AMED - Erxenî Belediyesi bünyesinde düzenlenen "Uyuşturucu Kullanımı ve Bağımlılıkla Mücadele" çalıştayında sunum yapan Yüksel Genç, yaptıkları saha araştırmasında uyuşturucu kullanım yaşının 9’a kadar düştüğünü vurguladı.

 

Erxenî (Ergani) Belediyesi, “Uyuşturucu Kullanımı ve Bağımlılıkla Mücadele” başlıklı bir çalıştay düzenledi. Belediyenin konferans salonunda gerçekleştirilen etkinliğe, ilçe belediye eşbaşkanları, sivil toplum örgütleri, siyasi parti temsilcileri ve çok sayıda kişi katıldı. Çalıştay, Erxenî Belediye Eşbaşkanı Şiyar Güldiken’in açılış konuşmasıyla başladı ve Sosyo-Politik Saha Araştırmaları Merkezi Koordinatörü Yüksel Genç, konuşmacı olarak yer aldı.

 

'Ailelerimizle bu çalışmayı yürütmeliyiz'

 

Erxenî’de ilk defa böyle bir çalışma yapıldığını belirten Şiyar Güldiken, sokaklarda ve mahallelerde uyuşturucu sorunuyla ilgili mağduriyetlerin yaşandığına dikkat çekti. Şiyar Güldiken, “Gençler geleceğimizdir, ancak beyni çürütülmüş gençler geleceğimiz olamaz. Biz de onlara iyi bir gelecek sunamayız. Kafası açık, geniş düşünebilen gençler bizim geleceğimiz olabilir,” dedi.

 

Her 4-5 gençten birinin uyuşturucu kullandığını ifade eden Şiyar Güldiken, şunları ekledi: “Bu durum, böyle bir çalışmayı yapma gereğini ortaya koydu. ‘Bu gençler için ne yapabiliriz?’ sorusuyla bu çalışmayı önümüze koyduk. Ailelerin bu konuda rolü çok önemli. Ailelerimizle birlikte bu çalışmaları yürütmeliyiz. Bu soruna karşı güçlü, birlikte ve dayanışma içinde hareket etmemiz gerekiyor.”

 

‘Uyuşturucuyu, savaş araçlarından biri olarak görmek gerek’

 

Yüksel Genç, sunumunda Türkiye genelinde son 10 yılda uyuşturucu kullanımının katlanarak arttığını vurguladı ve bu artışın özellikle bölge kentlerinde daha belirgin olduğunu ifade etti. Bağımlılık İzleme Merkezi’nin raporuna atıfta bulunan Yüksel Genç, Türkiye’de uyuşturucu ticareti ve buna bağlı suç oranlarının da hızla yükseldiğini belirtti.

 

Yüksel Genç, “Emniyetin 2022 raporu, uyuşturucu nedeniyle işlem yapılan suç kayıtlarının 2015-2014 dönemine kıyasla 2020 yılında 4 kat arttığını gösteriyor. Bu raporlar, ülkemizdeki krizlerin gençler üzerindeki etkilerini açıkça ortaya koyuyor. Artık ‘ulaşımı kolay’ diyerek meseleyi basitleştiremeyiz. Uyuşturucu, ülkemizin bütününe yayılan ciddi bir sorun ve bu bağlamda mücadele edilmesi gereken bir alan. Uyuşturucuyla mücadeleden söz ediyorsak, aynı zamanda bu soruna karşı organize bir saldırıya da dikkat çekiyoruz. Bağımlılık yaratan maddeler, toplumu tehdit eden bir unsur olarak değerlendirilmelidir. Uyuşturucuyu, savaş araçlarından biri olarak görmek gerektiği gerçeğiyle yüzleşmeliyiz,” dedi.

 

Yüksel Genç ayrıca, 2023 yılında Amed Barosu’nun yayımladığı bir raporu hatırlatarak, 2016 sonrası uyuşturucu kullanımının en az yüzde yüz arttığını ifade etti. Bağımlılıkla Mücadele Derneği’nin verilerine göre, Türkiye genelinde nüfus oranına göre uyuşturucu kullanım oranı yüzde 3’e ulaşırken, bu oran Amed’de yüzde 10’a tekabül ediyor.

 

‘Erxeni de gençlik ve bağımlılık' saha raporu

 

Yüksel Genç sonrasında, hazırladıkları “Erxenî’de Gençlik ve Bağımlılık” raporuna dair aktarımlarda bulundu. Yüksel Genç, çalışmanın ilk bölümünde sosyo-ekonomik ve kültürel durumlara dair verileri elde etmeyi amaçlayan sorulara; 2’nci bölümünde genel alışkanlıklara; 3’üncü bölümünde sigara kullanma alışkanlıklarına; 4’üncü bölümünde alkol kullanma alışkanlıklarına; 5’inci bölümde uyuşturucu/uyarıcı madde kullanımına dair algı, tutum ve davranışların ölçülmesine; 6’ncı bölümde ise öneri ve taleplere yer ayrıldığını aktardı. Çalışma kapsamında görüşülen gençlere ortalama 50 soru soruldu.

