ÇEWLÎG - Ekonomik krizin yoğun yaşandığı Çewlîg’de genç kadınlar okulu bırakarak çalışmak zorunda. Krizin kadınlar ve çocukları üzerindeki etkilerine değinen genç kadınlar, “Gençler sadece okulu bırakmıyor, hayallerini de bırakmak zorunda kalıyor” dedi.

 

Kurdistan ve Türkiye’de giderek derinleşen ekonomik kriz gençleri, çocukları ve kadınları eğitimden uzaklaştırıyor. Kurdistan’da uygulanan özel savaş politikalarına maruz kalmış şehirlerden biri olan Çewlîg’de (Bingöl) de kriz, halkın yaşamını giderek zorlaştırıyor ve halkı her geçen gün daha da yoksullaştırıyor. Art arda yapılan zamlar, büyüyen işsizlikle beraber geçinememenin en ağır faturası ise kadınlara kesiliyor. Hem okuyup hem çalışmak zorunda kalan Çewlîgli (Bingöl) kadınlara mikrofon uzattık.

 

’22 yaşındayım, evin eksiklerini düşünüyorum’

 

Bingöl Üniversitesi’nden mezun olduğunu fakat 1 buçuk yıldır mezun olmasına rağmen hiç boş durmadan çalıştığını vurgulayan Duygu Arslan, ekonominin dinlenmeye dahi müsaade etmediğini kaydetti. Duygu, “Ben daha 22 yaşındayım,  ‘Acaba evde bu var mıdır, benim bunu yapmam gerekir, bunu yapmak için bundan feragat etmem gerekir’ diye düşünmek zorunda değildim ama beni buna ittiler, bizi buna mecbur ettiler” ifadelerini kullandı.

 

‘Gelen zamlardan dolayı yetinemiyoruz’

 

Hemşirelik 3’üncü sınıf öğrencisi Şüheda Ünlü, kredi borcu nedeniyle okullar açılmadan 2 hafta önce kente geldiğini belirtti. Bir kafede çalışan Şüheda, çevresinde de kendisi gibi kredi borçları olan çok sayıda insan olduğuna işaret etti. Şüheda, ailelerden gelen paranın yetmediğini vurgularken, “Verilen burs da yeterli olmuyor. Ev arkadaşımla beraber kirada yaşıyoruz. Gelen zamlardan dolayı doğru düzgün yetinemiyoruz. Bu sene KPSS de var. Kitaplar çok pahalı olmuş. Kafe ve okula aynı anda yetişemiyorum. Geçen gün kitap almaya gittim fakat gerçekten çok pahalıydı. O yüzden gidip fotokopi çıkardım. Biliyorum yasak olan bir durum ama daha ucuza mal oluyor bize” şeklinde konuştu.

 

Kitaplar pahalı

 

Dört kardeş olduklarına fakat hiçbir şekilde ekonomik olarak geçinemediklerine değinen Sema Hanay, “Ben bu yüzden ilk defa bu yaz çalışmaya başladım. Benim çevrem de özellikle arkadaşlarım da hep yurtdışına gitmeyi tercih ettiler. Geçen yıl iki defa mezuna kaldım, sınava hazırlandım. Kitap ihtiyacımı genel olarak dershane arkadaşlarımdan, kullanmadıkları kitapları bir sonraki yıl giden mezunlardan aldım. Çünkü kitaplar gerçekten çok pahalı” dedi.

 

‘Herkes çok tepkili ama kimseden ses çıkmıyor’

 

Sema, gelen fahiş zamlara dair ise şunları söyledi: “Ben ilk dershaneye gittiğimde 7 bin TL’ye kayıt olmuştum. Şu an öğrendiğim kadarıyla 50 bin TL olmuş. 2 yıl içinde nasıl bu kadar zam alabilir? Bingöl çok küçük bir şehir olmasına rağmen, arada çok küçük kısa bir mesafe olmasına rağmen biz öğrenci olarak otobüs ücretine 10 TL veriyoruz. Bu bizim için çok büyük bir bütçe. Bir günde gidiş geliş yaparsan ayda 600 TL yapıyor. Bu bir öğrenci için çok büyük bir miktar. Herkes çok tepkili ama kimseden bir ses çıkmıyor.”

 

‘Sadece okullarını değil, hayallerini de bırakıyorlar’

 

Öğrencilerin sadece okulu bırakmak zorunda kalmadıklarına dikkat çeken Nilayda Yaşar, “Öğrenciler, hayallerini bırakıyorlar. Bugün birçok öğrenci kendi yaşadığı şehirde üniversite tercihi vermek zorunda kalıyor, çünkü ekonomi buna zorluyor. Biz dershane öğrencisiyken arkadaşlarla oturup, hayal kurardık, ‘Ben bu şehre gideceğim’ diye ama çoğunluğu hayalini gerçekleştiremedi. Ekonomi böyle olduğu sürece kimse gerçekleştiremeyecek. Bir döner yemek öğrenciler için artık lüks haline gelmiş. Öğrenciler dışarı çıkınca nasıl eve döneceklerini düşünüyorlar. En ucuz şekilde nasıl geçineceklerini düşünüyorlar. Arkadaşlarımızla toplanıyoruz, bowlinge gidemiyoruz, oynayamıyoruz. Artık bir sinemaya gitmek bile lüks haline gelmiş” sözleriyle tepkisini dile getirdi.

 

‘Döner alabilmek lüks’

 

Öğrenci olup yazın part-time çalışmak zorunda olduğunu dile getiren Göknur Yavuz da “Aileme yük olmak istemiyorum. Ayrıca her şey şu an çok pahalı. Bir ev kirası 5-6 bin olmuş. Bunun için de birikim yapmam lazım. Hem okuyorum hem çalışıyorum. Eskilerden örnek vereyim, eskiden bir dürüm 20 TL’ydi şu an 40 TL. Öğrenciler alamayacak duruma geldiler, eskiden biz alabiliyorduk.  Şu an bir ortaokul öğrencisinin döner alabilmesi çok zor” sözlerine yer verdi.