HABER MERKEZİ - MKG, hak ihlallerine dair yayınladığı raporda, kadın gazetecilere yönelik baskıların mayıs ayında daha fazla yoğunlaştığına dikkat çekti. 24 gazetecinin yargılandığı belirtilen raporda, 8 gazetecinin ise hala cezaevinde olduğu belirtildi. 

 

Mezopotamya Kadın Gazeteciler Derneği (MKG), Mayıs 2024 Kadın Gazetecilere Yönelik Hak İhlalleri raporunu yayınladı. Raporda, Türkiye’de basın özgürlüğünün ve gazetecilerin güvenliğinin ne denli ciddi tehditler altında olduğunu gözler önüne serilirken, kadın gazetecilerin mesleklerini icra ederken karşılaştıkları saldırılar, gözaltılar, tutuklamalar ve kötü muamele gibi fiziksel ve psikolojik şiddet vakalarını ayrıntılı bir şekilde  yer verildi.

 

1 Mayıs’ta Taksim’de yaşanan olaylar

 

Raporda, özellikle 1 Mayıs 2024’te Taksim’de yaşanan olaylar ve gazeteci Serpil Ünal ile Fatoş Erdoğan’a yönelik müdahaleler  ile, gazetecilerin güvenliğinin nasıl ihlal edildiğine işaret edilirken, Serpil Ünal’ın ise Taksim Meydanı’na yürümek isteyen gruba yapılan müdahalede ters kelepçeyle gözaltına alındığına dikkat çekildi. Aynı gün serbest bırakılan Serpil’in , yaşadığı kötü muameleyle dikkat çekilen raporda, Fatoş’un da, kutlamaları takip ederken polisin plastik mermili saldırısı sonucu yaralandığı hatırlatıldı.

 

Düşünce ve ifade özgürlüğü ihlalleri 

 

Raporda, gazetecilere yönelik düşünce ve ifade özgürlüğü ihlallerine dikkat çekildi. Gazeteciler hakkında açılan çok sayıda soruşturma ve dava ile özgürlüklerin de baskı altında olduğuna işaret edilen raporda, “Örneğin, Sibel Yükler ve Elif Akgül’ün davaları, gazetecilerin düşüncelerini ifade ettikleri için hukuki baskılara maruz kaldıklarının somut örnekleridir. Hapis cezaları ve yurt dışı yasakları, yargı sisteminin gazetecilere karşı bir tehdit aracı olarak kullanıldığını ortaya koymaktadır” denildi. 

 

‘Bilgi alma hakları kısıtlanıyor’

 

Cezaevindeki tutsak gazetecilere değinilen raporda, “Cezaevlerinde tutuklu bulunan sekiz kadın gazeteci, basın özgürlüğüne yönelik tehditlerin boyutunu daha da belirgin hale getiriyor. Bu gazetecilerin tutukluluk halleri, sadece bireysel özgürlüklerini değil, aynı zamanda toplumun bilgi edinme hakkını da kısıtlamaktadır. Bu durum, ifade özgürlüğü ve demokratik değerlere yönelik ciddi bir tehdit oluşturmaktadır” ifadelerine yer verildi. 

 

Mayıs ayında özgür basına ve gazetecilere yönelik baskıların yoğunlaştığı vurgulanan raporda, “Özellikle kadın gazetecilerin maruz kaldığı bu ihlaller, toplumsal cinsiyet eşitliği mücadelesi açısından da büyük bir gerilemeye işaret etmektedir. Gazetecilerin maruz kaldığı bu baskılar, sadece onların bireysel haklarını ihlal etmekle kalmayıp, aynı zamanda halkın doğru ve tarafsız bilgi alma hakkını da ciddi şekilde zedelemektedir” diye belirtildi. 

 

Raporun devamında gazetecilerin yaşam hakkı ve güvenliğine yönelik ihlaller şöyle sıralandı: 

 

“*Saldırıya Uğrayan Gazeteciler: 2

*Gözaltına Alınan Gazeteciler: 3

*Tutuklanan Gazeteciler: 1

*Kötü Muameleye Maruz Kalan Gazeteciler: -

*Tehdit Edilen Gazeteciler: -

*Haber Takibi Engellenen Gazeteciler: 4

*Hapishanelerde Gazetecilere Yönelik İhlaller: 2”

 

Gazetecilere yönelik düşünce ve ifade özgürlüğü ihlalleri ise şöyle: 

 

“*Hakkında Soruşturma Açılan Gazeteciler: 1

*Hakkında Dava Açılan Gazeteciler (beraat eden): 2

*Cezalandırılan Gazeteciler: 4

*Hapis Cezası: 9 yıl 6 ay 17 gün

*Yargılaması Devam Eden Gazeteciler: Dosya Sayısı: 17, Kişi Sayısı: 24

*Tutuklu Kadın Gazeteci Sayısı (01 Nisan 2024 itibariyle): 8”

 

Gazetecilerin yaşam hakkı ve güvenliğine yönelik ihlaller şunlar: 

 

“*1 Mayıs 2024: İstanbul’da Taksim’deki olaylarda Serpil Ünal ters kelepçeyle gözaltına alındı ve aynı gün serbest bırakıldı.

