Gülistan Azak

 

DERSİM -  Devlet tarafından yakılarak boşaltılan Çayüstü köyünde 28 yıldır yaşam kurulmasına izin verilmiyor. 8 yıldır elektriksiz bırakılan köyde yaşayan Hacime ve Hüseyin Aktaş çifti durumu protesto etmek üzere Valilik önünde oturma eylemi yapmaya hazırlanıyor.

 

Dersim’in Ovacık ilçesine bağlı Çayüstü köyü, 1994 yılında askerler tarafından boşaltılarak ateşe verilen köylerden biri. Dayatılanlar nedeniyle Elazığ ve farklı kentlere göç etmek zorunda bırakılan köy halkı, bu yaşama daha fazla dayanamayarak 2013 yılında topraklarına geri döndü. Ancak döndükleri köylerinde karşılaştıkları manzara dinmeyen öfkelerine öfke, hüzünlerine hüzün ekledi. Viran edilmiş köylerinde ne ot ne de dikili tek bir taş kaldı. Köylerini yeniden inşa etmek üzere kollarını sıvayan yurttaşlar, bir süre çadır ve yaptıkları küçük barakalarda yaşam sürdürdü.

 

Elektrik ve su sorunu 

 

Yaşam alanlarını onarmayı başaran yurttaşların, elektrik ve su sorunu ise köye döndükleri günden bu güne çözüm bekliyor. Yurttaşlar, jeneratör ve su motorlarıyla kısmi olarak karşılayabildikleri elektrik ve su sorunlarının giderilmesi için yıllarca yetkili kurumlara başvuruda bulundu ancak yapılacağına dair verilen sözler yerine getirilmedi.

 

Karanlık çöktüğü gibi her kes evlerine

 

Yeni yapılan evlerin tavanında lamba, duvarlarında anahtarının olmayışı ise yurttaşların elektrik sorununun çözümüne dair umudunun kalmadığını gözler önüne seriyor. 8 haneli köyde elektrik sorunundan en çok etkilenenler ise nüfusun çoğunluğunu oluşturan yaşlılar. Görme sorunu yaşayan yurttaşlar, karanlık çöktüğü gibi yataklarına geçmek zorunda kalıyor, ilaçlarını kullanmakta zorlanıyor.

 

Hecime (71) ve Hüseyin Aktaş (83) çifti bu sorunu yaşayanlardan biri. Yalnız yaşayan çift evlerinin önüne koydukları küçük jeneratörle gün içinde birkaç saatliğine çalıştırabildikleri buzdolaplarında yiyeceklerinin çürümesini önlemeye çalışıyor.

 

‘Köyümüzde yaşam kurmamıza izin vermiyorlar’

 

Elektrik ve su sorununun büyük zorluklara neden olduğunu belirten Hacime, köylerinde kurmak istedikleri yaşamın 28 yıldır engellendiğini kaydediyor. Hacime, “Nasıl yaşayalım. Görme sorunumuz var. Akşam çöktü mü hemen yataklarımıza geçiyoruz. İlaçlarımızı dahi kullanamıyoruz. Küçük bir jeneratörümüz var. Bu jeneratör ile buzdolabımızı yalnızca iki saatliğine çalıştırabiliyoruz. Yemeği ise ateşte yapıyorum. Köyün suyu da yok. Musluktan akan iki damla su. İlerleyen yaşıma ve rahatsızlığıma rağmen bulaşık ve çamaşır yıkıyorum. Suyumuz olmadığı için tarım da yapamıyoruz. Evimizin önüne diktiğimiz birkaç fidanımız var ancak onları da gün karardı mı yaban hayvanları kırıyor. Elektrik olmadığı için müdahale de edemiyoruz.  28 yıldır bu köyde yaşam yok. Ne yaptıysak dinleyen olmadı. Köyümüzde yaşamımızı yeniden kurmak istedik ama izin vermiyorlar” ifadelerini kullanıyor.

 

‘Valilik önünde durumu protesto edeceğiz’

 

Hüseyin ise yaşadıkları sorunlara ilişkin şunları aktarıyor: “PKK’yi bahane ederek köylerimizi yaktılar. Yıllarca köylerimizden ayrı kaldık. 19 yıl aradan sonra döndüğümüz köyde viran edilmiş topraklarımızda  evlerimizi borç harç ile yeniden inşa ettik. Yıllardır elektrik veriyorlar bize. 8 yıldır karanlıktayız. Bu devirde bir yerleşim yerinin elektriksiz olması akıl alır şey mi? Defalarca sorunu ilettik, dinleyen olmadı. Köyde elektrik olmayınca gece kapımıza kadar gelen yaban hayvanlarını da göremiyoruz. Tek sorunumuz bu da değil. Köyün ne suyu, ne yolu, ne ulaşımı var. Dağdan borular yoluyla getirdiğimiz suyu hem ev için hem de bahçe için kullanıyoruz. Su yeterli olmadığı için de bahçeleri sulayamıyoruz.  Bu köyde yaşam yok. Muhtara da ilettim. Sorunlarımız bir hafta daha çözülmezse eşim ile birlikte valilik önünde protesto eylemi başlatacağız. Artık yeter. Ayıptır.”