‘Fiskaya’da tarih ve kültür hafızalardan silinmek isteniyor’

  • 09:05 28 Eylül 2021
  • Yaşam
DİYARBAKIR - Sur’da olduğu gibi Fiskaya’da da “kentsel dönüşüm” adı altında, tarihin ve kültürün hafızalardan silinmek istendiğine dikkat çeken Mimarlar Odası Diyarbakır Şube Eşbaşkanı Selma Aslan,  aynı zamanda Fiskaya için hazırlanan projenin meslek örgütleri ve halk ile paylaşılmadığını söyledi. 
 
Diyarbakır’ın Yenişehir ilçesine bağlı Fiskaya semtinde bulunan Dicle ve Yenişehir mahalleleri 18 Ağustos 2017’de Cumhurbaşkanlığı imzasıyla “riskli alan” olarak ilan edilmişti. İlanla beraber her iki mahalle, Toplu Konut İdaresi Başkanlığı (TOKİ) tarafından “kentsel dönüşüm” adı altında hazırlanan proje ile dönüştürülmek isteniyor. 
 
Mahallelerdeki yurttaşlar ise tepkiyle karşıladıkları yıkım kararının geri alınmasını istiyor. 
 
Türk Mühendis ve Mimar Odaları Birliği (TMMOB)  Mimarlar Odası Diyarbakır Şube Eşbakan  Selma Aslan,  Fiskaya’daki yıkıma ilişkin hazırlanan projeye dair değerlendirmelerde bulundu. 
 
'TOKİ alanları genişletilmiş durumda'
 
Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından 6306 sayılı yasa ile birçok bölgenin  “riskli alan” ilan edilerek “kentsel  dönüşüm” adı altında yıkım çalışmalarına başlandığını kaydeden Selma, “Bu yasalarla beraber TOKİ alanları genişletilmiş durumda. Bu sayede TOKİ ve idarenin başvurusuyla alanlar' riskli alan' olarak ilan edilebiliyor. İlk olarak çalışmalar Bağlar ilçesiyle başladı, fakat pratikte kentsel dönüşüme dair bir çalışma henüz başlatılmadı. Daha sonra Sur ilçesinde bulunan Ben u Sen Mahallesi etrafındaki yapılar yıkıldı. Fiskaya’da da dönüşüm adı altında bir çalışma gerçekleştirilmeye çalışıldığını biliyoruz, fakat bununla ilgi bize net bir bilgi verilmedi” dedi.
 
'Projeler gizleniyor'
 
Fiskaya için hazırlanan projenin halka açık yapılmadığını ifade eden Selma, bu nedenle çalışmaların ne kapsamda olacağı konusunda bilgilerinin olmadığını belirtti. Selma, riskli yapıların ne kadar olduğu, tarihi, arkeolojik yapıların ya da bu çalışmalarda neler yer alacağı gibi bilgilerin açık bir şekilde meslek örgütleri ve halkla paylaşılmadığını vurguladı. Ekonomik krizin derinleştiği bu süreçte evleri yıkılmak istenen yurttaşların da zor durumda kalacağına dikkat çeken Selma, “Fiskaya’daki halkın ekonomik açıdan ne kadar zor durumda olduğunu biliyoruz. İnsanların bir kısmı tarım yaparak geçimini sağlamaya çalışıyor. Evleri yıkılacak olan halkın ihtiyaçlarını gidermeye çalışacaklarını söylüyorlar, fakat bunun yeterli gelemeyeceğini herkes biliyor” sözlerini kullandı.  
 
'Rant alanları yaratılmaya çalışılıyor'
 
İnsanları mağdur etmek yerine yıkım tehlikesi altında olan evlerin iyileştirilmesi için çalışmalar yapılması gerektiğinin altını çizen Selma şöyle devam etti: “Bir alanda çalışma yapılmadan önce halkın görüşlerinin de alınması taraftarıyız. Çünkü, sizin yaptığınız bir çalışma, başka alanda yaşayan vatandaşın yaşam biçimini belirleyebiliyor. Bunun için yapılacak olan bütün çalışmaların ortak bir şekilde yapılması gerekiyor. Ayrıca TOKİ’ler de, barınma sorunları olan insanların barınmasına ilişkin çalışmalar yürütmesi gerekirken bugün tamamen insanları mağdur eden ve daha çok rant alanları yaratmaya çalışan kurumlara dönüşmüş durumda. Bunun yanında zaten TOKİ’nin yarattığı özellikler yapı bazlı düşündüğünüz zaman tek tip yapılar oluşturuyor. Tek tip yapılar, aynı zamanda tek tip insan yaratmaya dönük oluyor. İnşa edilen evlerin dış yapısından tutun iç yapısına kadar sizi tamamıyla bir kalıba sokmayı hedefliyor.”
 
‘Tarih ve kültürü hafızalardan silme’ çalışması
 
Yıkımla beraber bir tarihin de yok edileceğinin altını çizen Selma, “Bütün bu çalışmalar sadece dönüşüme yönelik değil, aynı zamanda kültür ve tarihin hafızalardan silinmesine yönelik bir çalışmadır. Sur’da çatışmalar sonrasında yaşanan süreçte insanların tarihi hafızalarının yok edilmesine dönük geliştirilen çalışmalar olmuştu. Çalışmaların yapılacağı alanlara baktığımızda asıl amaçlarının bu olduğunu görebiliriz. Aynı şeyin Fiskaya için de geçerli olduğunu söyleyebiliriz. Bu çalışmalar sadece halkı mağdur etmekle kalmıyor, halkın tarihini de yok etmeye çalışıyor” diye konuştu.