ŞIRNAK - Botan'da kış ayında kurutularak tüketilen menengiç (kîzwan), sabunundan kahvesine kadar halkın önemli geçim kaynaklarından biri.

 

Dağlarında yetişen birçok bitki ve topağın verimliliğiyle kendine yeten Şırnak'ta halkın kültürü haline gelen bitkilerinden biri de menengiç (kîzwan). Kentin her alanında bulunan ağaçlarda yetişen menengiç aynı zamanda bir geçim kaynağı. Özelikle Gabar dağında bulunan ağaçlardan her yaz sonunda toplamaya giden bölge halkı, menengiçleri çerez olarak da tüketiyor. 

 

Kaynatılarak sabun yapılıyor

 

Şırnak’ın Güçlükonak ilçesinde yaşayanlar, menengiçten sabun üretiyor. Fındıklı beldesinde yaşayan Cevahir İmre ise, "Torbalarımızı alıp dağlara gidip topluyoruz. Dağlarımız da bunlarla dolu zaten. Bunların dışında bir sürü daha meyve ve yiyecek de var. Topladıktan sonra kurutuyoruz. Bunlar kuruduktan sonra her türlü şekilde kullanabiliyoruz. Bazıları kuruttuklarını kaynatıp sabun yapıyor, bazıları çerez niyetine tüketiyor. Kîzwandan elde edilen sabun sağlıklı ve güzel oluyor " diye anlattı. 

 

'Sabunla geçimini sağlayan çok insan var'

 

Hem sabun hem yiyecek olarak kullanılan menengiçin faydalarını anlatan Cevahir, "Saçlara ve cilde iyi geliyor. Kurutup yediğinizde de sağlığa çok faydalı. Buradaki çoğu insan yaptıkları sabunları kilosuna göre satıyorlar. Buradaki insanların yarı geçim kaynağı budur. Bunları toplayıp şehirlerde satıyorlar" diye konuştu.

 

'Faydaları saymakla bitmiyor'

 

Menengiç kahvesinin de halk arasında çok popüler olduğunu söyleyen Cevahir, "Kuruttuktan sonra toz haline getirip kavanozda bir müddet bekletiliyor daha sonra tadını alınca yapılıyor. Yani ne yapsak işe yarıyor. O kahveden bir kere içen bir daha bırakamıyor. Sabunu da dünyada ünlenmiş durumda. Yapımı zor ama faydaları saymakla bitmiyor" dedi.