sazgehan krîmînalîze bikerê. Do sazgehî tena serê kaxid de bimanê. Eke hemverê tayînkerdişê qeyûman ke tayînê şardarîyê HDP û DBPyî ameyî kerdene reaksîyon bibayîne, ewro nê çî nêameyîne ciwîyayîş. Eke ewro vera nê veng nêro vetiş, do tesîr mîyanê keyeyê ma zî bikero. Ganî seba nê veng bêro berzkerdene û têkoşînêk xurt bêro kerdene."

	 

	‘Wazenê komelê sivîl bêveng bikerê’

	 

	Sereka ÎHDyî ya Stenbolê Gulseren Yolerî zî dîyar kerd ke no demê derg o prosesêk demokrasî ra dûr, heq û azadî çin yenê hesibnayene, asayîşê huqûqî werte ra ameyo wedaritene de ciwîyenê û vat: "Tirkîya de tena merdim eşkeno komelê sivîl de qisey bikero la çi heyf, bi amancê çinkerdişî no qanûn ameyo amadekerdene. Ma bi endîşeyîn ê. Ma wazenê demokrasî, azadî, aştî averberê la îqtîdar verpayê ci keno. Îqtîdar wazeno ke vindertişê xo yê despot hîna bi şîdet bikero. Coka wazeno bi nê qanûnî vernîya xo abikero."

	 

	‘Do bieşkê bi kontrolê polîs bikerê’

	 

	Gulserene va ke wazenê nê bi komele, weqf û sazgehê komelê sivîl bikerê binê tedayan û va: "Verê kontrolê komeleyan mufetîşan kerdêne. La êdî do polîsî zî bieşkê bêrê wezîfedarkerdiş. Eke kontrolê ke wina biwazê, ma mecbûrê belge û zanayîş bidê înan. La kesê ke muracatê ma kenê, ma nêeşkenê zanayîş bidê înan. Eke ma înan ra vajê 'ma nêdanê' do ceza bibirnê. Sewbîna gama ke rêxistinê sivîl bêrê têhet, do zehmetî biancê. No qanûn hemverê pêro komelê sivîlî tehdîd û hêriş o. Demokrasî bi tehdîd dir ameyo rî bi rî."

	 

	'Ganî ma hîna zaf têkoşîn bikerê'

	 

	Gulserene tewr peyîn vat ke heqê ke pêameyîşê mîyanneteweyî de ameyê naskerdene, yenê xespkerdene û azadîya fikr û fehmî werte ameya wedaritene. Gulserene sewbîna bale ant serê têkoşînî û wina qedêna: "Kesê ke bi têkoşîn bawer ê, ganî hîna zaf têkoşîn bikerê."