Hikmet Tunç

 

VAN - Kuraklığın yanında ekonomik kriz ve zamların da vurduğu tarım ve hayvancılıkta zor günler yaşanıyor. Dar boğazdan geçen yurttaşlar, “Yapılan zamların durdurulması, fiyatların uygun hale getirilmesi gerekiyor. Hayvancılığın, tarımın desteklenmesi gerekiyor” çağrısı yapıyor.

 

İktidarın yanlış politikalarından direk etkilenen ve bölgenin tek geçim kaynağı olan tarım ve hayvancılığı kuraklık da vurdu. Karasal iklimin hakim olduğu bölgede bu yıl yeterli yağışın olmaması nedeniyle beklenen verim alınamadı. Ekonomik krizin derinleşmesi ve fiyatlardaki artış, geçimini tarım ve hayvancılıktan sağlayanları daha fazla çıkmaza sokarken, yurttaşlar bu “dar boğazdan” çıkışın yolunu arıyor.

 

‘Ürünler çoğu zaman elde kalıyor’

 

Van’da Erek Dağı eteklerinde ektiği buğdayın hasadını almak için günlerce çalışan yurttaşlardan Esmer Kumli, bu yıl yeteri kadar suyun olmaması nedeniyle tarlalarını sulayamadıklarını söylüyor. Tek geçim kaynağının çiftçilik olduğunu belirten Esmer, “Tarlada ürünü ektiğinde çok pahalı ama satmaya gelince çoğu zaman elinde kalabiliyor. Çünkü alıcısı yok. Aynı şekilde hayvancılıkta da artan saman fiyatları nedeniyle beslediğim inekleri satmamak için direniyorum. Çünkü sattığında çok ucuza gidiyor ama almaya kalktığında iki katıyla satın alıyorsun” ifadelerini kullanıyor.  

 

‘Önümüz kış nasıl geçineceğiz bilmiyorum’  

 

Eşinin yıllardır işsiz olduğunu kaydeden Esmer, ineklerinden sağdığı süt ve hasadını yaptığı buğdayı satarak geçimini sağladığını dile getiriyor. “Ancak elde ettiğim süt de hasadını yeni yeni yaptığım buğday da para etmiyor” diye ekleyen Esmer, “Görüyorsunuz, erkenden evin temizliği, yemek, tavuk ve ineklerimin beslenmesiyle ilgileniyorum. Günün kalan saatlerinde eşime yardım etmek için tarlaya geçiyorum. Önümüz kış, nasıl geçineceğiz bilemiyorum. Hiç kimseden bir beklentim yok. Sadece o kadar çok emek veriyoruz ki, ürünümüzün karşılığını almak istiyorum” sözlerine yer veriyor.

 

‘Zamlar nedeniyle ürünümüz tarlada kalacak’

 

Geçtiğimiz yıl 10 kilosunu 50 TL karşılığında alarak tarlasına 100 kilo buğday eken Esmer, ürünün fazlasını satarak en azından mutfak masrafını bu şekilde karşılamayı planlıyor. Esmer, şunları söylüyor: “Bu yıl param olmadığı için biçer getirmek yerine eski usul orakla buğdayı biçiyoruz. En azından buğdayı öğütürken ya da un haline dönüştürerek buradan elde edilen parayla karşılamaya çalışacağız ama yine benzine zam yapıldı. Yapılan zamlar nedeniyle ürünümüz tarlada kalacak. Biçerin, patosun benzinini karşılayamadığımız için büyük emek vererek topladığımız buğdayı öğütemeyeceğiz. Yapılan zamların durdurulması gerekiyor. Fiyatların uygun hale getirilmesi gerekiyor. Hayvancılığın, tarımın desteklenmesi gerekiyor.”