 

'Gençlerin sosyal güvencesi yok'

 

Bu çalışma için 500 gençle görüştüklerini söyleyen Yüksel Genç, madde kullanımı nedeniyle okula gitmediğini söyleyen gençlerin oranının 1 buçuk olduğunu kaydetti. Madde kullanan birinin bunu söylemesinin çok zor olduğuna dikkat çeken Yüksel Genç, bu çalışmayı yapmanın bu noktada çok zor olduğunu kaydetti. Çalışma grubunun yaklaşık yüzde 40’ının sosyal güvencesinin olmadığını dile getiren Yüksel Genç, “Gençlerimizin aslında neredeyse yarısının hiçbir sosyal güvencesi yok.  Yüzde 14’lük kısım hiç ücret almayanlar, asgari ücretin altında çalışan gençlerimizden oluşuyor. Ekonomik durumları da çok parlak değil. Görüşmecilerimizin yüzde 3’ünün öğrenci olduğunu, yarısının hiçbir işte çalışmadığını söyleyelim. Erxenî eğitim ve okul hayatından uzak kalmış bir gençlik grubundan oluşuyor. ‘Alışkanlık ya da boş vakitlerinizi nelerle giderirsiniz’ sorumuzda çok ilginç bir veriye rastladık. Yüzde 57.4 ‘İnternet ve sosyal medyada vakit geçiriyorum’ diyor” şeklinde konuştu.

 

'Uyuşturucu kullanımı yaşı 9'a düştü'

 

Yüksel Genç, her dört gençten birinin gelecek kaygısı yaşadığını belirterek, “Kimi raporlarda uyuşturucu kullanım yaşının 11-12’ye düştüğü ifade ediliyor. Ancak, son yaptığımız çalışmalar bu yaşın 9’a kadar düştüğünü gösteriyor,” dedi.

 

Katılımcılara, “Hiç sigara içtiniz mi?”, “Hiç alkol kullandınız mı?” ve “Hiç uyuşturucu kullandınız mı?” şeklinde üç temel soru sorduklarını aktaran Yüksel Genç, elde ettikleri bulguları şu şekilde paylaştı:

 

Sigara Kullanımı: Yaklaşık üç gençten ikisi sigara içiyor. Gelir düzeyi azaldıkça sigara kullanımının arttığı görülüyor. Sigaranın içildiği yerlerle ilgili olarak katılımcıların yüzde 39’u “okul” cevabını verdi. “İlk sigarayı kimle içtiniz?” sorusuna ise yüzde 72.2’si “arkadaşlarla” yanıtını verdi. Veriler, sigara kullanımında mekanların etkili olduğunu ve erkeklerin kadınlardan daha fazla sigara kullandığını ortaya koyuyor.

 

Alkol Kullanımı: “Hiç alkol içtiniz mi?” sorusuna katılımcıların yüzde 67’si “hayır”, yüzde 33’ü ise “evet” yanıtını verdi.

 

Uyuşturucu Kullanımı: Uyuşturucu kullananların çoğunluğu ilk olarak esrar kullanıyor. “İlk uyuşturucuyu ne zaman kullandınız?” sorusuna yüzde 9.4 oranında katılımcı, “5-11 yaş arasında” yanıtını verdi. Ayrıca, uyuşturucu kullananların yüzde 78’i hala uyuşturucuya devam ediyor. Beş yıl ve üzeri kullanıcıların sayısının oldukça fazla olduğu dikkat çekiyor.

 

Yüksel Genç, Erxenî’de uyuşturucuyu bir sorun olarak görenlerin oranının yüzde 87.2 olduğunu belirtti ve gençlerin büyük bir kısmının uyuşturucuyu bırakmak istediğini, ancak tedavi olmayı tercih etmediğini ifade etti.

 

'3'te biri uyuşturucu kullanma potansiyelinde'

 

Yüksel Genç, gençlerin büyük bir kısmının uyuşturucuyu bırakmak istediğini ancak tedavi olmayı tercih etmediğini belirtti. Erxenî’de uyuşturucuyu bir sorun olarak görenlerin oranının yüzde 87.2 olduğunu ifade eden Genç, araştırma sırasında gençlere, “Anneniz, babanız, kuzeniniz, akrabanız veya komşunuz uyuşturucu kullanıyor mu?” sorusunu sorduklarını söyledi.

 

Yüksel Genç, elde edilen verilere ilişkin şu bilgileri paylaştı: “Katılımcıların yüzde 69.2’si ‘hayır’ cevabını verirken, yüzde 30.8’i gibi önemli bir oran ‘evet’ dedi. Bu, ilçede her üç kişiden birinin uyuşturucu kullanma potansiyeline sahip olduğunu gösteriyor.”

 

'Kimse güvenlik önerisinde bulunmadı'

 

Yüksel Genç, uyuşturucu kullanımının yoğun olduğu mahallelerin genellikle Halkların Eşitlik ve Demokrasi Partisi’ne (DEM Parti) oy veren, yurtsever mahalleler olduğunu vurgulayarak, “Uyuşturucunun en çok kullanıldığı mahalleler; örneğin Rezan (Bağlar), güvenlik önlemlerinin en yoğun olduğu yerler. Bu nedenle önlem olarak kimse güvenlik önerisinde bulunmadı,” dedi.

 

Yüksel Genç, katılımcıların yüzde 92.4’ünün bağımlıların tedavi edilmesi gerektiğini ifade ettiğini belirterek, bu konuda katılımcıların önerilerini aktardı.

 

Sunumun ardından soru-cevap bölümüne geçildi. Çalıştay, bu bölümde yürütülen tartışmalarla sona erdi.