'Ma ne eşkenê biroşê ma ne zî eşkenê bigîrê' 2020-09-13 14:36:51   AMED - Bi vîrusê dir tewr zêde krîzê ekonomî kûr bi û welatî nika nêeşkenê  debara xo ya rojane zî bikerê. Welatîyê Amedijî dîyar kerdî êdî nêeşkenê dayîşûgirewtişê rojane bikerê û vatî: "Kar çin o û her çî vay bîyo, gelo ma do senîn biciwîyê."   Verê vîrusê koronayî (Covîd-19) Tirkîya de krîzêko kûr ê ekonomî bîye, labelê prosesê pandemî de krîzê ekonomî tewr zêde kûr bi. Nika welatî bi mengan nê, rojane xo fikrîyenê. Bi vîrusê dir xeylê kargeh ameyî padayene û bi hezaran kesî kar ra ameyî dûrvistiş. Sewbîna rewşêke winasî de xeylê çî ameyî vaykerdene. Tewr zêde welatî bi tesîr bi. Êdî welatî nêeşkenê çîyan bigîrê, faturayanê xo bidê û nêeşkenê debara xo bikerê. Welatîyê Amedijî derheqê krîzê ekonomî de ajansê ma rê qisey kerdî.   Sultan Alpe ke bazarê Jiyanî de xebityena, wina vat: "Her kes bêkar o, yenê tîya seba vayîyê sebzeyan nêeşkenê bigîrê. Vanê, keye de kes nêxebityeno, xeylê kesî bêkar ê. Coka nêeşkenê bazarê xo bikerê. Komel, seba ke bieşkê sebzeyan bigîrê, bendeyê şan de manenê. Ma zî mecbûr manenê ke şandînan bi vayîyêk erjan bidê înan. Goreyê parî emsar xeylê çî zaf vayê."   'Ma nêeşkenê zêde bigîrê'   Azîzeya ke nêweşt peynameyê xo bida, seba amadekarîyê zimistanî bazar de bî û wina vat: "Emsar vayîyê sebzeyan tewr zêde bi. Êdî wextê amadekarîyê zimistanî ame, la çi heyf ma seba krîzê ekonomî ma nêeşkenê qasê xo sebzeyan bigîrê. Şar nêeşkeno debara xo rojane bikero. Xora korona ra kar zî çin o. Halê ma perîşan bîyo."   'Seba korona xeylê bêkar estê'   Makbûle Dalbudake zî ameybî bazar wina vat: "Eke îmkanê ma qîm bikerê, ma eşkenê la eke nêkero ma sebzeyê erjanan gênê. Par reyna hîna baş bî, la emsar krîzê ekonomî zêdeyêr serê ma de tesîr kerd. 7 heb domanê mi estê, seba koronayî zî mêrdeyê mi nêeşkeno bixebityo. Ma nêeşkenê debara xo bikerê. Coka mecbûr ma bazarê xo kêm kenê."   'Ma mecbûr nêeşkenê erjan biroşê'   Gulsum Vare ke bazar de xebityena wina vat: "Ma sebzeyê xo nêeşkenê biroşê. Ma şonê hal, uca de zî vay gênê û yenê tîya ke biroşê, la qîmê ma nêkeno. Şar vano wa erjan bo. Labelê eke ma erjan biroşê, rewşa ma kewena tengasî. Coka ma zî şaş mendê nêzanê se bikerê."   'Hem nêweşî, hem bêkarî û hem zî krîzê ekonomî...'   Refîka Kizilkane 2 serrî yo bazar de xebityena wina vat: "Ma her roje pabeyê ke no krîz biqedîyo. La her serê siba hîna xirab beno. Ma şonê hal, sebzeyan vay gênê. Şar zî nêeşkeno vay bigîro. La ma mecbûr ê ke wina biroşê. No welatî de karêko cinî bikerê hende çin o. Coka ma zî serê rewşa xo fikîrîyenê. Hem nêweşî, hem bêkarî û hem zî krîzê ekonomî piro ser de ameyî."