*1 Mayıs 2024: Taksim’e yürümek isteyen gruplara yapılan gazlı saldırıdan gazeteciler de etkilendi.

*01 Mayıs 2024: Fatoş Erdoğan, 1 Mayıs kutlamalarını takip ederken polisin plastik mermili saldırısıyla yaralandı.

*2 Mayıs 2024:  Elif Akkuş, TRT Teftiş Kurulu’nun şikayeti üzerine başlatılan soruşturmada ifade verdi ve tutuklandı.

*6 Mayıs 2024: Diyarbakır’da yapılan ev baskınlarında Nurcan Yalçın ve Derya Us gözaltına alındı, adli kontrol şartıyla serbest bırakıldı.

*6 Mayıs 2024: DHA muhabiri Rojda Altıntaş, haber yapmak isterken Demirören ailesinin baskılarına maruz kaldı.

*7 Mayıs 2024: Esra Solin Dal, Bakırköy Kadın Cezaevi’nde 25 gün tekli hücrede tutuldu.

*10 Mayıs 2024: Iğdır’da tecavüz davasını takip etmek isteyen gazeteciler salona alınmadı.

*15 Mayıs 2024: Esra Solin Dal’ın koğuşa geçmek için yazdığı dilekçelere yanıt verilmedi.

*19 Mayıs 2024:  Derya Ren’in tahliyesi, "toplumla bütünleşmeye hazır olmadığı" gerekçesiyle 3 ay ertelendi.

*26 Mayıs 2024: Bakırköy Kadın Kapalı Cezaevi önünde gazeteciler polis tarafından engellendi.”

 

Gazetecilere yönelik düşünce ve ifade özgürlüğü ihlalleri ise şu şekilde sıralandı: 

 

“*7 Mayıs 2024: Sibel Yükler’in açtığı dava ertelendi.

*9 Mayıs 2024:  Diyarbakır’da 20 gazetecinin yargılandığı dava ertelendi.

*9 Mayıs 2024: Elif Akgül’ün davası ertelendi.

*9 Mayıs 2024: Özgürlükçü Demokrasi gazetesinden 6 gazetecinin davasında Mizgin Fendik beraat etti, Pınar Tarlak’ın dosyası ayrıldı, Reyhan Hacıoğlu ve Hicran Ürün’e hapis cezası verildi.

*09 Mayıs 2024:  Zehra Doğan’ın beraat kararı verildi.

*14 Mayıs 2024:  Eylem Sonbahar ve Sema Karakurt’un davası ertelendi.

*14 Mayıs 2024:  Azime Bozkurt’a hapis cezası verildi.

*16 Mayıs 2024: Gazeteciler hakkında yargılama devam etti.

*16 Mayıs 2024:  İzel Sezer ve İleri Haber’in davası ertelendi.

*21 Mayıs 2024:  Sonya Bayık’ın davası ertelendi.

*23 Mayıs 2024: Gözde Bedeloğlu’nun davası ertelendi.

*27 Mayıs 2024: Nurcan Yalçın’ın davası ertelendi.

*27 Mayıs 2024: Öznur Değer ve 24 kişinin davası ertelendi.

*28 Mayıs 2024: Pelin Özkaptan’ın davası ertelendi.

*28 Mayıs 2024: Sultan Eylem Keleş’in davası ertelendi.

*29 Mayıs 2024: Şebnem Korur Fincancı’nın davası ertelendi.

*30 Mayıs 2024: Melisa Gülbaş’ın davası ertelendi.

*31 Mayıs 2024: Pınar Gayıp’a hapis cezası verildi.”

 

Tutuklu gazetecilerin listesi: 

 

*Derya Ren – JINNEWS Muhabiri

*Elif Ersoy – Yürüyüş Dergisi Yazı İşleri Sorumlusu

*Hatice Duman – Atılım Gazetesi Sahibi ve Yazı İşleri Müdürü

*Özlem Seyhan – Gazeteci

*Tülay Canpolat – Sabah Gazetesi Ankara Muhabiri

*Selamet Turan – Gazeteci

*Özden Kınık – Gazeteci

*Elif Akkuş – Gazeteci